Mytour muốn giới thiệu tài liệu Soạn văn 10: Thực hành Tiếng Việt trang 79, rất hữu ích cho các bạn học sinh.
Tài liệu này sẽ hỗ trợ các bạn học sinh lớp 10 khi chuẩn bị cho bài tập môn học. Mời bạn tham khảo dưới đây.
Soạn bài Thực hành Tiếng Việt (trang 79)
Câu 1. Phân tích ý nghĩa của việc sử dụng biện pháp tu từ so sánh trong các câu thơ sau:
a. Gió vỗ mặt, Đảo luôn thay hình dạng
Sỏi cát bay như đàn chim hoang
(Trần Đăng Khoa)
b. Những giai điệu nhẹ nhàng như làn gió biển
Nhưng những lời ca vẫn gợi nhớ và thương nhớ
Khi tối buông, không thể nhìn thấy nhau nữa
Mỗi lời trở nên mơ hồ như vỏ ốc trở thành từ
(Trần Đăng Khoa)
c. Con trở về gặp lại nhân dân như nai về nguồn suối cũ
Cỏ mọc um tùm hai bên giếng, chim én quay trở lại trong mùa,
Như đứa trẻ thơ đang đợi chờ được nuôi bằng sữa
Chiếc nôi ngừng lại đột ngột khi bàn tay ân cần chìa ra.
(Chế Lan Viên)
d. Tình yêu là loại vũ khí
Để bảo vệ đất nước và nhân dân
(Lò Ngân Sủn)
Gợi ý:
a. Mục đích: Đặc biệt nhấn mạnh sự khó khăn, gian khổ trên đảo Trường Sa.
b. Mục đích: Tạo ra hình ảnh sống động, miêu tả âm nhạc một cách sinh động hơn.
c. Mục đích: Nổi bật niềm vui và hạnh phúc, lòng mong chờ mãnh liệt của nhân vật trữ tình.
d. Mục đích: Giúp người đọc, người nghe dễ dàng hình dung và hiểu hơn về khái niệm tình yêu.
Câu 2. Tìm và phân tích tác dụng nghệ thuật của các biện pháp tu từ trong những câu thơ sau trong bài Đất Nước của Nguyễn Đình Thi:
a. Đồng quê chảy máu như những vết thương
Dây thép gai như những gươm đâm sâu vào bầu trời chiều
b. Trán cháy rực như biểu tượng của sự nhiệt huyết
Lòng ta tràn đầy ánh sáng rạng rỡ của buổi bình minh
c. Súng nổ vang trời với cơn giận dữ
Người dân xứ Việt đứng lên như dòng nước dâng trào
Máu lửa là nguồn cảm hứng cho Việt Nam
Bùn đất bao phủ nhưng vẫn tỏa sáng rực rỡ.
Gợi ý:
a.
- Biện pháp tu từ nhân hóa: “những cánh đồng quê chảy máu”, “dây thép gai đâm nát trời chiều”
- Tác dụng: Làm nổi bật hình ảnh một đất nước đau thương, mất mát trong cuộc chiến tranh.
b.
- Biện pháp tu từ ẩn dụ: “Trán cháy rực”, “lòng ta bát ngát”
- Tác dụng: Thể hiện khát vọng và niềm tin sáng sủa về một tương lai tươi sáng.
c.
- Biện pháp tu từ:
- Nhân hóa: “Trời tức giận”
- So sánh: “Người đi như nước cuồn cuộn”
- Hoán dụ sử dụng vật chứa để ám chỉ vật được chứa: “Máu lửa là nguồn cảm hứng của Việt Nam/Rải bùn lên và sáng lên như mặt trời”
- Tác dụng: Đặc biệt nhấn mạnh sự kiên cường, bản lĩnh của dân tộc Việt Nam trong cuộc chiến tranh chống lại kẻ thù xâm lược.
Câu 3. Xác định các biện pháp tu từ trong các câu thơ sau và phân tích tác dụng của chúng:
a. Đã tan tác những bóng thù hắc ám
Đã sáng lại bầu trời mùa thu tháng Tám.
(Tố Hữu)
b. Bầu trời xanh này thuộc về chúng ta
Núi rừng này thuộc về chúng ta
Những cánh đồng mát mẻ
Những con đường mênh mông
Những dòng sông đỏ nặng phù sa
(Nguyễn Đình Thi)
c. Từ những năm chiến tranh đau thương
Quê hương đã lấp lánh trên khuôn mặt
Từ những trận lụt, ruộng lúa và bờ tre hồn hậu
Đã phát ra những tiếng thanh ca của sự phẫn nộ
(Nguyễn Đình Thi)
d. Trên sân khấu nhộn nhịp mấy chàng trẻ trọc đầu
Khán giả ngoái nhìn, cũng có những quân lính trẻ trọc đầu
(Trần Đăng Khoa)
Gợi ý:
a.
- Biện pháp tu từ ẩn dụ: “những bóng thù hắc ám” ám chỉ kẻ thù xâm lược; “trời thu tháng Tám” ám chỉ cuộc cách mạng tháng Tám.
- Tác dụng: Mạnh mẽ tuyên bố chiến thắng và hòa bình cho dân tộc.
b.
- Tu từ điệp ngữ “những”, cấu trúc “của chúng ta”.
- Tác dụng: Phản ánh niềm vui, tự hào trước chiến thắng của dân tộc.
c.
- Tu từ cấu trúc “Từ… đến”; nhân hóa “nét mặt quê hương”, “bờ tre hồn hậu”.
- Tác dụng: Nêu bật sự căm thù sâu sắc của nhân dân.
d.
- Biện pháp tu từ: Đảo ngữ
- Tác dụng: Nhấn mạnh hình ảnh lính trọc đầu trên đảo Trường Sa khắc nghiệt.
Câu 4. Viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 dòng) về giá trị nghệ thuật của bài thơ Đất nước (Nguyễn Đình Thi), trong đó sử dụng biện pháp tu từ so sánh.