Soạn bài Thực hành tiếng Việt: Biện pháp tu từ lớp 8 trang 45, 46 Tập 1 - ngắn gọn nhưng vẫn đầy đủ ý, tuân thủ sách Ngữ văn lớp 8 Kết nối tri thức giúp học sinh soạn văn lớp 8 dễ dàng hơn.
Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 8 trang 45 Tập 1 - cách tiếp cận ngắn nhất để kết nối tri thức
* Phương pháp ngôn từ
Câu 1 (trang 45 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Chỉ ra câu thơ, câu văn sử dụng phương pháp ngôn từ đảo ngữ trong các trường hợp sau:
a. Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò dông.
(Trần Tế Xương, Thương vợ)
b. Xóm làng mát mẻ, bóng cây che chắn
Sông xa trắng cánh buồm trôi bềnh bồng trên bầu trời
(Trần Đăng Khoa, Quê em)
c. Chị Dậu về nhà, ngay từ lúc đặt chân vào sân đã nghe thấy tiếng khóc ngào của hai đứa trẻ. Vội vàng, chị bỏ rổ mẹt, mê nón xuống sân, và sau đó chạy vội vào nhà.
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
Đáp án:
Danh sách các câu thơ câu văn sử dụng biện pháp tu từ đảo ngữ:
a.
Mặt nước eo sèo dưới ánh dòng nước.
b. Xóm làng mát mẻ, bóng cây xanh
Cánh buồm trắng sông xa nổi bật trên bầu trời.
c. Chị chạy vội vàng vào cổng, bỏ rổ mẹt, mê nón xuống sân, rồi vội vàng chị vào trong nhà.
Câu 2 (trang 45 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Đọc đoạn thơ dưới đây và thực hiện các yêu cầu sau:
Dưới chân núi lom khom, vài chú lều nhỏ
Bên bờ sông chợ, mấy nhà lác đác
Nhớ nước, lòng đau đớn cho quê hương quốc quốc,
Thương nhà, miệng mỏi cho cả gia đình già yếu.
(Bà Huyện Thanh Quan, Qua Đèo Ngang)
a. Phát hiện các câu thơ áp dụng biện pháp tu từ đảo ngữ trong đoạn thơ.
b. Đánh giá tác dụng của biện pháp tu từ đảo ngữ trong mỗi câu thơ.
Đáp án:
a. Các dòng thơ áp dụng biện pháp tu từ đảo ngữ trong đoạn thơ:
Dưới chân núi, lom khom vài chú
Bên bờ sông chợ, mấy nhà lác đác
Nhớ về quê hương, lòng đau như cắt,
Thương nhà, miệng mỏi cả gia đình già yếu.
b. Đánh giá hiệu quả của biện pháp tu từ đảo ngữ từng câu thơ:
- Nghệ thuật đảo ngữ tập trung vào vẻ 'lom khom' của những chú tiều và sự 'lác đác' của mấy ngôi nhà bên bờ sông, kết hợp với việc sử dụng từ chỉ số lượng nhỏ nhắn như 'vài', 'mấy', tạo nên hình ảnh con người nhỏ bé hơn, tạo ra không gian u tối, trống vắng trong bức tranh về cuộc sống ở Đèo Ngang vào buổi chiều tà.
- Nghệ thuật đảo ngữ 'nhớ nước', 'thương nhà' nhấn mạnh vào tiếng kêu của con quốc và âm thanh gia gia. Những tiếng kêu đó không chỉ là âm thanh mà còn là biểu hiện của nỗi lòng của Bà Huyện Thanh Quan. Bằng cách ghi âm thanh, tác giả cũng truyền đạt tâm trạng và ý nghĩa của mình, từ đó làm nổi bật cảm xúc và suy tư của nhà thơ.
Câu 3 (trang 46 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ đảo ngữ trong các đoạn thơ sau:
a. Rời nhà, lũ trẻ vô lo vô nghĩ chạy trốn
Mất đi tổ ấm của bầy chim như bay đi đâu.
(Nguyễn Đình Chiểu, Chạy giặc)
b. Đê cát màu đỏ, bên lề là cỏ xanh um
Những âm nhạc leng keng từ những con ngựa một cách náo loạn lên chợ Gò.
(Hoàng Tố Nguyên, Gò Me)
c. Ngày hôm sau, tiếng ồn ào trên bến đỗ
Dân làng sôi động, tấp nập chào đón ghe về.
(Tế Hanh, Quê hương)
Đáp án:
a. Nhấn mạnh cảnh chạy trốn trước quân giặc. Trẻ em phải bỏ nhà ra đi, chạy lơ lửng. Bầy chim mất tổ bay đi dáo dác. Một cảnh tượng hỗn loạn, tan nát, đau lòng.
b. Đặc biệt nhấn mạnh vẻ đẹp sống động của cảnh tự nhiên ở Gò Me, tươi mới, tràn ngập sức sống với vẻ đẹp thiên nhiên phong phú và sự yên bình, thanh thản với những hình ảnh đời thường.
c. Tập trung vào sự ồn ào, náo nhiệt trên bến khi chào đón thuyền trở về và niềm hạnh phúc trước thành quả của lao động, tạo ra một không khí sống động, sôi động.