Soạn bài Thực hành tiếng Việt: Biệt ngữ xã hội lớp 8 trang 16, 17 ngắn gọn nhưng đủ ý, phản ánh nội dung sách Ngữ văn lớp 8 Kết nối tri thức giúp học sinh soạn văn 8 một cách thuận tiện hơn.
Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 8 trang 16 Tập 1 - phiên bản ngắn nhất liên quan đến Kết nối tri thức
* Biệt ngữ xã hội
Câu 1 (trang 16 sgk Ngữ văn lớp 88 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống): Chỉ ra biệt ngữ trong các câu sau và giải nghĩa dựa trên hiểu biết của em.
a. Khi tôi lên 6 tuổi, trường thiếu nhi thành phố tổ chức cuộc thi 'gà' ở nhiều trường tiểu học, và tôi cũng được chọn tham gia lớp năng khiếu.
(Ngô An Kha, Tìm mảnh ghép thiếu)
b. Hãy ôn tập cẩn thận nhé em. Nếu em tiếp tục lơ là như vậy, nếu không đạt điểm cao thì rất nguy hiểm đấy.
Trả lời:
a.
- Biệt ngữ: “gà”
- Dựa vào nghĩa của câu.
- Từ “gà” trong câu trên được hiểu là người có tài năng, được ưu ái.
b.
- Biệt ngữ “tủ”
- Dựa vào nghĩa của câu.
- Từ “tủ” trong câu trên được hiểu là việc tập trung vào việc học lựa chọn những kiến thức quan trọng, cần thiết để làm bài kiểm tra, làm bài thi.
Câu 2 (trang 16 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Có lẽ việc lơ đễnh là một phần của kế hoạch, và việc quên hộp thuốc lá vẫn là một dấu hiệu của Cai Xanh, một cách để thu hút sự chú ý khi tìm kiếm một nạn nhân để 'đánh một tiếng bạc lớn' - có nghĩa là cướp một đám lớn.
(Nguyễn Tuân, Một đám bất đắc chí)
Tại sao trong câu trên, người kể chuyện phải giải thích cụm từ “đánh một tiếng bạc lớn”? Theo em, tác giả sử dụng cụm từ đó với mục đích gì?
Trả lời:
- Người kể câu chuyện cần giải thích cụm từ “đánh một tiếng bạc lớn” để người đọc hiểu rõ hơn về ý nghĩa của câu văn.
“Đánh một tiếng bạc lớn” có ý nghĩa là tạo ra âm thanh lớn, trong khi trong câu, nó ám chỉ việc cướp một đám lớn.
- Tác giả sử dụng cụm từ để mô tả cuộc sống và hoạt động của Cai Xanh. Nhờ vào biệt ngữ đó, bức tranh về cuộc sống của Cai Xanh được phác thảo rõ nét và chân thực.
Câu 3 (trang 16 sgk Ngữ văn 8 Tập 1):
Trong bài phóng sự “Tôi kéo xe” của Tam Lang (về những người làm nghề kéo xe chở người trước Cách mạng tháng Tám năm 1945), có một đoạn hội thoại:
- Mày đã “làm nghề kéo xe” lần nào chưa?
- Ừ, tôi chưa bao giờ làm.
Trong tác phẩm “Cạm bẫy người” của Vũ Trọng Phụng – một tác phẩm hé lộ những thủ đoạn, sự thâm hiểm của những kẻ đánh bạc trước năm 1945 – có câu: Tôi thấy kỳ lạ vì khi hai con chim mòng thắng trận, tiếng ồn từ nhà đi săn kia đã làm tiếp viên đóng gói gần hai mươi viên đạn.
Đề cập đến tác dụng của việc sử dụng biệt ngữ xã hội (in đậm) trong các trường hợp trên. Khi đọc tác phẩm văn học và gặp phải những biệt ngữ như vậy, điều quan trọng nhất cần làm là gì?
Trả lời:
- “làm xe” có nghĩa là thực hiện nghề kéo xe chở người.
= > Tác dụng: Để mô tả cuộc sống của những người làm nghề kéo xe chở người. Nhờ biệt ngữ này, bức tranh về cuộc sống trở nên sinh động và chân thực hơn.
- “chim mòng” có nghĩa là những người chơi bạc, “nhà đi săn” ám chỉ chủ sòng bạc, hai mươi viên đạn chính là hai mươi đồng bạc.
= > Tác dụng: Để lên án tình trạng cờ bạc trong “Cạm bẫy người”. Nhờ biệt ngữ này, bức tranh về cuộc sống trở nên sinh động và chân thực hơn.
- Khi đọc tác phẩm văn học và gặp phải những biệt ngữ như vậy, việc đầu tiên cần làm là xác định ý nghĩa của biệt ngữ để hiểu chính xác nội dung của văn bản.
Câu 4 (trang 17 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Phân biệt biệt ngữ trong các đoạn hội thoại dưới đây và đánh giá việc sử dụng biệt ngữ của người nói:
a. – Cậu ấy là bạn con đấy à?
- Đúng vậy, bố. Nó rất nghịch ngợm, bố nhỉ?
b. – Nam, dạo này tớ thấy Hoàng buồn buồn, ít nói. Cậu biết vì sao không?
- Tớ cũng không biết vì sao đâu.
Trả lời:
- Danh sách các biệt ngữ:
a. nghịch ngợm
b. không biết vì sao
= > Nhận xét: Các biệt ngữ trên phản ánh những quy ước ngôn ngữ của thanh thiếu niên, thường được sử dụng trong các tình huống giao tiếp cụ thể. Trong trường hợp câu a, việc sử dụng khi nói chuyện với bố - người lớn là không thích hợp. Trong khi đó, câu b được sử dụng trong giao tiếp bạn bè có thể chấp nhận được.