Soạn bài thơ với bốn hoặc năm chữ SGK Ngữ văn lớp 7 - Kết nối tri thức - chi tiết

Thế giới xung quanh chúng ta thật tuyệt vời và đầy những điều thú vị, khiến chúng ta ao ước ghi lại. Những bức tranh, hình ảnh, âm nhạc, văn bản và cả những bài thơ có thể giúp chúng ta thực hiện điều đó

Nhiệm vụ

(Trang 48, SGK Ngữ văn lớp 7, tập 1)

Thế giới xung quanh chúng ta thật tuyệt vời và đầy những điều thú vị, khiến chúng ta ao ước ghi lại. Những bức tranh, hình ảnh, âm nhạc, văn bản và cả những bài thơ có thể giúp chúng ta thực hiện điều đó. Ở phần Đọc, bạn đã được làm quen với những bài thơ bốn chữ và năm chữ, nhận biết được những đặc điểm cơ bản của các thể thơ này. Hãy áp dụng kiến thức đó để tập làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ về một sự vật, cảnh sắc, câu chuyện,... kích thích bạn nhiều nhất.

Lời giải chi tiết

1. Bắt đầu

a. Xác định đề tài và cảm xúc

Bạn có thể chọn bất kỳ đề tài nào mà bạn thích như nhà trường, gia đình, thiên nhiên

nhiên, quê hương, đất nước,... và ghi lại tình cảm, cảm xúc về chủ đề được nêu.

b. Tìm hình ảnh để diễn đạt cảm xúc

- Sau khi đã xác định được đề tài và tình cảm, cảm xúc, bạn hãy tìm hình ảnh để

diễn đạt cảm xúc đó. 

- Liên tưởng, tưởng tượng, kết nối sự vật, hiện tượng trong mối quan hệ với nhau và với con người để tạo ra mạch cảm xúc, suy nghĩ được thể hiện và phát triển một cách tự nhiên. 

- Diễn đạt cảm xúc, suy nghĩ của bản thân về sự vật, hiện tượng đó, như làm bật khúc mắc ngày bóng mây trước gió, suy ngẫm về chu kỳ

của các hiện tượng tự nhiên,...

c. Luyện viết thơ

Chọn loại thơ bốn chữ hoặc năm chữ và tìm vần phù hợp. Ví dụ:

Chọn dạng thơ bốn hoặc năm chữ và tìm kiếm vần phù hợp. Ví dụ:

- Vần liền:

Ai là bạn của gió

Mà gió đi tìm

Bay theo dòng gió

Làm rung rinh trong tán lá

Gió nhớ bạn lắm

Nên liên tục gõ cửa.

(Theo Ngân Hà, Bạn của gió)

- Vần cách:

Nhà trẻ con quen thuộc

Không còn giận hờn khóc nữa

Nhưng vẫn cảm thấy xa xôi

Con vẫn đứng ở cửa

Ước ao mẹ và ước ao bố

Mắt nhìn về phố đông đông đúc

Ôi tấm lòng thơ bé nhỏ

Đã biết chờ đợi từng giờ phút

Thành phố mênh mông vô tậnđằng xa

Chiều gió thổi quyện bao la

Ở phía cuối con đường kia

Có đứa trẻ đang đứng đợi.

(Theo Lưu Quang Vũ, Buổi chiều đón con)

- Vần hỗn hợp:

Mặt trời phát ra ánh sáng nhiệt

Sông biển bốc hơi ngày nắng

Hơi bay lượn cao vút

Biến thành đám mây bềnh bồng trên đỉnh

Mây hồng nhẹ nhàng trôi

Mây xanh ngát màu sắc

Mây trắng mềm mại và êm ái

Mây vàng bồng bềnh

Mây đen trải dài như thang

Thân mình đầy nặng

Gió đùa giỡn một chút

Đã vội vã khóc than.

(Theo Hoàng Lựu, Mây rơi lệ)

2. Thực hành viết

- Hãy suy nghĩ về chủ đề bạn đã chọn: hãy tưởng tượng các hình ảnh nổi bật trong tâm trí, mỗi hình ảnh để lại trong bạn một ấn tượng sâu sắc; xác định cảm xúc của bạn về đối tượng; chọn lựa từ ngữ phù hợp nhất với cảm xúc và hình ảnh.

- Các dòng tiếp theo có thể mô tả cụ thể hơn, ví dụ như miêu tả chi tiết đặc điểm của đối tượng, kể về đối tượng; bạn có thể diễn đạt theo cách tâm tình, trò chuyện với đối tượng,

- Sử dụng từ ngữ biểu hiện cảm xúc; sử dụng từ hình và các biện pháp tu từ như so sánh, nhân hoá, ẩn dụ, điệp ngữ,...

- Bạn có thể kết thúc bài thơ theo nhiều cách khác nhau để tạo ra những dòng thơ ấn tượng, truyền đạt cảm xúc của mình về sự vật, hiện tượng,... để tạo ra ấn tượng sâu sắc trong người đọc.

3. Sửa đổi

Sau khi hoàn thành, hãy đọc lại bài thơ một cách cẩn thận. Hãy kiểm tra xem bài thơ bạn

vừa viết đã đáp ứng đủ các yêu cầu chung của thể loại thơ bốn hoặc năm chữ chưa.

Dưới đây là một số gợi ý: