Buzz
Hôm nay, Mytour muốn giới thiệu bài Soạn văn 10: Thực hành tiếng Việt trang 105, thuộc sách Cánh diều tập 2.
Kính mời các bạn học sinh lớp 10 tham khảo nội dung chi tiết sẽ được chúng tôi giới thiệu ngay sau đây.
Soạn bài Thực hành tiếng Việt (trang 105)
Câu 1. Trong các đoạn văn sau đây, tác giả đã sử dụng những từ ngữ nào để kết nối các câu trong đoạn văn?
a. Nếu muốn thay đổi tính chất của các mối quan hệ với mọi người xung quanh, bạn cần ý thức rõ tác động của những gì mình nói ra. Có lẽ, chúng ta không cố ý gây tổn thương người khác bằng nhận xét của mình. Thật ra, chúng ta nghĩ mình đang cư xử lịch thiệp hoặc thậm chí là ân cần, nhưng biểu hiện trên gương mặt của người đối diện mới phản ánh sự thật. (Ca-ren Ca-xây)
b. Sự sáng tạo trong văn học nghệ thuật gần giống với sự sáng tạo ra sự sống: “Dùng hình tượng là để lấy sự sống tác động vào sự sống, lấy sự sống sinh ra sự sống: Nhưng đây là một sự sống đặc biệt, một sự sống bất diệt. Hình tượng văn học có giá trị, một khi ra đời, tham gia vào sự sinh hoạt xã hội như một con người thực. Người ta tâm sự với Kiều, thương Kiều, khóc Kiều và mê Kiều. Từ những nét mực, trang giấy bỗng hiện lên cả một thế giới đã lùi sâu vào dĩ vãng. Chính cái “phép mầu” kỳ diệu ấy đã khiến Go-rơ-ki (Gorki) ngồi đọc truyện ngắn “Trái tim bình dị” của Phlô-be (Flaubert), cảm thấy như trong quyển sách có một thứ ảo thuật gì khó hiểu; và Go-rơ-ki đã mấy lần giơ tờ giấy ra trước ánh sáng, nhìn qua các dòng chữ để tìm xem có cái bí mật gì ở trong ấy không. (Nguyễn Duy Bình).
Gợi ý:
a. Các từ liên kết: Có thể…; Trên thực tế…
b. Các từ liên kết: Tuy nhiên…; Từ đó…
Câu 2. Đọc các đoạn văn dưới đây và thực hiện những nhiệm vụ sau:
- Xác định chủ đề của đoạn văn.
- Đánh giá về tính liên kết trong đoạn văn.
- Đánh giá về mức độ kết nối trong đoạn văn.
a. Ngày nay, người ta thường thảo luận về sự xung đột giữa chiếc xe Lếch-xớt và cây ô liu. Chiếc xe Lếch-xớt thể hiện sự hiện đại và toàn cầu hóa. Cây ô liu đại diện cho bản sắc và truyền thống. Dường như toàn cầu hóa đang áp đặt nhiều tiêu chuẩn chung cho mọi người. Các tiêu chuẩn về kỹ thuật, công nghệ thông tin và truyền thông, thương mại, đầu tư... tất cả đều chung và ngày càng phổ biến hơn. Sự phổ biến này có nguy cơ làm mất đi điều riêng biệt. Tuy nhiên, chiếc xe Lếch-xớt và cây ô liu không nhất thiết phải xung đột và loại bỏ lẫn nhau. Ngược lại, chiếc xe Lếch-xớt có thể hỗ trợ bảo tồn cây ô liu và cây ô liu vẫn có thể tôn vinh chiếc xe Lếch-xớt. Hội nhập và bảo tồn bản sắc cũng tương tự. Nếu không có sự hội nhập, nghề múa rối nước, nghề thổ cẩm của chúng ta có thể gặp khó khăn trong việc phát triển. Ngược lại, các nhà hàng, khách sạn cao cấp có thể ít hấp dẫn với khách du lịch nước ngoài nếu thiếu sự hiện diện của văn hóa Việt Nam. (Nguyễn Sĩ Dũng)
b. Cuối cùng, bức họa của “Thu vịnh” đã kết thúc một cách sâu sắc nhưng rất nhanh:
“Khi cảm hứng vừa về, tay nắm cây bút,
Lại phải ngẫng ngùng trước ông Đào.”
Nỗi lòng u buồn không chịu buông tha cho Tam nguyên Yên Đổ. Cảm giác “ngẫng ngùng trước ông Đào” thể hiện tính kính trọng, dịu dàng và khiêm nhường của Nguyễn Khuyến. Không chỉ xuất hiện trong bài thơ này mà còn lan tỏa ra cả ba bài thơ, tạo nên một hình ảnh rõ ràng nhất về Nguyễn Khuyến: một nhà thơ tao nhã - một học giả truyền thống. (Chu Văn Sơn).
c. Tại sao chúng ta có thái độ cục mịch? Bởi vì chúng ta bị phân tâm, suy nghĩ đang bị đánh mất trong những việc khác? Đôi khi, lý do này đúng. Nhưng thái độ cục mịch thường là dấu hiệu của sự lo lắng. Đó là cách chúng ta né tránh người khác để họ không nhận ra cảm xúc của mình. Làm như vậy có thể hiệu quả nhưng nó không hề giúp ích cho ai cả. Nó làm cho mọi người cách xa nhau thay vì đoàn kết vì một mục tiêu chung. Chúng ta không thể bao giờ tìm thấy sự hòa bình nếu cứ kiên định bảo vệ sự cô lập của bản thân. Cố gắng tìm kiếm sự kết nối với mọi người là con đường trải đều nhất dẫn chúng ta đến hòa bình. (Ca-ren Ca-xây).
Gợi ý:
a.
- Chủ đề: Sự mâu thuẫn giữa bản sắc văn hóa và sự toàn cầu hóa.
- Mức độ liên kết:
- Về nội dung: Mọi câu văn đều nhắm vào nội dung của đoạn văn.
- Về hình thức: Sử dụng phép lặp (xe Lếch-xớt, cây ô liu, toàn cầu hóa, bản sắc), Phép nối (Tuy nhiên, Ngược lại…)
- Mức độ mạch lạc của đoạn văn: Mọi câu văn đều tập trung vào một chủ đề chung thống nhất của đoạn văn.
b.
- Chủ đề: Ý nghĩa của hai câu kết trong bài Thu vịnh của Nguyễn Khuyến.
- Liên kết văn bản:
- Về nội dung: Mọi câu văn đều tập trung vào nội dung của đoạn văn.
- Về hình thức: Sử dụng phép lặp (Nguyễn Khuyến)...
- Mức độ mạch lạc: Mọi câu văn đều hướng về một chủ đề chung thống nhất của đoạn văn.
c.
- Chủ đề: Nguyên nhân của hành vi cư xử thô lỗ.
- Liên kết văn bản:
- Về nội dung: Mọi câu văn đều tập trung vào nội dung của đoạn văn.
- Về hình thức: Sử dụng phép nối (Bởi vì, Nhưng), phép thế (Đó là…)
- Mức độ mạch lạc: Mọi câu văn đều hướng về một chủ đề chung thống nhất của đoạn văn.
Câu 3. Phát hiện và sửa lỗi trong các đoạn văn sau:
a. Trong bài thơ “Câu cá mùa thu” của Nguyễn Khuyến, cảnh vật thật vắng vẻ. Ngõ trúc quanh co, sóng nước gợn tí, lá vàng đưa vèo, chiếc thuyền bé tẻo teo. Cảnh vật dường như đóng băng, im lìm. Do đó, nét bút của Nguyễn Khuyến đã thành công trong việc tạo dựng cảnh sắc im ắng ấy. (Dẫn theo Bùi Minh Toán, Nguyễn Quang Ninh).
b. Trong ca dao Việt Nam, các bài ca về tình yêu nam nữ chiếm phần lớn. Họ yêu gia đình, yêu mái ấm cùng nhau sống. Những người nông dân yêu làng xóm, yêu ruộng đồng, công việc trong xóm, ngoài làng. Tình yêu trong ca dao thật nồng nhiệt, đậm đà. (Dẫn theo Bùi Minh Toán, Nguyễn Quang Ninh).
c. Một mình đứng giữa bóng đêm. Trận địa cuộc họp lớn 2 ở ven bãi cát bên dòng sông. Hai cha con cùng viết đơn xin tham gia mặt trận. Mùa thu thu hoạch đã đến cuối. (Dẫn theo Trần Ngọc Thêm).
Gợi ý:
a.
- Sử dụng từ sai “Bởi vậy”
- Sửa lỗi: Thay thế bằng “Quả thật…”
b.
- Lỗi liên kết nội dung: Các câu văn không đồng nhất về một chủ đề.
- Sửa lỗi: Trong văn học dân gian Việt Nam, ngoài các bài thơ về tình yêu nam nữ, còn có những cảm xúc khác…
c.
- Lỗi liên kết nội dung: Các câu văn không đồng nhất về một chủ đề.
- Sửa lại: Lặn lội một mình giữa bóng đêm. Trận địa của đại hội 2 nằm ven bãi cát bên dòng sông. Tôi bất chợt nhớ lại đầu mùa lạc, khi hai bố con tôi cùng viết đơn xin tham gia mặt trận. Nay, mùa thu thu hoạch lúa đã gần kết thúc.
Câu 4. Viết một đoạn văn (khoảng 8 - 10 dòng) triển khai ý từ câu chủ đề sau đây: Đừng để người thân bị tổn thương vì sự vô tâm của bạn.
