Soạn bài Thực hành Tiếng Việt trang 110, Ngữ văn lớp 7 - Liên kết tri thức với cuộc sống
Soạn bài Thực hành Tiếng Việt trang 110 - Ngắn gọn nhất môn Văn lớp 7
I. Dấu câu mới
1. Đọc hai câu văn dưới đây và thực hiện những yêu cầu sau:
a. 'Mùa xuân của tôi' - mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội - là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng...
b. Đẹp quá đi, mùa xuân ơi - mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến.
(1) Nêu công dụng của dấu gạch ngang trong các câu văn trên.
(2) Nếu không có các cụm từ được tách ra bởi dấu gạch ngang thì nội dung của những câu văn trên sẽ thay đổi như thế nào?
Trả lời:
(1) Dấu gạch ngang trong câu văn dưới đây được sử dụng để đánh dấu bộ phận chú thích.
(2) Nếu không có cụm từ được tách ra bởi dấu gạch ngang thì nội dung truyền tải của câu sẽ không đầy đủ, người đọc sẽ khó hình dung ra ngữ cảnh của câu văn.
II. Sử dụng Biện pháp tu từ mới
2. Cho biết Biện pháp tu từ so sánh được áp dụng trong các câu sau. Mô tả điểm tương đồng giữa các đối tượng so sánh với nhau trong mỗi trường hợp và đặt ra ý nghĩa của sự tương đồng đó:
a. Tôi mê mải trước vẻ đẹp của sông xanh, núi tím; tôi hòa mình trong ánh đèn mắt ai đó giống như trăng mới in ngần và tôi thậm chí xây dựng ước mơ và khát khao, nhưng yêu thích nhất vẫn là mùa xuân không chỉ vì thế.
b. Đầu năm mới, những đêm không mưa cuối tháng Giêng, bầu trời sáng lung linh như viên ngọc, chỉ vào khoảnh khắc mười giờ tối, trăng mọc cao lên đỉnh đầu.
Trả lời:
a. Điểm tương đồng giữa hai sự vật 'đôi mày' và 'trăng mới in ngần' là sự tươi mới, tinh khôi, trong trẻo.
b. Điểm tương đồng giữa hai sự vật 'trời sáng lung linh' và 'ngọc' là sự huyền bí, rạng rỡ.
=> Ý nghĩa: Tạo ra sự liên kết bất ngờ giữa những sự vật, hiện tượng khác nhau nhưng có điểm tương đồng.
3. Chỉ ra Biện pháp tu từ mới được sử dụng trong các câu văn dưới đây và mô tả tác dụng của Biện pháp tu từ đó.
a. Chàng trai kia thấu hiểu vị đẹp của mùa xuân, có lẽ vì vào khoảnh khắc hai mùa giao nhau, anh ta cảm thấy như đồi núi đang chuyển động, sông hồ rộn ràng trong bức tranh thay đổi không ngừng của cuộc sống.
b. Trên giàn hoa lí, một vài chú ong năng nổ đã bắt đầu hành trình kiếm tìm những bông hoa nhị tươi tắn.
Trả lời:
a. Biện pháp tu từ mới nhân hóa 'hai mùa giao nhau, đồi núi chuyển động, sông hồ rộn ràng'.
=> Sử dụng Biện pháp nhân hóa để mô tả cảnh mùa xuân sinh động, với 'mùa', 'đồi núi', 'sông hồ' có cảm xúc như con người; thể hiện sự quan sát tinh tế và tình yêu thiên nhiên của nhà văn. Qua đó, bộc lộ sự liên kết giữa con người và thiên nhiên, quê hương đất nước.
b. Biện pháp tu từ mới nhân hóa 'một vài chú ong năng nổ đã bắt đầu hành trình kiếm tìm những bông hoa nhị tươi tắn'.
=> Sử dụng Biện pháp nhân hóa để làm cho khung cảnh mùa xuân trở nên sống động, tươi mới. Loài vật như ong cũng có tính cách giống con người, 'năng nổ' và chăm chỉ, làm đẹp cho cuộc sống. Qua đó, nhà thơ muốn truyền đạt tình yêu thiên nhiên, đất nước.
Soạn bài Thực hành Tiếng Việt trang 110 - Ngắn gọn, Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống
4. Đọc đoạn văn dưới đây và thực hiện các yêu cầu:
Có người bảo rằng đừng để sự non nớt lưng chừng nước, bướm đừng để tình yêu dừng lại như bông hoa, trăng đừng để gió đưa đi; ai cản được trái tim trai yêu người gái, ai ngăn cản được tình mẹ yêu con, ai hạn chế được cô gái giữ hoài niệm về chồng thì mới có thể chấm dứt đam mê mùa xuân.
a. Cho biết biện pháp tu từ được sử dụng ở những cụm từ in đậm trong đoạn văn trên.
5. Mô tả tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong đoạn văn sau và chỉ ra sự khác biệt so với cách so sánh trong những câu trước đó.
Chất liệu nhựa trong cơ thể mỗi người nở ra như dòng máu tuôn chảy trong cơn sóng của đàn hải mã, giống như những chồi non mọc lên từ gốc cây, nằm im đó mãi mãi nhưng không thể kiềm chế, phải mạnh mẽ trỗi dậy như những lá cây nhỏ vươn tay chào đón cặp uyên ương bên cạnh.
Trả lời:
- Tác giả so sánh hình ảnh trừu tượng 'chất liệu nhựa trong cơ thể nở ra như dòng máu trong đàn hải mã', 'như những chồi non mọc lên từ gốc cây' để tạo ra hình ảnh sống động, nhấn mạnh sức sống của con người do bùng nổ bởi mùa xuân.
- So với cách so sánh trong những đoạn văn trước:
+ Về loại so sánh: Đoạn văn này sử dụng biện pháp so sánh tầng bậc, trong khi những câu trước sử dụng so sánh đơn.
+ Về hình ảnh so sánh: Ở đây, hình ảnh trừu tượng được so sánh với hình ảnh cụ thể để thể hiện sự mạnh mẽ và sống động.
Mong rằng qua bài viết này, bạn sẽ dễ dàng tiếp cận tri thức về các biện pháp tu từ phổ biến. Nếu bạn gặp khó khăn khi chuẩn bị cho công việc mới, hãy tham khảo các bài viết mẫu về văn lớp 7 sau:
- Soạn bài Chuyện cơm hến (Hoàng Phủ Ngọc Tường), Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 116, Ngữ văn lớp 7, Kết nối tri thức với cuộc sống