Câu 1
Câu 1 (trang 71 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Nếu câu văn “Phụ công sức chăm bẵm, chờ mong của ông, cây ổi cứ ra hoa rồi rụng, quyết không bói quả” được viết lại thành “Cây ổi cứ ra hoa rồi rụng, quyết không bói quả, phụ công sức chăm bẵm, chờ mong của ông” thì ý nghĩa của câu sẽ thay đổi như thế nào?
Phương pháp giải:
So sánh thứ tự của các vế và nêu nhận xét.
Lời giải chi tiết:
- Nếu câu văn “Phụ công sức chăm bẵm, chờ mong của ông, cây ổi cứ ra hoa rồi rụng, quyết không bói quả” được viết lại thành “Cây ổi cứ ra hoa rồi rụng, quyết không bói quả, phụ công sức chăm bẵm, chờ mong của ông” thì ý nghĩa của câu sẽ thay đổi.
- Cách viết “Cây ổi cứ ra hoa rồi rụng, quyết không bói quả, phụ công sức chăm bẵm, chờ mong của ông” không nhấn mạnh được công sức và sự chờ đợi, tình yêu thương, chăm bẵm của ông dành cho cây ổi mà nhấn mạnh việc cây ổi rụng hoa, không để lại kết quả.
- Cách viết “Phụ công sức chăm bẵm, chờ mong của ông, cây ổi cứ ra hoa rồi rụng, quyết không bói quả” nhấn mạnh sự chú ý của người đọc tới công sức của người ông.
Câu 2
Câu 2 (trang 71 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Đọc đoạn trích sau:
[...] Nhưng rồi có thể vì mẹ cứ càm ràm khiến cây rác tai quá, ngày kia, những chùm quả bé xí xi như nút áo bỗng xuất hiện trên cây. Chẳng bao lâu sau, những chùm bé xíu ấy to dần, chuyển từ màu xanh sẫm sang xanh nhạt, căng bóng.
a. Xác định câu văn sử dụng cấu trúc câu nhiều thành phần vị ngữ.
b. Nêu tác dụng của việc sử dụng cấu trúc câu nhiều thành phần vị ngữ trong đoạn văn.
Phương pháp giải:
Nhớ lại kiến thức về câu mở rộng thành phần.
Lời giải chi tiết:
a. Câu văn sử dụng cấu trúc câu nhiều thành phần vị ngữ là: 'Nhưng rồi có thể vì mẹ cứ càm ràm khiến cây rác tai quá, ngày kia, những chùm quả bé xí xi như nút áo bỗng xuất hiện trên cây.'
b. Tác dụng của việc sử dụng cấu trúc câu nhiều thành phần vị ngữ là: nhấn mạnh ý muốn nói của người viết trong câu và làm sinh động câu viết hơn, mở rộng nội dung kể hoặc tả về một đối tượng, sự vật nào đó.
Câu 3
Câu 3 (trang 71 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Viết lại câu văn sau nhằm nhấn mạnh nội dung được in đậm trong câu:
'Tôi sẽ không bao giờ quên những kỉ niệm êm đềm ngày thơ ấu.”
Phương pháp giải:
Sắp xếp lại các ý trong câu trên để nhấn mạnh phần in đậm.
Lời giải chi tiết:
Những kỉ niệm êm đềm ngày thơ ấu ấy, tôi sẽ không bao giờ quên.
Câu 4
Câu 4 (trang 71 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Viết một câu văn sử dụng nhiều từ ngữ để mở rộng miêu tả về một đối tượng cụ thể.
Phương pháp giải:
Chọn một câu văn bất kỳ và sử dụng nhiều từ ngữ trong đó.
Lời giải chi tiết:
Ví dụ: Trong khoảnh khắc hè nồng nàn, hàng thông xanh tươi hân hoan chào đón tiếng gió biển nhẹ nhàng len lỏi qua từng cành lá.
Chú thích: phần in đậm là phần mở rộng nội dung tả về một đối tượng
Câu 5
Câu 5 (trang 71 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Đọc đoạn văn sau:
Có những lúc, khói từ lửa lớn cảm thấy vui vẻ hơn niềm vui của con người. Một làng quê nhỏ chứng kiến sự ra đời của một đứa bé trong một buổi sáng lạnh giá. [...] Trên bếp, ngọn lửa nhảy múa vui vẻ, và khói từ lửa bốc lên xuyên qua mái nhà, cao cao và thanh thoát.
a. Tìm các từ ngữ sử dụng biện pháp nhân hoá trong đoạn văn trên.
b. Nêu tác dụng của biện pháp nhân hoá trong đoạn văn đó.
Phương pháp giải:
Nhớ lại kiến thức về biện pháp nhân hóa.
Lời giải chi tiết:
a. Các từ ngữ nhân hóa: khói vui, ngọn lửa nhảy múa vui vẻ.
b. Tác dụng:
- Làm cho câu văn sinh động, gợi hình ảnh mạnh mẽ và cảm xúc sâu sắc.
- Tạo ra các hình ảnh sống động, giúp người đọc hiểu được tính cách và cảm xúc của các sự vật.
Viết ngắn
Kể một kí ức về gia đình có ý nghĩa với em. Trong kí ức đó, sử dụng ít nhất một câu có nhiều từ ngữ và một câu sử dụng biện pháp nhân hoá.
Phương pháp giải:
Tạo một đoạn văn đáp ứng yêu cầu về hình thức, sử dụng câu mở rộng với nhiều từ ngữ, và câu có biện pháp nhân hoá để kể lại một kí ức.
Lời giải chi tiết:
Hè đã về, và tôi được ra biển cùng gia đình. Đó là một trong những kỷ niệm đẹp nhất của tôi. Nhà bên bờ biển, ồn ào, rực rỡ, và ánh nắng mặt trời trải dài trên làn da của mọi người, như một dấu hiệu của hạnh phúc và sự ấm áp. Bên dưới bóng mát của các cây dừa, chúng tôi cười đùa, nói chuyện và tận hưởng những khoảnh khắc đáng nhớ bên nhau.
Chú thích:
- Biện pháp nhân hoá: in đậm
- Câu có nhiều từ ngữ: gạch chân.