Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 8 trong SGK Ngữ văn 8 tập 2 - Cánh diều, phần chi tiết

Buzz

Đọc tóm tắt

- Trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh của Ngô gia văn phái, các câu trong đoạn được phân tích theo các loại câu khẳng định và câu phủ định để hiểu rõ ý nghĩa và hình thức.
- Các câu được giải thích và chuyển đổi thành dạng tương đương như sử dụng hai lần từ phủ định.
- Quang Trung được miêu tả là một vị tướng xuất chúng, đã chiến thắng quân Thanh, để lại dấu ấn sâu sắc trong lịch sử dân tộc Việt Nam.

Câu 1

Câu 1 (trang 67, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Tìm câu khẳng định và câu phủ định trong những câu dưới đây, chỉ ra đặc điểm về ý nghĩa và hình thức của mỗi câu.

a. Tất cả những điều ấy, họ làm sao hiểu được rõ ràng, đích xác. (Ngô gia văn phái)

b. Hôm sau, vua Quang Trung hạ lệnh tiến quân (Ngô gia văn phái)

c. Các quân đều nghiêm chỉnh đội ngũ mà đi (Ngô gia văn phái)

d. Chị Dậu vẫn chưa nguôi cơn giận (Ngô Tất Tố)

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần Kiến thức ngữ văn đầu bài về câu khẳng định, câu phủ định

Lời giải chi tiết:

a. Câu phủ định. Trong câu có từ 'làm sao'. Câu xác nhận về việc người được nói đến không xác định, hiểu rõ về vấn đề gì đó.

b. Câu khẳng định. Câu không chứa các từ ngữ phủ định. Câu xác nhận về việc vua Quang Trung hạ lệnh tiến quân.

c. Câu khẳng định. Câu không chứa các từ ngữ phủ định. Câu thông báo về hành động phải làm.

d. Câu phủ định. Câu có từ 'chưa'. Câu xác nhận về việc chị Dậu vẫn còn đang giận.

Câu 2

Câu 2 (trang 67, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Trong hai đoạn văn dưới đây (trích văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh của Ngô gia văn phái), câu nào được dùng để hỏi, câu nào được dùng để khẳng định, để phủ định? Vì sao?

a. Tổng đốc họ Tôn đem thứ quân nhớ nhà kia mà chống chọi, thì đích sao cho nổi? Họ chẳng qua chỉ là người khách, chuyến này sang cũng cốt xem sự thế khó hay dễ để liệu bề tiến lui mà thôi. Nhưng còn nhà nước của ta thì sao? Thái hậu có thể chạy sang đất Trung Hoa một chuyến nữa chăng?

b. Tự vương trẻ tuổi, chưa từng trải công việc, trước đây tới đón chào ta ở Lạng Sơn, sao không nói cho rõ? Bấy giờ, nhân khi ta thắng, đè bẹp ngay lúc chúng đang khốn đốn, há chẳng dễ dàng hơn hay sao?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần Kiến thức ngữ văn đầu bài về câu khẳng định, câu phủ định

Lời giải chi tiết:

Câu phủ định: 'Họ chẳng qua chỉ là người khách, chuyến này sang cũng cốt xem sự thế khó hay dễ để liệu bề tiến lui mà thôi.' do trong câu có từ mang nghĩa phủ định 'chẳng'.

Câu để hỏi: 'Tổng đốc họ Tôn đem thứ quân nhớ nhà kia mà chống chọi, thì đích sao cho nổi?'; 'Nhưng còn nhà nước của ta thì sao?'; 'Thái hậu có thể chạy sang đất Trung Hoa một chuyến nữa chăng?' do trong 3 câu có chưa từ để hỏi và cuối câu có dấu '?'

Câu phủ định: 'Tự vương trẻ tuổi, chưa từng trải công việc, trước đây tới đón chào ta ở Lạng Sơn, sao không nói cho rõ?' do trong câu có từ mang nghĩa phủ định 'chưa'.

Câu để hỏi: 'Bấy giờ, nhân khi ta thắng, đè bẹp ngay lúc chúng đang khốn đốn, há chẳng dễ dàng hơn hay sao?' do trong câu có chưa từ để hỏi và cuối câu có dấu '?'

Câu 3

Câu 3 (trang 67, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Chuyển những câu khẳng định dưới đây thành những câu có ý nghĩa tương đương, trong đó có sử dụng hai lần từ phủ định:

a. Ai cũng muốn đuổi chúng đi (Ngô gia văn phái)

b. Ngày nào Thị Nở cũng phải đi qua vườn nhà hắn (Nam Cao)

c. Từ đó, ngày nào Hoài Văn cũng xuống các thôn xóm, vận động bà con đứng lên cứu nước (Nguyễn Huy Tưởng)

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần Kiến thức ngữ văn đầu bài về câu khẳng định, câu phủ định

Lời giải chi tiết:

a. Không ai không muốn đuổi chúng đi.

b. Không ngày nào Thị Nở không đi qua qua vườn nhà hắn.

c. Từ đó, không ngày nào Hoài Văn không xuống các thôn xóm, vận động bà con đứng lên cứu nước.

Câu 4

Câu 4 (trang 68, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Viết một đoạn văn (khoảng 5 – 7 dòng) diễn đạt cảm nghĩ của em sau khi học văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh (Ngô gia văn phái), trong đó sử dụng câu khẳng định được biểu hiện dưới hình thức “phủ định của phủ định”.

Phương pháp giải:

Viết đoạn văn theo yêu cầu

Lời giải chi tiết:

Trong tác phẩm Quang Trung đại phá quân Thanh (Ngô gia văn phái), hình ảnh Quang Trung hiện lên là một vị tướng kỳ tài, trí dũng vô song. Quang Trung đã tự mình dẫn quân tiêu diệt hai mươi chín vạn quân Thanh xâm lược, xây nên Gò Đống Đa lịch sử bất tử. Không thể không công nhận tài năng và đức độ của vị vua này. Chiến thắng ấy vẫn còn vang dội và là niềm tự hào của dân tộc ta cho đến ngày nay. Hình tượng người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ đã để lại trong ta bao ấn tượng không phai mờ.

Chú thích:

Câu khẳng định dưới hình thức phủ định của phủ định: Không thể không công nhận tài năng và đức độ của vị vua này.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Câu khẳng định và câu phủ định có gì khác biệt về ý nghĩa và hình thức?

Câu khẳng định xác nhận một sự việc hoặc hiện tượng mà không có sự phủ nhận nào, ví dụ như 'Vua Quang Trung hạ lệnh tiến quân'. Câu phủ định dùng từ ngữ phủ định như 'chưa', 'không', 'chẳng' để phủ nhận hoặc từ chối một sự việc nào đó, ví dụ như 'Chị Dậu vẫn chưa nguôi cơn giận'.

Làm thế nào để chuyển câu khẳng định thành câu có hai lần phủ định?

Để chuyển câu khẳng định thành câu phủ định hai lần, bạn có thể sử dụng cấu trúc phủ định 'không' kết hợp với từ phủ định như 'ai cũng', 'ngày nào cũng'. Ví dụ, câu 'Ai cũng muốn đuổi chúng đi' có thể chuyển thành 'Không ai không muốn đuổi chúng đi'.

Câu hỏi có thể được phân biệt như thế nào với câu khẳng định và phủ định?

Câu hỏi thường kết thúc bằng dấu hỏi (?) và có từ ngữ nghi vấn như 'có', 'không', 'chưa', ví dụ như 'Thái hậu có thể chạy sang đất Trung Hoa một chuyến nữa chăng?'. Câu khẳng định không có dấu hỏi và không dùng từ phủ định, trong khi câu phủ định có từ phủ định như 'chưa', 'không'.

Câu phủ định trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh có đặc điểm gì?

Trong văn bản, câu phủ định thường sử dụng các từ như 'chưa', 'không', 'chẳng' để nhấn mạnh sự phủ nhận hoặc từ chối điều gì đó, ví dụ 'Không thể không công nhận tài năng và đức độ của vị vua này'.

Khi nào câu khẳng định được biểu hiện dưới hình thức 'phủ định của phủ định'?

Câu khẳng định có thể biểu hiện dưới hình thức 'phủ định của phủ định' khi dùng từ phủ định để nhấn mạnh điều gì đó mà vẫn giữ nguyên ý nghĩa khẳng định, ví dụ như 'Không thể không công nhận tài năng và đức độ của vị vua này'.