1. Câu hỏi về các biện pháp tu từ
Câu 1 (trang 47 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong bài thơ Mây và sóng, các hình ảnh “mây” và “sóng” được sử dụng như những ẩn dụ. Những hình ảnh này có thể gợi cho em liên tưởng đến những đối tượng nào?
Trả lời:
Trong bài thơ 'Mây và sóng', các hình ảnh 'mây' và 'sóng' không chỉ là các yếu tố thiên nhiên mà còn mang ý nghĩa ẩn dụ cho nhiều khía cạnh khác nhau của cuộc sống. Cụ thể như sau:
- 'Mây' thường gắn liền với sự mơ mộng, tự do và bay bổng. Mây gợi ra hình ảnh của những ước mơ và khát vọng xa vời. Trong bài thơ, 'mây' có thể biểu thị những ước mơ, khát vọng hay thú vui tinh thần trong cuộc sống. Những người 'sống trên mây' có thể là những người mê mẩn trong thế giới ảo, hoặc những người theo đuổi những ước mơ không thực tế và không chịu trách nhiệm.
- Ngược lại, 'sóng' thường biểu hiện sự biến động, sức mạnh và những thử thách. Sóng gợi lên hình ảnh của những khó khăn và thử thách mà con người phải đối mặt. Trong bài thơ, 'sóng' có thể đại diện cho các khó khăn, cám dỗ và thử thách trong cuộc sống. Những người 'sống trong sóng' có thể là những người đấu tranh, chống lại khó khăn, hoặc là những người chìm đắm trong cuộc sống vật chất, quyền lực và danh vọng.
Do đó, 'mây' và 'sóng' không chỉ là những yếu tố tự nhiên mà còn là những biểu tượng sâu sắc về các khía cạnh của cuộc sống con người, từ những ước mơ đến những thử thách và khó khăn. Điều này làm cho bài thơ trở nên gần gũi và cuốn hút, khiến độc giả có thể cảm nhận và suy ngẫm về ý nghĩa sâu xa của cuộc sống.
Câu 2 (trang 47 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Xác định các biện pháp tu từ được thể hiện qua hình ảnh 'bình minh vàng' và 'vầng trăng bạc', và phân tích tác dụng của chúng.
Trả lời:
Trong hình ảnh 'bình minh vàng' và 'vầng trăng bạc', biện pháp tu từ ẩn dụ được sử dụng để tạo nên những hình ảnh thiên nhiên rực rỡ và huyền bí. 'Bình minh vàng' gợi lên sự tươi mới, sáng lạn của buổi sáng, trong khi 'vầng trăng bạc' tượng trưng cho sự yên bình và huyền bí của đêm trăng.
Việc áp dụng biện pháp tu từ này giúp làm nổi bật vẻ đẹp và sắc thái của thiên nhiên, tạo ra một không gian thơ mộng và kỳ diệu. Những hình ảnh như 'bình minh vàng' và 'vầng trăng bạc' không chỉ làm tăng sức hấp dẫn của cảnh vật mà còn khơi dậy trí tưởng tượng của người đọc, khiến họ cảm thấy như đang khám phá một thế giới đầy màu sắc và phép màu, nơi mà mọi điều đều có thể và vô cùng ấn tượng.
Xác định biện pháp tu từ điệp ngữ trong đoạn thơ dưới đây và phân tích tác dụng của nó.
Nhưng con biết có trò chơi khác thú vị hơn
Con như sóng và mẹ chính là bến bờ diệu kỳ
Con sẽ lăn lăn mãi rồi cười vang hòa vào vòng tay mẹ
Và không một ai trên thế giới này biết nơi mẹ con ta đang ở
Trả lời:
Điệp ngữ 'Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vỡ tan vào lòng mẹ' được sử dụng khéo léo để tạo ra những hiệu ứng cảm xúc đặc biệt và hình ảnh sâu sắc về tình yêu của cậu bé dành cho mẹ:
- Tạo nhịp điệu cho câu thơ: Cụm từ 'lăn, lăn, lăn mãi' mang đến một nhịp điệu liên tục, như âm thanh của bánh xe đang lăn, tạo nên một giai điệu cho câu thơ. Sự lặp lại này không chỉ làm tăng tính nhịp nhàng của câu mà còn thể hiện sự kiên trì của cậu bé trong việc theo đuổi điều mình mong muốn.
- Nhấn mạnh sự gắn bó với mẹ: Câu 'sẽ cười vỡ tan vào lòng mẹ' không chỉ mô tả một hành động cụ thể mà còn chứa đựng ý nghĩa tinh thần sâu sắc. Việc 'cười vỡ tan vào lòng mẹ' không chỉ là hình ảnh sinh động mà còn phản ánh sự hạnh phúc và sự kết nối mạnh mẽ giữa cậu bé và mẹ. Điều này thể hiện tình yêu và lòng biết ơn sâu sắc của cậu bé đối với mẹ của mình.
Tóm lại, điệp ngữ này không chỉ tạo ra một giai điệu đặc biệt mà còn làm nổi bật tình cảm sâu sắc của cậu bé dành cho mẹ, khắc họa rõ nét tình yêu và sự kết nối gia đình.
2. Câu hỏi về dấu câu
Câu 4 (trang 47 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong bài thơ 'Mây và sóng' xuất hiện nhiều đoạn thể hiện lời nói trực tiếp của các nhân vật. Vui lòng cho biết dấu câu nào được sử dụng để đánh dấu những lời nói trực tiếp đó.
Trả lời:
Trong bài thơ 'Mây và sóng', việc sử dụng lời nói trực tiếp từ các nhân vật như con, mây, sóng đã làm cho bài thơ thêm phần sinh động và cuốn hút. Các nhân vật được thể hiện rõ nét qua những lời thoại của họ, từ đó phản ánh tính cách và cảm xúc đặc trưng của từng nhân vật.
- Nhân vật con: Trong bài thơ, nhân vật con thường bộc lộ cảm xúc và suy nghĩ của mình qua các câu nói trực tiếp. Ví dụ, đoạn 'Con hỏi mây: / - Mây ơi, em nhớ sóng không?' thể hiện sự tò mò và khao khát gặp lại bạn bè của con.
- Nhân vật mây: Mây cũng được thể hiện qua lời nói trực tiếp, giúp người đọc hiểu rõ tâm trạng và quan điểm của mây. Ví dụ, câu 'Mây trả lời: / - Mây không nhớ, không quan trọng' cho thấy mây không quan tâm đến việc nhớ lại quá khứ.
- Nhân vật sóng: Sóng xuất hiện qua những lời nói trực tiếp, mang đến cảm giác sống động và nhiệt huyết. Ví dụ, câu 'Sóng gật đầu: / - Sóng luôn nhớ, luôn muốn gặp mây' thể hiện lòng mong mỏi và sự chân thành của sóng.
Để đánh dấu các lời nói trực tiếp của các nhân vật, tác giả đã sử dụng dấu hai chấm (:) và dấu ngoặc kép (''). Dấu hai chấm được đặt sau tên nhân vật để chỉ ra sự trò chuyện, trong khi dấu ngoặc kép bao quanh phần lời thoại, giúp phân biệt rõ ràng và làm nổi bật các lời nói của nhân vật, từ đó giúp người đọc dễ dàng theo dõi và hiểu được tâm tư của từng nhân vật trong bài thơ.
3. Câu hỏi về đại từ
Câu 5 (trang 47 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong bài thơ 'Mây và sóng', cụm từ 'Bọn tớ' dùng để chỉ những nhân vật nào?
Trả lời:
Trong bài thơ 'Mây và sóng', cụm từ 'Bọn tớ' được dùng trong các lời thoại trực tiếp để chỉ các nhân vật 'trên mây' và 'trong sóng'. Đây là những nhân vật thần bí, sống trong một thế giới huyền diệu và đầy màu sắc, nơi có bình minh vàng, vầng trăng bạc và tiếng đàn du dương, tạo nên một không gian thơ mộng và cuốn hút.
Thông qua cụm từ 'Bọn tớ', tác giả mong muốn tạo ra một cảm giác gần gũi và thân thiết giữa các nhân vật, đồng thời thể hiện sự đoàn kết và sự kết nối mạnh mẽ giữa họ. Cụm từ này cũng góp phần tạo nên không khí vui tươi và ấm áp, phản ánh tình bạn sâu sắc trong bài thơ.
Bên cạnh đó, việc sử dụng cụm từ 'Bọn tớ' còn nhấn mạnh sự gắn bó và tương tác tích cực giữa các nhân vật, làm nổi bật bức tranh sống động và đầy sức sống về thế giới trên mây và trong sóng.
Câu 6 (trang 47 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong tiếng Việt, bên cạnh 'bọn tớ', còn có nhiều đại từ nhân xưng khác thuộc ngôi thứ nhất số nhiều như chúng ta, chúng tôi, bọn mình, chúng tôi... Có thể sử dụng một trong số những từ này để thay thế 'bọn tớ' trong bản dịch không? Vì sao?
Trả lời:
Trong tiếng Việt, bên cạnh 'bọn tớ', chúng ta còn có những đại từ nhân xưng khác thuộc ngôi thứ nhất số nhiều như 'chúng ta', 'chúng tôi', 'bọn mình', 'chúng tớ'. Mỗi đại từ này có sắc thái và cách sử dụng riêng, phản ánh mối quan hệ và cảm xúc giữa người nói và người nghe.
Tuy nhiên, trong bản dịch cụ thể này, 'bọn tớ' là sự lựa chọn phù hợp nhất. Từ này thể hiện rõ nét sự gần gũi và thân mật trong các cuộc trò chuyện của cậu bé với những nhân vật 'trên mây' và 'trong sóng'. 'Bọn tớ' không chỉ tạo ra cảm giác thân thiết mà còn giúp người đọc hiểu rõ hơn về tình bạn sâu sắc và chân thật giữa cậu bé và các nhân vật.
- Viết bài văn thuyết minh về một sự kiện lớp 6 chọn lọc hay nhất
- Soạn bài Bánh chưng, bánh giày một cách chi tiết và hấp dẫn nhất cho Ngữ văn lớp 6