Buzz
Mytour hân hạnh mang đến tài liệu học tập Soạn Văn 6: Thực Hành Tiếng Việt (trang 86), thuộc sách Kết Nối Tri Thức, kết nối với cuộc sống.
Mong rằng tài liệu này sẽ hỗ trợ các bạn học sinh lớp 6 chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ. Mời tham khảo chi tiết sau đây.
Soạn bài Thực Hành Tiếng Việt
Nhận biết từ mượn và lưu ý về việc sử dụng từ mượn
- Trong số các từ vay mượn từ tiếng Hán, nhiều từ đơn như đầu, phòng, cao, tuyết, băng, thần, bút... được coi như là từ thuần Việt. Các từ phức như nhi đồng, phụ lão, không phận, hải phận, địa cực, phục dựng... cũng phần nào gây ra sự khó hiểu, thường chỉ được sử dụng trong các tình huống trang trọng trong giao tiếp.
- Một số từ mượn từ các ngôn ngữ châu Âu đã được Việt hóa gần như hoàn toàn, đặc biệt là các từ đơn như săm, lốp, bom, tăng (xe tăng), mét (đơn vị đo khoảng cách)... Nhiều từ khác như xà phòng, xi măng, com lê, cà vạt, cà phê, câu lạc bộ... cũng được sử dụng rộng rãi, có cách phát âm và hình thức chính tả giống với tiếng Việt thuần.
- Không ít từ mượn từ tiếng Pháp, tiếng Anh... được viết theo nguyên hình dạng như trong ngôn ngữ gốc như video, smartphone, internet, biome... hoặc được viết tách ra từng âm tiết (theo cách phát âm của tiếng Việt) với gạch nối giữa các âm tiết như ô-xi, a-xít, nê-ông, ra-đi-ô, ki-lô-gam.... Đôi khi một từ có thể có cả hai cách viết như: internet và in-tơ-nét. Tùy theo quy định chính tả của từng loại sách, báo mà việc viết các từ như thế nào, người ta sẽ lựa chọn cách viết được cho là phù hợp.
- Tránh việc lạm dụng từ vay mượn để không gây ra sự khó hiểu, phiền toái cho người nghe, người đọc và để không làm mất đi tính trong sáng của tiếng Việt.
Từ Vay Mượn
Bài 1. Đọc đoạn văn dưới đây và thực hiện các yêu cầu:
Vì kế hoạch phát triển công nghiệp không bền vững, Trái Đất đang trở nên nóng lên, băng ở Bắc Cực và Nam Cực đang tan chảy, khiến mực nước biển tăng cao, đe dọa nhiều thành phố, làng mạc, nhiều cánh đồng màu mỡ. Tầng ozon bị thủng nhiều nơi, đất đai, nước, không khí bị ô nhiễm nặng nề, đe dọa sự sống của hàng loạt loài.
a. Trong đoạn văn trên, có nhiều từ được mượn từ các ngôn ngữ khác, như: kế hoạch, phát triển, công nghiệp, băng, ozon, không khí, ô nhiễm... Theo em, từ nào được mượn từ tiếng Hán, từ nào được mượn từ tiếng Anh? Tại sao em kết luận như vậy?
- Từ vay mượn từ tiếng Hán: kế hoạch, phát triển, công nghiệp, không khí, ô nhiễm.
- Từ vay mượn từ tiếng Anh: ozon, băng.
=> Việc xác định các từ mượn dựa vào cách viết của chúng.
b. Trong những từ mượn như công nghiệp, băng, ozon, ô nhiễm, từ nào khiến em cảm nhận được rõ ràng nhất là từ mượn? Vì sao?
Từ ozon là từ mượn gây ấn tượng nhất. Bởi cách từ này được hình thành.
c. Các yếu tố như không, nhiễm không chỉ xuất hiện trong không khí, ô nhiễm mà còn được sử dụng để tạo ra nhiều từ khác mà chúng ta thường xuyên gặp. Hãy liệt kê thêm một số từ có những yếu tố đó và giải thích ý nghĩa của chúng.
- Không: Không gian, không gian, không gian, hư không…
- Nhiễm: Truyền nhiễm, lây nhiễm, bất nhiễm, nhiễm trùng…
Bài 2. Dựa vào việc thực hiện các yêu cầu ở bài 1, em rút ra nhận định gì về đặc điểm của từ vựng tiếng Việt?
- Từ vựng tiếng Việt rất phong phú, đa dạng với nhiều từ được vay mượn từ các ngôn ngữ khác.
- Việc tích cực sáng tạo từ ngôn từ nhằm bổ sung cho ngôn ngữ tiếng Việt ngày càng phong phú, nhưng cũng cần tránh lạm dụng để không làm mất đi sự tinh túy của tiếng Việt.
Bài 3. Hãy diễn đạt lại câu sau theo cách thay thế từ mượn bằng từ phổ biến hoặc dễ hiểu hơn trong ngôn từ tiếng Việt đã tồn tại từ lâu:
Các người hâm mộ thực sự vui mừng, hạnh phúc khi thấy thần tượng của họ xuất hiện trên cửa chiếc máy bay hạ cánh tại sân bay.
Gợi ý:
Các fan đam mê thật sự rạo rực, phấn khích khi thấy thần tượng của mình xuất hiện trên cánh cửa của chiếc máy bay mới hạ cánh tại sân bay.
