Soạn bài Thực hành tiếng Việt: Câu phủ định và câu khẳng định trang 101 Tập 2 ngắn nhất nhưng vẫn truyền đạt đầy đủ ý theo sách Ngữ văn lớp 8 Kết nối tri thức giúp học sinh dễ dàng hơn trong việc soạn văn 8.
Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 8 trang 101 Tập 2 - Tóm tắt ngắn Kết nối tri thức
* Câu phủ định và câu khẳng định
Câu 1. (trang 101 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Trong các câu dưới đây, em cho biết câu nào là câu khẳng định, câu nào là câu phủ định? Và em giải thích tại sao như vậy?
a. Sự ngập lụt đã tạo ra ít nhất là ba yếu tố quan trọng cho hệ sinh thái Đồng bằng sông Cửu Long, bao gồm dòng nước, phù sa và sự sống của các loài sinh vật.
(Lê Anh Tuấn, Đồng bằng sông Cửu Long cần phải chuyển từ việc sống chung sang việc chào đón lũ)
b. Thực ra, điều này không mới, ít nhất vài trăm năm trước, những người định cư đầu tiên tới vùng đất hoang sơ này đã quen với cách sống với mùa nước nổi hàng năm.
(Lê Anh Tuấn, Miền châu thổ sông Cửu Long cần phải chuyển từ việc sống chung sang việc đón nhận lũ)
c. Còn chúng tôi, chúng tôi không thể quên được mảnh đất tươi đẹp này.
(Xi-a-tơn, Diễn từ đáp khẩu của thủ lĩnh da đỏ Xi-a-tơn)
Trả lời:
Câu
|
Kiểu câu |
Lí do xác định |
a |
khẳng định |
Câu này xác nhận sự thật về ích lợi của hiện tượng ngập lụt ở Đồng bằng sông Cửu Long và trong câu không có từ ngữ đặc trưng mang ý nghĩa phủ định. |
b |
phủ định - phù định bác bỏ |
Câu này thể hiện ý phản bác một nhận thức cho rằng “cách sống với mùa nước nổi hàng năm” mới hình thành trong thời gian gần đây; bên cạnh đó, trong câu có từ không (ở cụm từ điều này không mới). |
c |
phủ định - phủ định miêu tả |
Câu xác nhận không có tình trạng người nói quên đi mảnh đất tươi đẹp của mình, hơn nữa, trong câu còn có sự xuất hiện của cụm từ mang ý nghĩa phủ định là chẳng thể. |
Câu 2. (trang 101 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Cho biết trong các câu sau, câu nào là câu phủ định phủ nhận, câu nào là câu phủ định miêu tả và câu nào không phải là câu phủ định:
a. Tôi biết người da trắng không hiểu cách sống của chúng tôi.
(Xi-a-tơn, Phát biểu phản đối của lãnh đạo bộ tộc da đỏ Xi-a-tơn)
b. Trong thành phố của người da trắng, không có nơi nào là yên bình cả, không có nơi nào nghe thấy tiếng lá cây rơi vào mùa xuân hay tiếng đập cánh của côn trùng.
(Xi-a-tơn, Phát biểu phản đối của lãnh đạo bộ tộc da đỏ Xi-a-tơn)
c. Xưa kia, mùa nước nổi hay còn gọi là mùa lũ, không phải là mối lo ngại cho những người nông dân ở vùng châu thổ Cửu Long. Một mùa lũ lớn, như một niềm tin tâm linh, mang lại sự giàu có, phong phú cho vùng đất.
(Lê Anh Tuấn, Miền châu thổ sông Cửu Long cần phải chuyển từ việc sống chung sang việc đón nhận lũ)
Trả lời:
a. Dù có từ 'không' (không hiểu) xuất hiện trong câu nhưng câu này không phải là câu phủ định. Trọng tâm của thông điệp là 'tôi' (lãnh đạo Xi-a-tơn) biết hoặc không biết về vấn đề, không phải là việc người da trắng hiểu hay không hiểu về cách sống của người da đỏ. Do đó, khi câu đã xác nhận sự 'biết' của 'tôi', câu này phải được phân loại là câu khẳng định.
b. Lời phủ định bác bỏ. Lý do xác định: câu chứa từ chẳng (xuất hiện 2 lần) và ý nghĩa của nó ngụ ý rằng cuộc sống của người da trắng vẫn bình thường, trong khi đó, theo quan điểm của người da đỏ, đó là một cuộc sống không bình thường (tất cả những âm thanh đáng yêu của sự sống đều được cảm nhận là “tiếng ồn ào lăng mạ”).
c. Câu phủ định mô tả. Lí do: Câu có từ không và xác nhận rằng cư dân ở vùng châu thổ sông Cửu Long không lo lắng về tình trạng lũ lụt.