Buzz
Chỉ ra và mô tả tác dụng của biện pháp tu từ điệp thanh trong các tình huống sau:
Câu 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 49 SGK Văn 9 Kết nối tri thức
Chỉ ra và mô tả tác dụng của biện pháp tu từ điệp thanh trong các tình huống sau:
a.
Mưa rơi như trút, thềm ướt lạnh
Với dòng nước non, xuân lại về.
Ngoài kia mưa rơi, trên cao mây
Tiếng đàn giọt mưa, khách trong lòng.
(Bích Khê, Đàn mưa vang lên)
b. Cỏ lúa trong buồn vương nỗi nhớ
Lá vàng rơi, thu đang đến…
(Bích Khê, Trong nhớ về bà)
c.
Dốc núi vươn cao, dốc thăm thẳm
Heo hút mây trôi, súng ngửi gió
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
Pha Luông xa xăm dòng mưa ngút ngàn”
(Quang Dũng, Hành trình Tây Bắc)
Phương pháp giải:
Kích thích nhớ lại về biện pháp tu từ điệp thanh để nhận diện và phân tích tác dụng.
Lời giải chi tiết:
a.
- Sử dụng biện pháp tu từ điệp thanh bằng cách lặp lại thanh điệu theo từng nhóm âm tiết: “lầu mưa xuống, thềm lan mưa xuống”
- Tác dụng: Đẩy mạnh, nhấn mạnh hình ảnh của cảnh mưa rơi. Mưa rơi từng hạt từ cánh đồng đến núi non suối thác. Một bức tranh toàn những giọt nước mưa cuốn đi những gì cũ để mang lại điều mới mẻ.
b.
- Sử dụng biện pháp tu từ điệp thanh bằng cách lặp lại chuỗi âm tiết cùng một âm điệu: Âm đồng.
- Tác dụng: Khẳng định nỗi buồn đó chính là của tác giả, một nỗi buồn sâu thẳm, bao phủ lên khung cảnh.
c.
- Sử dụng biện pháp tu từ điệp thanh: Kết hợp lặp lại âm điệu theo từng nhóm âm tiết trong câu thơ “Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống” và chuỗi âm tiết có cùng âm điệu (âm đồng) “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”.
- Tác dụng: Mô tả một không gian vừa cao vừa rộng, với độ sâu của thiên nhiên miền Tây - nơi quân đội Tây Tiến đi qua, vừa hùng vĩ vừa hoang sơ dữ dội. => Tạo nên bức tranh hiểm trở của vùng rừng núi và tính chất khốc liệt của cuộc hành quân.
|
Câu |
Biện pháp điệp thanh |
Tác dụng |
|
a |
“lầu mưa xuống, thềm lan mưa xuống” |
Gợi lên, nhấn mạnh khung cảnh khi mưa rơi xuống. Mưa rơi từ những cánh đồng tới những núi non suối thác. Một khung cảnh chỉ toàn những giọt nước mưa rửa trôi những thứ cũ để mang đến những cái mới lạ. |
|
b |
Thanh bằng |
Biện pháp tu từ điệp thanh – sử dụng lặp lại một loạt âm tiết có cùng thanh điệu khẳng định nỗi buồn đó chính là của tác giả một nỗi buồn miên man, mênh mông bao trùm lên cảnh vật. |
|
c |
“Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống” “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”. |
Khắc hoạ một không gian vừa có chiều cao, bề rộng, độ sâu của thiên nhiên miền Tây – nơi đoàn binh Tây Tiến hành quân đi qua vừa hùng vĩ, vừa hoang sơ dữ dội. => Tạo dựng khung cảnh hiểm trở của vùng rừng núi và tính chất khốc liệt của cuộc hành quân. |
Câu 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 49 SGK Văn 9 Kết nối tri thức
Trong bài thơ Tiếng đàn mưa, biện pháp tu từ điệp thanh được Bích Khê sử dụng rất đặc biệt: điệp thanh theo từng nhóm âm tiết trong cùng một câu thơ. Hãy làm rõ tác dụng của biện pháp tu từ này trong bài thơ.
Phương pháp giải:
Nhắc nhở về biện pháp tu từ điệp thanh để làm sáng tỏ tác dụng trong bài thơ.
Lời giải chi tiết:
Trong bài thơ Tiếng đàn mưa, biện pháp tu từ điệp thanh được Bích Khê áp dụng rất độc đáo: sử dụng điệp thanh theo từng nhóm âm tiết trong cùng một câu thơ. Việc này có tác dụng: Miêu tả tâm trạng của người xa quê trước cảnh mưa rơi. Rời xa quê hương, họ cảm nhận được sự cô đơn mà cuộc sống mang lại, nhớ về những khung cảnh quen thuộc. Nỗi đau lòng của một tâm hồn, đầy nhớ nhung và xa xôi. “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”, và khi buồn, tiếng mưa rơi trở thành âm nhạc buồn thương, đầy xao xuyến và tràn ngập nỗi nhớ thương.
Câu 3
Trả lời Câu hỏi 3 trang 50 SGK Văn 9 Kết nối tri thức
Chỉ ra và mô tả tác dụng của biện pháp tu từ điệp vần trong đoạn thơ dưới đây:
“Rơi hoa kết mưa còn rả rích
Càng mưa rơi cánh tịch bóng dương
Bóng dương với khách tha hương
Mưa trong tâm hồn, khách muôn hàng lệ rơi”
Phương pháp giải:
Gợi nhớ kiến thức về biện pháp điệp vần để chỉ ra và phân tích tác dụng
Lời giải chi tiết:
- Biện pháp điệp vần: dương…hương
- Tác dụng: Đẩy mạnh sự cô đơn dưới ánh dương đã làm tâm trạng buồn càng thêm sâu, uất ức càng thêm dày. Sự cô đơn như bao trùm, kèm theo nỗi nhớ về quê hương xưa mà “muôn hàng lệ rơi”.
