Buzz
Nhằm hỗ trợ học sinh chuẩn bị bài một cách nhanh chóng, Mytour sẽ cung cấp cho các bạn học sinh tài liệu Soạn văn 6: Thực hành tiếng Việt trang 41, thuộc bộ sách Cánh Diều.
Mời các bạn học sinh lớp 6 cùng tham khảo trong quá trình học tập môn Ngữ văn. Hy vọng có thể hữu ích cho các bạn học sinh.
Chuẩn bị bài Thực hành tiếng Việt (trang 41)
1. Tìm từ láy trong những câu thơ sau. Phân tích nghĩa và tác dụng của chúng đối với việc diễn đạt ý nghĩa mà tác giả muốn truyền đạt.
a.
Bàn tay mang phép nhiệm mầu
Chắt chiu từ những dãi dầu đây thôi.
(Bình Nguyên)
b.
Ngập tràn tình yêu mẹ hơn…
Đong đầy từ những việc đơn giản hàng ngày.
(Đinh Nam Khương)
Giải thích:
a.
- Từ láy là: chắt chiu (tiết kiệm từng chút một vì coi là quý giá)
- Tác dụng: thể hiện tính cẩn thận, kiên nhẫn của người mẹ.
b.
- Từ láy: nghẹn ngào (không thể nói lên lời vì quá xúc động), rưng rưng (ướt nhưng chưa rơi thành giọt, sắp khóc)
- Tác dụng: thể hiện sự xúc động của người con khi thấy được sự hy sinh của mẹ.
2. Tìm ẩn dụ trong những câu thơ sau. Đề cập đến vai trò của các ẩn dụ đó trong việc mô tả sự vật và cảm xúc.
Vẫn bàn tay mẹ dịu dàng
À ơi này cái trăng vàng ngủ ngon
À ơi này cái trăng tròn
À ơi này cái trăng còn nằm nôi…
[....]
À ơi này cái Mặt Trời bé con…
(Bình Nguyên)
- Sử dụng phép ẩn dụ từ ngữ: hình ảnh của 'cái trăng vàng, cái trăng tròn, cái trăng' để ám chỉ em bé.
- Ý đồ: Nhà thơ muốn thông qua phép ẩn dụ hình ảnh để thể hiện tình cảm yêu thương của người mẹ dành cho em bé, trong đó đứa con được coi như ánh sáng, sự ấm áp của cuộc sống giống như ánh trăng mang lại.
3. Trong các cụm từ và tục ngữ (in đậm) dưới đây, biện pháp ẩn dụ được xây dựng trên sự so sánh ngầm giữa những sự vật, sự việc nào?
a.
Ru cho cái lỗ tròn tròn
Thương cái nào nặng ngày xa cách.
(Bình Nguyên)
b. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
(Tục ngữ)
c. Gần nước thì đen, gần lửa thì sáng.
(Tục ngữ)
Chỉ dẫn:
a. So sánh em bé mũm mĩm, dễ thương với “cái lỗ tròn tròn đầy”.
b. Khi thưởng ngoại thành quả được so sánh với “ăn quả”, và người tạo ra thành quả được so sánh với “người trồng cây”.
c. Những người xấu xí được so sánh với “mực”, còn những người tốt lành được so sánh với “ánh sáng từ đèn”.
4. Viết một đoạn văn (khoảng 4 - 5 câu) về chủ đề tình cảm gia đình, trong đó sử dụng ít nhất một ẩn dụ.
- Gia đình là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi người.
- Gia đình đóng vai trò quan trọng, là nơi mà chúng ta có thể dựa dẫm. Đó là nơi có những người thân yêu thương, che chở chúng ta…
Những điều quan trọng với gia đình: Trân trọng gia đình, yêu thương và tôn trọng những người thân…
Chỉ dẫn:
Tình thương gia đình là một trong những điều không thể thiếu và quý báu nhất trong cuộc sống. Đó là sợi dây liên kết vững chắc giữa những thành viên cùng máu cùng thân, chung sống dưới một mái nhà. Gia đình không chỉ là nơi chúng ta trở về sau những ngày dài mệt mỏi, mà còn là điểm tựa đắc lực nhất khi gặp khó khăn, thất bại. Tại đó, chúng ta luôn được che chở, yêu thương và chia sẻ từ những người thân yêu. Tình thương gia đình giúp con người vượt qua mọi gian nan, là nguồn động viên mãnh liệt cho tâm hồn mỗi người.
* Bài tập thực hành:
Xác định từ ngữ phù hợp với bối cảnh từ đoạn văn sau:
“Trong khu rừng rậm xà nu, hàng vạn cây xanh xanh khoe sức sống nhưng không một cây nào không tổn thương. Có những cây bị chặt đứt, gãy gập ngang nửa thân, đổ sụp như một cơn bão tấn công. Ở những vết thương, nhựa cây chảy ra đầy ắp, thơm mùi hương của rừng ngào ngạt, ánh nắng chói chang chiếu rọi, rồi từ từ vết thương bầm tím, đen thui và dày đặc tụ thành từng cục máu lớn.”
(Rừng xà nu, Nguyễn Trung Thành)
Chỉ dẫn:
Các từ dùng là: tràn ngập, đầy ắp, rực rỡ, sáng chói, từ từ.
2. Tìm hiểu ý nghĩa ẩn dụ trong những câu thơ sau. Phân tích tác dụng của ẩn dụ.
Mỗi ngày mặt trời trôi qua trên lăng
Nhìn thấy một bóng mặt trời trong lăng rất đỏ
(Thăm Lăng Bác, Viễn Phương)
- Phương pháp ẩn dụ sâu xa: hình ảnh của “mặt trời” trong câu thứ hai.
- Ý nghĩa: Trên mặt trời trong câu thứ hai đại diện cho Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bác Hồ đối với dân tộc Việt Nam như một ánh sáng mặt trời tự nhiên, mang đến niềm hy vọng và tự do cho nhân dân. Nhưng đó cũng là ánh sáng của cuộc cách mạng, giúp nhân dân giành lại độc lập và tự do.
