Soạn bài 'Thi nói khoác'
I. Chuẩn bị cho bài soạn 'Thi nói khoác':
* Gợi ý trả lời câu hỏi phần chuẩn bị:
- Truyện cười dân gian Việt Nam:
+ Còn được biết đến với các tên gọi khác như truyện hài hước, truyện tiếu lâm, truyện trạng thái, truyện trào phúng,...
+ Mục đích: mang lại niềm vui giải trí, phê phán những tình huống hài hước và lòi bình độc đáo về tật xấu của xã hội hiện đại hoặc phê phán, bộc lộ sự ác độc và xấu xa của tầng lớp thống trị.
+ Có thể phân loại thành 2 nhóm chính: truyện cười kết chuỗi (nhóm truyện về nhân vật chính bị phê phán; nhóm truyện về đối tượng chính là người được khen ngợi, ngưỡng mộ) và truyện cười không kết chuỗi (truyện hài hước, truyện trào phúng, truyện tiếu lâm).
- Trình bày một câu chuyện cười với đề tài 'Nói khoác':
Em đã đọc một câu chuyện cười có tên là 'Gặp nhau khi nói khoác'. Truyện kể về cuộc trò chuyện giữa hai người. Một người trong đó nói rằng anh biết đến một chiếc thuyền vô cùng dài. Có người 20 tuổi đứng ở đầu thuyền mà đã già đến nỗi râu tóc bạc phơ. Người khác nghe vậy cũng kể rằng anh từng thấy một cái cây cao kinh ngạc. Có con chim đậu trên cành và rơi một hạt đa. Hạt đa vừa rơi vừa gặp bụi, nảy mầm, phát triển thành hoa và quả. Cho đến khi nó chạm đất, cây đã đi qua bảy thế hệ. Anh đầu tiên cãi rằng: 'Không có cây cao như thế đâu! Không ai tin điều đó'. Anh còn lại chỉ cười khôi hài: 'Nếu không có cái cây cao đó, thì lấy đâu ra gỗ để đóng chiếc thuyền của anh?'
II. Soạn bài Thi nói khoác - Đọc hiểu:
* Gợi ý trả lời câu hỏi phần đọc hiểu:
1. Khái niệm 'Nói khoác' là gì?
- 'Nói khoác' là hành động nói ra những điều không chính xác, thậm chí hoàn toàn trái với sự thật, nhằm mục đích tự cao, tự đại, hoặc để làm cho bản thân nổi bật, tạo dựng hình ảnh ảo hay để tạo niềm vui, sự giễu cợt.
2. Tại sao quan thứ nhất thua quan thứ hai?
- Quan thứ nhất bị vùi dập trước quan thứ hai vì ông ấy nhận ra quan thứ hai đang phát ngôn không chân thực, nói những điều không đúng về mình.
3. Hình ảnh minh họa diễn đạt điều gì về không khí cuộc thi nói khoác?
- Hình ảnh minh họa mô tả rõ ràng không khí vui nhộn của cuộc thi nói khoác, khi mọi người đều hòa mình trong không gian lớn, thưởng thức chén rượu và ẩm trà.
4. Tại sao quan thứ ba bại trước quan thứ tư?
- Vì quan thứ ba nhận ra rằng quan thứ tư đang nói xạo về mình. Nếu không có cái cây mà quan thứ tư đề cập, thì làm sao có gỗ để quan thứ ba xây cầu.
5. Tại kết thúc truyện, điều nào làm bất ngờ cho độc giả?
- Sự bất ngờ ở kết truyện nằm ở hành động đột ngột của anh lính hầu. Anh ta la hét: 'Nói láo cả bọn! Đưa cả bọn này về và trói cổ chúng lại!' khiến các quan lớn sững sờ, sợ hãi. Cuối cùng, anh ấy giải thích đó chỉ là một cách nói khoác để châm biếm các quan.
III. Soạn bài Thi nói khoác - Sau khi đọc :
* Hướng dẫn trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 trang 102 Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8 'Cánh Diều' - Tập 1:
- Tiêu đề 'Thi nói khoác' đã giúp em hiểu rõ đề tài mà văn bản muốn truyền đạt. Nó sẽ là một cuộc thi nơi mọi người cạnh tranh nói xạo với nhau.
Câu 2 trang 102 Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8 'Cánh Diều' - Tập 1:
- 'Truyện cười thường rất ngắn gọn...': Văn bản 'Thi nói khoác' viết rất ngắn gọn, chỉ chiếm một trang giấy nhỏ.
- '...cốt truyện đơn giản...': Cốt truyện xoay quanh cuộc thi nói khoác giữa 4 quan lớn.
- '...ít nhân vật': Truyện chỉ có 5 nhân vật: 4 quan lớn và 1 lính hầu.
Câu 3 trang 102 Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8 'Cánh Diều' - Tập 1:
- Nội dung nói khoác của ông quan thứ hai và ông quan thứ tư đều nhằm 'nói lỡm' về ông quan thứ nhất và ông quan thứ ba vì:
+ Chỉ có sợi dây thừng 'gấp mười cột đình làng' mới có thể buộc chặt con trâu to đến mức 'liếm sạch cả cây sào mạ'.
+ Chỉ có cái cây 'cao khiếp lắm' mà ông quan thứ tư nhắc đến mới đủ gỗ để xây chiếc cầu mà ông quan thứ ba tự hào.
Câu 4 trang 102 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều - tập 1:
- Điều khiến người đọc phải mỉm cười trong câu chuyện này là tất cả bốn ông quan tai to mặt lớn đều từ chối thua nhau, nhưng lại 'phải đối mặt với sự thú vị', 'bất ngờ trước một câu nói', và 'khiếp sợ đến mức lạnh cả lưng' chỉ vì lời của anh lính hầu.
Câu 5 trang 102 SGK Ngữ văn 8 Cánh diều - tập 1:
- Trong quan điểm của em, truyện 'Thi nói khoác' chủ yếu nhằm mục đích chỉ trích, mỉa mai những thói hư tật xấu trong xã hội, đặc biệt là thói khoác lác và khoa trương.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Điều này thể hiện rằng việc khám phá về tác phẩm 'Thi nói khoác' đã mang lại cho chúng ta nhiều thông tin mới về dòng truyện cười dân gian. Các bạn hãy mời mọc vào kho tài liệu của Mytour để khám phá thêm về những tác phẩm khác như: Soạn bài Treo biển; Soạn bài Cái kính.