Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 10: Thực hành tiếng Việt trang 54, mang lại sự cần thiết và hữu ích.
Kính mời các bạn học sinh lớp 10 tham khảo nội dung chi tiết sẽ được chúng tôi giới thiệu ngay sau đây.
Soạn bài Thực hành tiếng Việt (trang 54)
Câu 1. Tìm và so sánh bộ phận chêm xen trong hai câu dưới đây (trích từ truyện ngắn Ngày cuối cùng của chiến tranh của Vũ Cao Phan). Các bộ phận ấy có tác dụng giống và khác nhau như thế nào?
a. Khoảnh khắc kia, buổi sáng của một ngày trước Ba mươi tháng Tư, năm người lính đứng bên chiếc cổng sắt xiêu vẹo, bên trong nhô cao một tháp xi măng lênh khênh.
b. Trong phiên liên lạc sớm với trung đoàn, tôi được nhắc tăng cường cảnh giác và biết thêm rằng hôm nay - có thể là ngày hôm nay - các binh đoàn bộ binh sẽ tiến vào nội đô.
Gợi ý:
a.
- Bộ phận chêm xen: bên trong nhô cao một tháp xi măng lênh khênh
- Tác dụng: Cung cấp thông tin thêm về địa điểm nơi năm người lính đứng.
b.
- Bộ phận chêm xen: rất có thể là ngày hôm nay
- Tác dụng: Đẩy mạnh sự chú ý vào thời gian được nhắc đến, tạo ra một cảm xúc nhấn mạnh trong câu.
Câu 2. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ chêm xen trong những ngữ liệu sau:
a. Ban đầu, dân Hà Nội, kết quả của sự hòa nhập văn hóa từ bốn phương, cống hiến trí tuệ, học hỏi từ người khác và nâng cao trình độ, đã trở thành những công nhân Việt Nam giỏi, thợ giỏi, cũng như những người thầy giỏi. (Trần Quốc Vượng)
b. Chèo buông, chiếc thuyền trôi theo dòng nước về hướng hạ lưu. Ông và dì, một người già một người trẻ, một người khỏe mạnh, một người yếu đuối tựa vào nhau. Hình ảnh của dì và ông được in sâu trong đôi mắt sóng cùng với bóng chiều đỏ rực. (Sương Nguyệt Minh)
c. Các binh sĩ trinh sát dưới quyền tôi rất xuất sắc. Tôi cũng đã thấy một số dấu hiệu đáng nghi và bây giờ, như một phản ứng tự nhiên của công việc, tất cả các chứng cứ được sắp xếp để làm sáng tỏ thông tin chính này: giám đốc máy xơ đã giấu ai đó - hoặc có thể là những ai đó - trong ngôi nhà thờ kia khi chúng tôi mới đến đây. Ai thì sao? (Vũ Cao Phan)
Gợi ý:
a.
- Chèm nhúng: sự giao thoa của văn hóa đa dạng,
- Hiệu ứng: Mở rộng thông tin cho câu.
b.
- Chèm ngẫu nhiên: một cụ già, một đứa trẻ, một người tài giỏi, một kẻ ngốc nghếch
- Hiệu ứng: Bổ sung chi tiết về nhân vật “ông” và “dì”.
c.
- Chèm xen: ai đó nào đó
- Hiệu ứng: Tăng sự diễn đạt cho văn cảnh.
Câu 3. Phương thức diễn đạt dùng từ tu từ chèn xen trong các câu dưới đây phản ánh tâm trạng của nhân vật ra sao?
a. Cô gái giống như bông hoa im lặng
Mùi hương nói lên tình yêu của cô
(Anh vô tình, anh không hay biết
Tôi đã đến với anh rồi đấy...)
(Phan Thị Thanh Nhàn)
b. Chí Phèo có vẻ như đã thấy trước số phận già yếu của mình, nghèo khổ và cô đơn, điều này đáng sợ hơn cả nghèo đói và bệnh tật.
(Tác giả: Nam Cao)
Gợi ý:
a. Hiển thị tình cảm của cô gái một cách tinh tế.
b. Mở rộng thông tin về nỗi lo sợ của Chí Phèo.
Câu 4. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 dòng) sử dụng phong cách tu từ chèn xen, sau đó, đánh giá tác dụng của chúng.
Hướng dẫn:
Trước đó, ba anh em Lưu, Quan, Trương trú mình dưới trướng Tào Tháo. Hiểu được tính cách gan dạ của Tào Tháo, họ nỗ lực để rời khỏi. Khi quân lính của Tào Tháo truy đuổi, ba anh em phải tách biệt ra, mỗi người một hướng. Quan Công do phải đưa hai bà chị dâu (vợ của Lưu Bị) đi nên tạm thời ở lại với Tào Tháo với điều kiện rằng không phải làm theo Tào Tháo (vì vua Hán đang bị Tào Tháo kiểm soát), chỉ cần biết Lưu Bị ở đâu là Quan Công sẽ đi ngay. Tào Tháo cố gắng thu hút Quan Công: mỗi ba ngày một bữa tiệc nhỏ, mỗi năm năm bữa tiệc lớn, cùng với việc thưởng phúc, phong quan, vàng bạc, và mỹ nhân... Nhưng Quan Công 'vẫn trung thành với quân Hán, tâm tại triều Hán'. Khi nghe tin Lưu Bị ở bên Viên Thiệu và đưa ra một loạt đề xuất giải quyết vấn đề, Quan Công lập tức cưỡi ngựa đi tìm anh. Trên đường đi, bị các tướng của Tào Tháo ngăn cản, Quan Công vùng vẫy với con dao lớn đánh bại sáu tướng, vượt qua năm cửa quan. Đến Cổ Thành, gặp Trương Phi, anh vui mừng không tưởng. Nhưng Trương Phi hiểu lầm rằng việc Quan Công ở lại với Tào Tháo là một hành động phản quốc, liền ra lệnh giết Quan Công. Để giải quyết mọi nghi ngờ, Quan Công đồng ý ngay với điều kiện mà Trương Phi đưa ra: phải giết Sái Dương (một tướng của Tào Tháo) trong ba lần đánh trống. Chưa đến một lần, Sái Dương đã bị đoạt mạng. Lúc này, Trương Phi mới hiểu được lòng trung thực của Quan Công.
=> Ý nghĩa: Giải thích cho các nhân vật được đề cập trước đó.