
Câu 1
Câu 1 (trang 66, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Tìm các thành phần tính từ trong các câu sau và mô tả ý nghĩa của từ đó trong từng trường hợp:
a. Mặt trời, “Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt” chắc chắn không phải là bầu trời trong một đêm trăng, mà phải là bầu trời trong một buổi chiều.
(Xuân Diệu, Nhà thơ của quê hương làng cảnh Việt Nam)
b. Nhưng tôi nhớ một điều gì đó, có lẽ là mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc có thể là những vì sao lớn trên bầu trời của thành phố. Vâng, có thể là những điều đó…
(Lê Minh Khuê, Những vì sao xa xôi)
c. Con cá nằm yên. Có lẽ vì mệt mỏi nên giờ đây nó đang ngủ.
(Giuyn Véc-nơ, Cuộc đối đầu trên biển lớn)
Phương pháp giải:
Dựa vào khái niệm và vai trò của thành phần tính thái để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Thành phần tính thái:
a. chắc chắn: thể hiện sự quả quyết với nội dung được đề cập trong câu.
b. dường như: thể hiện sự suy đoán không chắc chắn.
c. có thể: dự đoán của tác giả về sự vật, hiện tượng được đề cập trong câu.
Câu 2
Câu 2 (trang 66, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Tìm 3 – 5 từ chỉ cảm xúc, cách đánh giá của người nói về mức độ đáng tin cậy của sự việc được đề cập và đặt một câu với mỗi từ ngữ tìm được.
Phương pháp giải:
Áp dụng khái niệm về từ chỉ cảm xúc để trả lời.
Lời giải chi tiết:
- 3 – 5 từ chỉ cảm xúc, cách đánh giá của người nói về mức độ đáng tin cậy (theo trình tự tăng dần) của sự việc được đề cập: có vẻ như - chắc - chắc chắn
- Hãy tạo câu:
1. Dường như đứa bé đang rất buồn.
2. Chắc chắn sẽ có mưa chiều nay.
3. Tôi tin chắc rằng sẽ đạt giải học sinh giỏi trong năm học này.
Câu 3
Câu 3 (trang 66, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Tìm thành phần biểu cảm trong các câu sau và giải thích ý nghĩa của thành phần đó trong từng trường hợp:
a. Trời ơi, mong sao thầy Duy-sen là anh ruột của tôi!
(Trình Giải Đồng, Người thầy đầu tiên)
b. Mẹ tôi cũng coi nó là gió Tết, nghe gió, mẹ mỉm cười hát “Cây rồi mùa qua sông cây mượn. Ông trời ông thổi ngọn chướng buồn cha cha là buồn…” rồi thở dài cái thở “Ướ hự, luội hụi mà hết năm”.
(Nguyễn Ngọc Tư, Trở gió)
Phương pháp giải:
Dựa vào ý nghĩa và vai trò của thành phần tính thái để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Thành phần biểu cảm:
a. Ôi trời ơi: thể hiện cảm xúc ngưỡng mộ và mong ước thầy Duy-sen là anh ruột của mình.
b. Ừ hự: thể hiện cảm xúc ngạc nhiên và tiếc nuối về thời gian đã trôi qua.