Soạn bài Thiên Trường huyền diệu trang 43, 44, 45 - tóm tắt ngắn gọn dựa trên sách Ngữ văn lớp 8 để hỗ trợ việc học Soạn văn 8 Kết nối tri thức.
Soạn bài Thiên Trường huyền diệu - tóm tắt ngắn Soạn văn 8 Kết nối tri thức
* Trước khi đọc
Câu hỏi (trang 43 sách giáo khoa Ngữ văn 8 Tập 1): Bạn có thích thú với việc ngắm cảnh hoàng hôn không? Tại sao?
Trả lời:
Mình thực sự thích ngắm cảnh hoàng hôn vì nó mang lại khung cảnh tuyệt vời, tạo ra cảm giác nhẹ nhàng, ấm áp và yên bình trong lòng.
* Đọc đoạn văn bản
Gợi ý cho việc trả lời câu hỏi trong bài đọc:
1. Theo dõi: Tác dụng của ngôn từ tượng trưng và cấu trúc so sánh trong hai câu đầu thơ.
- Ngôn từ tượng trưng: như
- Cấu trúc so sánh: Trước nhà/ sau làng/ như khói cuội.
Bóng chiều/ như có/ lại như không.
2. Miêu tả: Miêu tả về con người và thiên nhiên.
- Tượng trưng về con người: Mục đồng
- Miêu tả về thiên nhiên: Khói, bóng chiều, trâu, cò trắng liệng xuống đồng
* Sau khi đọc
Nội dung chính: Bài thơ mô tả một bức tranh quê nghèo, đơn giản nhưng đầy sức sống và vẻ đẹp. Bằng cách sử dụng những kỹ thuật nghệ thuật truyền thống, tác giả đã tái hiện một cách tài tình không gian và tâm trạng của quê hương. Tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương được thể hiện qua những hình ảnh sống động, sâu sắc và giàu ý nghĩa. Điều này làm cho chúng ta nhận ra rằng, dù có thành công và danh vọng, tác giả vẫn không quên gốc rễ quê nhà.
Gợi ý cho việc trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 44 sách giáo khoa Ngữ văn 8 Tập 1): Hãy xác định thể loại thơ của bài Thiên Trường vãn vọng và nêu rõ các dấu hiệu để nhận biết thể loại đó.
Trả lời:
- Thể loại thơ: Thất ngôn tứ tuyệt
- Các yếu tố chính trong bài thơ giúp bạn nhận biết thể loại thơ:
+ Bài thơ gồm 4 câu, mỗi câu 7 chữ.
+ Về cấu trúc thơ: theo luật trắc.
Câu 2 (trang 44 sách giáo khoa Ngữ văn 8 Tập 1): Cảnh vật được miêu tả trong hai câu thơ đầu xảy ra vào thời gian nào? Cho biết mối quan hệ giữa thời gian và các hình ảnh được mô tả.
Trả lời:
- Cảnh vật trong hai câu thơ đầu diễn ra vào buổi chiều tà.
- Mối quan hệ giữa thời gian và các hình ảnh được mô tả: Cảnh làng quê mờ dần trong sương mù, vừa đậm vừa nhạt, tạo nên một khung cảnh thanh bình và thơ mộng.
Câu 3 (trang 44 sách giáo khoa Ngữ văn 8 Tập 1): Hình ảnh ở hai câu thơ cuối đã tạo ra một bức tranh về cuộc sống như thế nào?
Trả lời:
Hình ảnh trong hai câu thơ cuối:
- Âm nhạc của tiếng sáo vang vọng khắp cánh đồng
- Các cặp cò trắng đang cởi cánh đậu xuống đồng
=> Bức tranh với hình ảnh “cò trắng cởi cánh đậu xuống đồng” làm cho cảnh vật trở nên sống động, không gian mở ra, thoáng đãng, rộng lớn, trong lành, yên bình. Sự hòa quyện giữa con người và thiên nhiên tạo ra cảm giác thân thuộc, gần gũi.
Câu 4 (trang 44 sách giáo khoa Ngữ văn 8 Tập 1): Bài thơ mô tả các không gian và cuộc sống của con người trong nhiều vùng đất khác nhau. Hãy chỉ ra các không gian đó theo thứ tự được miêu tả trong bài thơ.
Trả lời:
Các không gian tái hiện cảnh vật và cuộc sống của con người theo trình tự được mô tả trong bài thơ:
- Không gian làng quê: Thôn xóm mờ dần dưới ánh chiều tà
- Không gian nông thôn:
+ Trẻ em làng quê đã về nhà sau giờ học, các thôn trước, thôn sau
+ Các cặp cò trắng bay liệng xuống những cánh đồng
→ Tác giả như thấu hiểu sâu sắc vẻ đẹp của cảnh vật, sự hòa mình vào không gian tự nhiên, truyền tải tấm lòng chân thành và bình yên của cuộc sống hàng ngày.
Câu 5 (trang 44 sách giáo khoa Ngữ văn 8 Tập 1): Theo em, qua bức tranh thiên nhiên và cuộc sống trong bài thơ, tác giả đã thể hiện cảm xúc và tâm trạng gì?
Trả lời:
Qua bức tranh thiên nhiên và cuộc sống được tái hiện trong bài thơ, tác giả đã thể hiện cảm xúc và tâm trạng: như bị cuốn hút vào không gian buổi chiều tà trầm bổng, trong lòng tràn đầy tình yêu và lòng biết ơn đối với quê hương, đất nước.
Câu 6 (trang 45 sách giáo khoa Ngữ văn 8 Tập 1): Câu kết của bài thơ Thiên Trường vãn vọng có thể đem lại cho em những cảm xúc, suy nghĩ gì?
Trả lời:
Câu kết: Bạch lộ song song phi hạ điền (Cò trắng từng đôi liệng xuống đồng).
Bóng chiều dần buông xuống, mặt trời khuất dần sau ngọn núi. Những cánh cò trở về tổ sau một ngày lao động, tạo nên vẻ đẹp yên bình, điển hình cho cảnh làng quê Việt Nam. Hình ảnh đàn trâu thong thả trở về chuồng trên con đường quen thuộc của làng quê, cùng với những đứa trẻ ngồi trên lưng trâu, thổi sáo, tạo nên một không gian yên bình và thân thiện, thể hiện sự hòa quyện giữa con người và thiên nhiên.
Câu 7 (trang 45 sách giáo khoa Ngữ văn 8 Tập 1): Bài thơ Thiên Trường vãn vọng của tác giả Thiên Trường cũng là một vị vua. Điều này khiến em suy nghĩ như thế nào khi đọc bài thơ?
Trả lời:
Cảnh chiều tà tại phủ Thiên Trường là biểu tượng của sự yên bình vùng quê, với sự sống của con người và thiên nhiên hòa mình trong một không gian thiên nhiên thơ mộng. Tác giả, một vị vua, viết về cảnh này để thể hiện tình yêu và gắn bó mạnh mẽ với quê hương, nhấn mạnh vào vẻ đẹp và sự gần gũi của cuộc sống dân dã. Bài thơ của tác giả là biểu tượng cho tình yêu và tôn trọng đối với quê hương, cho thấy những giá trị cao đẹp của dân tộc. Điều này cũng là một phần trong hào khí văn hóa của triều đại nhà Trần.
Liên kết với đọc
Câu hỏi (trang 45 sách giáo khoa Ngữ văn 8 Tập 1): Viết một đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) trình bày cảm nhận của em về nhan đề hoặc một hình ảnh nổi bật trong bài thơ Thiên Trường vãn vọng.
Đoạn văn tham khảo
Bài thơ Mảnh đất thanh bình là một bức tranh tuyệt đẹp về cuộc sống ở làng quê vào buổi chiều tà. Bắt đầu bằng việc mô tả không gian mở của làng quê, cảnh vật nhạt nhòa dần trong sương khói và bóng chiều mập mờ như một phần thực tế một phần mơ hồ. Hoàng hôn luôn là thời điểm khiến con người cảm thấy bình yên, thư thái; hai tiếng 'man mác' gợi lại nỗi niềm tương phùng sau bao năm xa cách. Trong bức tranh yên bình của làng quê, tiếng sáo trong trẻo của chú bé mục đồng ngồi trên lưng trâu trên con đường về nhà bỗng trở thành điểm nhấn. Buổi chiều tà cũng là lúc mọi người kết thúc công việc, quay về sum họp vui vẻ bên gia đình. Thiên nhiên, động vật và con người hòa quyện trong cuộc sống yên bình của làng quê. Phía xa, những cánh đồng xanh mướt và 'từng đôi' cò trắng liệng tạo nên một hình ảnh cuộc sống bình dị, ấm áp ở nông thôn. Bức tranh ấy là sự giao thoa của màu sắc, âm thanh và cảm xúc, vẽ lên một không gian yên bình, trữ tình.