Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 6: Thực hành tiếng Việt (trang 113) từ sách Kết nối tri thức, tập 1.
Các bạn học sinh lớp 6 có thể tham khảo tài liệu để hiểu rõ hơn về bài học. Hãy cùng theo dõi nội dung chi tiết được giới thiệu ngay sau đây.
Soạn bài Thực hành tiếng Việt (trang 113)
Câu 1. Đọc những câu sau và trả lời câu hỏi:
- Quả trứng màu hồng hào sặc sỡ, và dòng đường đặt trên một đĩa bạc đường kính đĩa rộng ngang bằng cả đám mây màu ngọc trai của biển hửng hồng.
- Một vài con chim nhạn mùa thu lướt bay lượn quanh tô đường đầy sáng bừng dần lên lớp đường màu bạc.
a. Cụm từ được in đậm trên các câu trên để chỉ đến những vật phẩm nào?
- Quả trứng màu hồng hào tươi tắn, và dòng đường: ánh sáng mặt trời, đĩa bạc: bầu trời.
- tô đường, lớp đường màu bạc: bầu trời.
b. Trong những câu trên, tác giả sử dụng kỹ thuật tu từ nào? Đóng góp của kỹ thuật đó là gì?
- Tác giả đã sử dụng kỹ thuật tu từ: ám chỉ.
- Đóng góp: Hình ảnh mặt trời trên biển trở nên rực rỡ, long lanh với sự quan sát sắc sảo, cảnh mặt trời mọc ở Cô Tô được phản ánh qua sự kết hợp đầy ẩn dụ giữa con người và tự nhiên.
Câu 2. Phân biệt và đánh giá tác dụng của các kỹ thuật tu từ được tác giả sử dụng trong các câu sau:
a. Mỗi hạt cát vụt vào da vào cổ tạo ra cảm giác đau như một viên đạn nhọn.
- Biện pháp tu từ: so sánh
- Tác dụng: Thể hiện sức mạnh dữ dội của cát trong cơn bão.
b. Dường như gió bão đang đợi chúng tôi tiến vào trận địa bãi cát như một quân binh trên chiến trường, sau đó mới gia tăng sức mạnh của nó.
- Biện pháp tu từ: nhân hóa
- Tác dụng: Gió được nhân hóa như một con người, đang chuẩn bị chiến đấu.
Câu 3. Trong truyện Cô Tô, Nguyễn Tuân đã sử dụng nhiều hình ảnh so sánh sinh động. Hãy tìm các câu sử dụng kỹ thuật so sánh trong văn bản này và diễn giải ý nghĩa của chúng.
- Sau cơn bão, bầu trời, sạch như một tấm gương lau sạch mọi đám mây và bụi bẩn.
- Trông tròn như lòng đỏ của quả trứng tự nhiên, phong phú và trĩu nặng.
- Như một bàn tiệc linh thiêng từ bình minh xuất hiện, ăn mừng sự sống lâu dài của người dân biển Đông chăm chỉ.
=> Thể hiện vẻ đẹp sống động của Cô Tô.
- Khi chị Châu Hoà Mãn ôm con, hình ảnh đó yên bình và an ổn như mẹ hiền dẫn dắt con mình như biển cả ấm áp nâng niu lũ con yêu thương.
=> Sự hiện diện vĩ đại của tình mẫu tử: vô cùng rộng lớn và phong phú như đại dương.
Câu 4. Viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) miêu tả một cảnh đẹp thiên nhiên, trong đó sử dụng biện pháp so sánh và ẩn dụ.
Gợi ý:
Mẫu 1
Hoàng hôn trên quê hương thật tuyệt vời. Ánh nắng đã nhạt nhòa sau một ngày dài, từ từ tan biến. Khí hậu trở nên dễ chịu hơn, không còn oi bức như buổi trưa. Đôi khi, làn gió nhẹ nhàng từ cánh đồng thổi qua, làm cho không khí thêm dễ chịu. Tiếng ve vang vọng khắp nơi. Chùm phượng đang như ngọn lửa đỏ trên những cành cây. Trên bầu trời, một phần của đó sắp được nhuộm đỏ. Mặt trời dường như là một viên cầu khổng lồ, dần chìm vào chân trời. Có lẽ, sau một ngày làm việc vất vả, ông mặt trời đã mệt mỏi. Những đám mây có hình dáng kỳ lạ đang di chuyển một cách lề mề. Cánh đồng lúa đã thu hoạch một nửa, toát ra hương thơm ngọt ngào của đất trời. Trời sắp tối nhưng những người nông dân vẫn đang miệt mài làm việc, cố gắng hoàn thành công việc trong ngày. Trên con đê đầu làng, đàn trâu vẫn cắn cỏ say sưa. Một nhóm trẻ đang thả diều, những chiếc diều lượn lờ trên bầu trời trong lành. Xa xa, dòng sông giống như một người mẹ hiền từ đang ôm lấy cả làng quê. Quê hương thật tuyệt vời. Tôi yêu quê hương mình hơn bao giờ hết.
- So sánh: Xa xa, dòng sông giống như một người mẹ hiền từ đang ôm lấy cả làng quê.
- Ẩn dụ: Chùm phượng tỏa sáng như ngọn lửa đỏ trên những cành cây.
Mẫu 2
Tiếng gà gáy thức dậy mọi sinh linh. Phía đông, ông mặt trời mọc từ từ, tỏa sáng ấn tượng với màu đỏ rực rỡ. Ánh nắng ấm áp làm long lanh cành cây, con đường và những căn nhà trong màu đỏ hồng tươi đẹp. Bầu trời như một mảnh vải đang mất dần màu tối, để lộ phía trong là màu hồng cam sặc sỡ. Gió mang hơi sương lạnh, vui tươi phiêu lãng khắp vườn làm lá xôn xao. Tiếng chim vang vọng khắp nơi. Không bao lâu, ông mặt trời đã lên cao. Ánh sáng nhẹ nhàng giúp tan đi tấm màn sương qua đêm. Một ngày mới tuyệt vời lại bắt đầu.
- So sánh: Bầu trời giống như một mảnh vải đang phai màu tối, để lộ màu hồng cam rực rỡ ở bên trong.
- Ẩn dụ: Tiếng chim reo vang khắp nơi.
Mẫu 3
Quê hương em có dòng sông chảy qua. Mỗi khi về thăm quê, em cùng bạn bè đến bờ sông chơi. Dòng sông như một dải lụa trắng mịn màng chảy qua cánh đồng xanh mướt. Ánh nắng rọi xuống làm dòng sông long lanh. Những cây tre xanh bóng bẩy soi vào mặt nước. Sông như một người mẹ hiền từ ôm trọn xóm làng. Nhờ phù sa của dòng sông, những cánh đồng xung quanh trở nên màu mỡ. Cuộc sống của người dân cũng phát triển hơn. Em yêu dòng sông quê hương mình nhiều lắm.
- So sánh: Dòng sông như một dải lụa mềm mại trải qua cánh đồng xanh mướt.
- Ẩn dụ: Ánh nắng ấm áp lan tỏa xuống dòng sông làm nó long lanh.
* Bài tập ôn luyện:
Câu 1. Xác định biện pháp tu từ trong các câu:
a.
Kiến
Hành quân
Đầy đường
(Mưa, Trần Đăng Khoa)
b.
Nhà cửa giống như đứa trẻ
Lớn lên dưới bầu trời xanh.
(Đồng Xuân Lan)
c.
Từ những giọt sáng rơi
Tay tôi đón, hòa vào lòng.
(Mùa xuân nhỏ nhắn, Thanh Hải)
d.
Một cây không tạo nên rừng
Ba cây gần kề thành núi cao.
(Tục ngữ)
Gợi ý:
a. Đồng nhân
b. Phương pháp so sánh
c. Biểu hiện ẩn dụ cảm xúc
d. Biểu hiện hoán dụ
Câu 2. Viết một đoạn văn sử dụng ít nhất hai biện pháp tu từ.
Gợi ý:
Mỗi lần về thăm quê, em lại được dạo chơi trên cánh đồng lúa rộng mênh mông. Ánh nắng ấm áp của ông mặt trời tan chảy những giọt sương sớm trên lá xanh. Cánh đồng lúa bát ngát, vươn ra tận chân trời. Cơn gió nhè nhẹ thổi làm hàng lúa rung rinh như đang nhảy múa. Trên con đường làng, các bác nông dân cười nói vui vẻ. Một ngày mới bắt đầu rộn ràng. Tiếng chim ríu rít vang vọng trên bầu trời xanh. Hương thơm của lúa trải khắp cánh đồng. Đàn trâu thả đang ngắm nhìn cỏ xanh mướt. Đàn cò trắng lượn bay vài vòng trên bầu trời rồi hạ xuống nghỉ ngơi. Mỗi người cùng với công việc riêng của mình, tạo nên một bức tranh làng quê tràn đầy sức sống và yên bình. Dù quê hương em ngày càng hiện đại, nhưng hình ảnh đẹp này vẫn mãi trong tâm trí em.
- So sánh: Cơn gió nhẹ làm hàng lúa rung rinh như đang nhảy múa.
- Nhân hóa: Đàn trâu thả đang ngắm nhìn cỏ xanh mướt.