Mytour mang đến cho bạn tài liệu học tập Soạn văn 6: Bánh chưng bánh giầy, thuộc sách Kết nối tri thức với cuộc sống, tập 2.
Tài liệu này sẽ giúp các em học sinh có thêm kiến thức bổ ích. Hãy tham khảo nội dung chi tiết ngay sau đây.
Viết bài về Bánh chưng, bánh giầy - Mẫu 1
1. Tổng quan về tác phẩm
a. Loại hình
Truyền thuyết là câu chuyện dân gian kể về sự kiện và nhân vật lịch sử, thường có xu hướng tôn vinh và ngưỡng mộ, thể hiện lòng kính trọng của cộng đồng đối với những người có công với dân tộc hoặc đất nước.
b.
- Phác thảo Mẫu 1:
Hùng Vương thứ sáu muốn chuyển giao ngai vàng cho một trong số con trai của mình. Điều kiện là: “Không cần phải là con cả, chỉ cần làm vừa lòng vua trong lễ Tiên vương thì sẽ được chuyển giao ngai vàng”. Các hoàng tử cạnh tranh nhau trong việc tìm kiếm các đồ quý hiếm. Riêng Lang Liêu, con trai thứ tám của vua, từ nhỏ đã quen với cuộc sống đơn giản, chỉ biết cày cấy, trồng trọt. Một đêm, trong giấc mơ, Lang Liêu nhận được lời khuyên từ thần: “Trong cả trời đất, không gì quý hơn hạt gạo”. Khi tỉnh dậy, anh đã làm hai loại bánh, một hình vuông và một hình tròn từ gạo nếp để dâng lên vua cha. Vua rất hài lòng và quyết định chuyển giao ngai vàng cho Lang Liêu. Bánh hình vuông được đặt tên là bánh chưng, tượng trưng cho trời; bánh hình tròn được đặt tên là bánh giầy, tượng trưng cho đất. Bánh được bọc bên ngoài là biểu tượng cho sự kết hợp và đoàn kết. Từ đó, truyền thống gói bánh chưng, bánh giầy trong ngày Tết đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa của dân tộc.
- Phác thảo Mẫu 2:
Khi vua Hùng thứ sáu già nua muốn chuyển giao ngai vàng cho con trai, ông đưa ra điều kiện: “Không cần phải là con cả, chỉ cần làm vừa lòng vua trong lễ Tiên vương thì sẽ được chuyển giao ngai vàng”. Các hoàng tử đi khắp nơi để tìm kiếm đồ quý hiếm. Lang Liêu, con thứ mười tám của vua, từ nhỏ đã quen với cuộc sống nghèo khó, chỉ biết cày cấy, trồng trọt. Một đêm, trong giấc mơ, Lang Liêu nhận được lời khuyên từ thần: “Trong cả trời đất, không gì quý hơn hạt gạo”. Khi tỉnh dậy, anh đã làm hai loại bánh, một hình vuông và một hình tròn từ gạo nếp để dâng lên vua cha. Vua rất hài lòng và quyết định chuyển giao ngai vàng cho Lang Liêu. Bánh hình vuông được đặt tên là bánh chưng, tượng trưng cho trời; bánh hình tròn được đặt tên là bánh giầy, tượng trưng cho đất. Bánh được bọc bên ngoài là biểu tượng cho sự kết hợp và đoàn kết. Từ đó, truyền thống gói bánh chưng, bánh giầy trong ngày Tết đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa của dân tộc.
b. Sơ đồ
Bao gồm ba phần:
- Phần 1: Từ đầu cho đến “... chứng giám”. Vua Hùng đưa ra điều kiện để truyền ngôi.
- Phần 2: Tiếp tục cho đến “... hình tròn”. Lang Liêu và các hoàng tử cạnh tranh để tìm kiếm lễ vật để dâng lên vua cha.
- Phần 3: Phần còn lại. Ý nghĩa và phong tục gói bánh chưng, bánh giầy của người Việt.
2. Đọc - hiểu văn bản
a. Vua Hùng đưa ra điều kiện để chuyển giao ngôi
- Tình hình là vua Hùng đã già yếu và có đến hai mươi người con trai, vì vậy ông phải quyết định chọn ai sẽ kế vị.
- Điều kiện: Người kế vị phải phản ánh được tâm tư của vua: “... người kế vị ta phải hiểu được tâm trí ta, không cần phải là con trưởng.”
- Hình thức: Thực hiện lễ cùng Tiên vương.
b. Lang Liêu và các hoàng tử đua nhau tìm kiếm lễ vật
- Các hoàng tử đi khắp nơi tìm kiếm những món đồ quý hiếm để dâng lên vua cha.
- Mẹ của Lang Liêu trước đây bị vua cha ghét bỏ, sau đó qua đời để lại một mình cho chàng. So với các anh em, chỉ có Lang Liêu gặp nhiều khó khăn nhất.
- Lang Liêu là con của vua, nhưng sống một cuộc sống giản dị, chỉ biết cày cấy và trồng lúa, trồng khoai.
- Một đêm, trong giấc mơ, Lang Liêu được thần mách bảo rằng hãy sử dụng gạo nếp quen thuộc làm lễ vật để dâng vua cha.
- Chàng lấy gạo nếp sạch, trộn với đậu xanh và thịt lợn, gói trong lá dong thành hình vuông, sau đó luộc một ngày một đêm.
- Cũng từ loại gạo nếp đó, chàng giã nhuyễn và nặn thành hình tròn.
c. Ý nghĩa và truyền thống làm bánh chưng bánh giầy
- Lang Liêu mang hai loại bánh này dâng lên Tiên vương. Vua Hùng rất hài lòng và quyết định chuyển giao ngai vàng cho Lang Liêu.
- Ý nghĩa của bánh chưng, bánh giầy:
- Bánh hình tròn tượng trưng cho trời, được gọi là bánh giầy.
- Bánh hình vuông tượng trưng cho đất, được gọi là bánh chưng.
- Lá bọc bên ngoài biểu hiện tinh thần đoàn kết, giống như truyền thống thương yêu thân thiết của dân tộc.
- Phong tục của dân tộc: Mỗi khi Tết đến, bánh chưng bánh giầy là món không thể thiếu.
3. Những điểm cần lưu ý
a. Bối cảnh và sự kiện được kể
- Tình huống: Hùng Vương thứ sáu muốn chuyển giao ngai vàng cho một trong số con trai, vì vậy đã đặt ra điều kiện: “Không cần phải là con trưởng, chỉ cần làm vừa lòng vua trong lễ Tiên vương thì sẽ được chuyển giao ngai vàng.”
- Sự kiện: Lang Liêu nhận được thông điệp trong giấc mơ, sau đó làm ra bánh chưng bánh giầy để dâng lên vua cha trong lễ cúng Tiên vương.
b. Đặc điểm quan trọng của nhân vật Lang Liêu
- Mẹ của Lang Liêu trước đây bị vua cha khinh bỉ và sau đó qua đời, để lại cho anh một mình. So với anh em, Lang Liêu gặp nhiều khó khăn nhất.
- Lang Liêu là con của vua, nhưng sống một cuộc sống giản dị, chỉ biết cày cấy và trồng lúa, trồng khoai.
c. Các truyền thống tốt đẹp của người Việt được tôn vinh trong câu chuyện:
- Truyền thống ẩm thực trong ngày Tết cổ truyền của người Việt Nam.
- Tôn vinh phong tục thờ cúng tổ tiên của người Việt.
Soạn bài Bánh chưng, bánh giầy - Mẫu 2
1. Giới thiệu
Giới thiệu bối cảnh lịch sử của truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy: Thời Hùng Vương thứ sáu, khi vua đã già muốn truyền ngôi cho con.
2. Nội dung chính
a. Điều kiện truyền ngôi của Vua Hùng
- Tình hình: Hùng Vương khi về già muốn chuyển giao ngôi nhưng lại có đến hai mươi người con trai, không biết lựa chọn ai làm người kế vị phù hợp
- Điều kiện: “Người kế vị ta phải phản ánh được tâm tư của ta, không cần phải là con trưởng.”
- Hình thức: Trong lễ Tiên vương, ai làm vừa lòng ta, ta sẽ truyền ngôi cho, có Tiên vương làm chứng giám.
b. Lang Liêu và các hoàng tử đua nhau tìm kiếm lễ vật để dâng lên vua
- Các lang cố gắng làm mâm cỗ thật hoành tráng, thơm ngon để mang đến lễ Tiên vương.
- Lang Liêu là con thứ mười tám; mẹ chàng trước đây bị vua cha lạnh lùng, ốm rồi qua đời. So với anh em, chàng là người gặp nhiều khó khăn nhất.
- Lang Liêu mơ thấy, được thần báo hướng dẫn sử dụng gạo nếp quen thuộc để làm thành lễ vật dâng vua cha.
- Chàng lựa chọn gạo nếp tốt, kết hợp với đậu xanh và thịt lợn để làm nhân, gói trong lá dong thành hình vuông, đem luộc suốt một ngày một đêm. Tương tự, chàng sử dụng gạo nếp đó, giã nhuyễn và nặn thành hình tròn.
- Đến ngày lễ Tiên vương, các lang mang đến các món ăn thơm ngon, hấp dẫn như sơn hào hải vị, nem chả phượng, không thiếu thứ gì.
- Sau khi nhìn qua, nhà vua dừng lại trước đống bánh của Lang Liêu, rất hài lòng, và gọi lên để hỏi. Lang Liêu kể lại giấc mơ gặp thần của mình.
=> Kết quả: Vua Hùng chọn hai loại bánh làm lễ, và Lang Liêu được trao ngôi vị quý giá.
c. Ý nghĩa và phong tục làm bánh chưng bánh giầy
- Ý nghĩa của bánh chưng, bánh giầy:
- Bánh hình tròn tượng trưng cho trời, được gọi là bánh giầy.
- Bánh hình vuông tượng trưng cho đất, gọi là bánh chưng.
- Lớp lá bọc bên ngoài biểu hiện sự quan tâm lẫn nhau, phản ánh tinh thần đoàn kết và tình thương trong truyền thống của dân tộc.
- Phong tục truyền thống của dân tộc ta: Hằng năm, vào dịp Tết, bánh chưng bánh giầy luôn là một phần không thể thiếu trong bữa ăn.
3. Kết luận
Ý nghĩa sâu sắc của truyền thuyết về Bánh chưng, bánh giầy.