Câu 1
MẠCH LẠC VÀ LIÊN KẾT
Câu 1 (trang 34, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Phân tích tính mạch lạc của đoạn văn sau:
Sau khi bức hoạ về một buổi sáng mờ sương, tác giả đưa đến hình ảnh chi tiết về một con cá thiết kình, một vật có hình dáng không giống ai. Từ việc nhìn vào chiếc tàu chiến cùng con cá, tác giả mô tả một cảnh tượng kỳ diệu về sự kết nối giữa con người và thiên nhiên.
Phương pháp giải:
Hãy đọc đoạn văn và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Đoạn văn mô tả về sự tương tác giữa con người và con cá thiết kình trong một bức tranh chi tiết về một buổi sáng mờ sương. Sự liên kết giữa các chi tiết được mô tả một cách tự nhiên và mạch lạc, tạo ra một hình ảnh sống động và sâu sắc về cảnh tượng mênh mông của biển cả và sự huyền bí của thiên nhiên.
Câu 2
Câu 2 (trang 34, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Phân tích phương tiện liên kết và chức năng của chúng trong đoạn trích sau:
Một chiếc tàu chiến một hải lí rưỡi, có một vật dài màu đen nổi lên khỏi mặt nước độ một mét. Đuôi nó quẫy mạnh làm nước biển sủi bọt. Chưa ai thấy đuôi cá quẫy sóng mạnh như vậy bao giờ! Con cá lượn hình vòng cung, để lại phía sau một vệt sáng lấp lánh. Chiếc tàu tiến lại gần. Tôi bắt đầu ngắm kĩ con cá. Báo cáo của tàu Hen-vơ-chi-a và San-nông hơi cường điệu kích thước của nó. Theo tôi, con cá không dài quá tám mươi mét. Chiều ngang hơi khó xác định, nhưng tôi có cảm tưởng rằng nó cân đối một cách lạ lùng về cả ba chiều.
Phương pháp giải:
Em đọc đoạn văn và tìm hiểu về phương tiện liên kết và chức năng của chúng
Lời giải chi tiết:
Các phương tiện liên kết:
- Thể hiện sự liên kết trong văn bản: nó trong câu thứ hai thay thế cho vật dài màu đen trong câu thứ nhất; nó trong câu thứ bảy và câu thứ chín thay thế cho con cá trong câu sau và câu thứ tám
- Sử dụng từ đồng nghĩa trong ngữ cảnh: chiếc tàu trong câu thứ năm thay thế cho tàu chiến trong câu thứ nhất
- Sử dụng phép lặp: con cá được lặp lại ba lần, trong các câu thứ tư, thứ sáu và thứ tám
=> Chức năng: đảm bảo sự kết nối hình thức giữa các câu tạo thành một cấu trúc tổng thể thống nhất. Sự liên kết đó cùng với sự mạch lạc về nội dung làm cho các câu tạo thành một cấu trúc tổng thể thống nhất, chứ không phải là những câu rời rạc được sắp xếp cạnh nhau một cách cơ học.
Câu 3
Câu 3 (trang 34, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Em nghĩ rằng có thể sắp xếp các câu trong đoạn văn dưới đây theo một trật tự khác được không? Vì sao?
(1) Nhưng con cá cũng bơi với tốc độ y như vậy! (2) Trong suốt một giờ, chiếc tàu chiến không tiến gần thêm được một sao! (3) Thật là nhục nhã cho một trong những chiếc tàu chạy nhanh nhất của hạm đội Mỹ! (4) Anh em thuỷ thủ tức giận điên người. (5) Họ nguyền rủa quái vật, nhưng nó vẫn phớt lờ.
Phương pháp giải:
Em suy nghĩ để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Theo em thì trật tự các câu trong đoạn trích không thể thay thế và đảo được. Bởi vì nếu đảo tính mạch lạc trong đoạn trích sẽ bị thay đổi, đoạn văn sẽ lủng củng hơn.
Câu 4
Câu 4 (trang 35, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) kể lại một tình huống trong Cuộc chạm trán trên đại dương. Thuyết minh ngắn gọn về tính mạch lạc và liên kết của đoạn văn
Phương pháp giải:
Em suy nghĩ để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Cuộc chạm chán trên đại dương là một văn bản đầy ý nghĩa khi đã nhấn mạnh vào sự khám phá, lòng dũng cảm của các nhà khoa học. Văn bản gây ấn tượng với hình ảnh của con tàu ngầm dưới con mắt của nhân vật 'tôi' sau khi đã bị mất ý thức. Sau khi hồi phục, nhân vật tôi đã leo lên lưng của con tàu ngầm, đánh gõ với chân thì nhận ra sự cứng cáp của 'con vật'. Rất nhiều câu hỏi nảy ra trong tâm trí nhà thám hiểm về sự kỳ lạ của 'con vật'. Không chỉ về độ cứng mà cả vẻ ngoài đen bóng như thép của lưng nó cũng khiến nhà thám hiểm bàng hoàng. Chính giây phút này, nhà thám hiểm mới nhận ra rằng hiện tượng kỳ lạ của thiên nhiên mà họ đang tìm hiểu suốt thời gian qua lại chính là sáng tạo của con người. Đoạn văn trên được viết nhằm mục đích truyền tải tình huống nhân vật tôi trải qua khi đối diện với tàu ngầm - hiện tượng kỳ lạ. Tất cả các câu trong đoạn văn đều hướng về một chủ đề duy nhất và được sắp xếp một cách hợp lý.