Soạn bài Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử theo SGK Ngữ văn 9 tập 1 Chân trời sáng tạo

Yêu cầu bài tập

Giải các câu hỏi trang 84 trong SGK Văn 9 Chân trời sáng tạo

Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử

Xin chào các bạn thân mến, cho phép tôi tự giới thiệu, tôi là… Như chúng ta đã biết, Việt Nam là một quốc gia nằm trong vùng nhiệt đới, được biết đến với những danh lam thắng cảnh đẹp tuyệt vời. Và ở một vài nơi, chúng ta cũng đã nghe câu

Đi đến Huế không ghé chơi

Quay về là phải lên núi Ngự

Người về đều quay về bên bờ sông Hương

Nước sông Hương vẫn còn đầy không khí huyền bí

Chim trên núi Ngự tìm đối tác bay về cùng

Người yêu ơi, quê hương nhớ người yêu trở về...

Và hôm nay tôi muốn giới thiệu một trong những con sông đẹp nhất ở Huế, sông Hương. Mặc dù tên gọi ngắn gọn nhưng nó mang theo một câu chuyện lâu dài và lịch sử. Sông Hương được biết đến qua nhiều tên gọi trong sách vở, trong thơ ca. Trong sách Dư địa chi (1435) của Nguyễn Trãi, sông Hương được gọi là sông Linh, trong sách Ô Châu Cận lục (1555) gọi là Kim Tra đại giang, trong sách Phủ biên tạp lục của Lê Quý Đôn (1776) gọi là Hương Trà. Ngoài ra còn có các tên khác như sông Dinh, sông Yên Lục, Lô Dung,... Tên gọi sông Hương không chỉ đơn giản như vậy mà còn có nhiều ý nghĩa được truyền kỳ từ dân gian.

Theo các tài liệu lịch sử ghi lại, khi vua Quang Trung đi qua địa phận này và hỏi tên con sông, những tên gọi trước đó của con sông không thể hiện đầy đủ và không phản ánh sự tồn tại của dòng sông, vì vậy vua quyết định từ nay gọi là sông Hương Giang. Cũng có truyền thuyết rằng vì hai bên bờ sông có một loại cỏ thạch hương phát ra mùi thơm nên con sông được gọi là sông Hương. Ông Phan Thuận An, một nhà nghiên cứu văn hóa Huế, cho rằng vì có nhiều giả thuyết khác nhau về sông Hương nên ông hướng về giả thuyết tên sông Hương xuất phát từ địa danh Hương Trà. Mỗi con sông đều có một tên gọi của vùng đất.

Xưa kia, vị trí của Phú Xuân-Huế thuộc địa bàn Hương Trà, là một vùng lưu vực có dòng sông chảy qua. Do đó, người ta đã đặt tên cho dòng sông bằng tên huyện Hương Trà. Từ cái tên ban đầu là sông Hương Trà nhưng qua thời gian đã thay đổi và gọi tắt là sông Hương. Trong bài viết 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường, tên con sông được giải thích như một huyền thoại. Kể rằng vì sự yêu quý không lối thoát của con sông của người dân nên họ đã nấu nước với muôn loại hoa đổ xuống sông để con sông tỏa ra mùi thơm. Điều đó thể hiện sự ước nguyện của nhân dân khi muốn mang tiếng thơm và cảnh đẹp để xây dựng văn hóa lịch sử lâu đời và đẹp đẽ của chúng ta.

Sông Hương có vị trí thuộc miền Trung Việt Nam. Hai dòng chính của dòng sông đều bắt nguồn từ dãy núi Trường Sơn huyền thoại. Cho đến khi đến đồng bằng thì nó không như những dòng sông trước mà nằm gọn gàng chỉ trong một thành phố Thừa Thiên-Huế. Sông Hương có độ dài 80km là điều hấp dẫn với nhiều nhà địa lý và cả những nghệ sĩ yêu thích cái đẹp. Sông Hương bao gồm thượng nguồn Tả Trạch và Hữu Trạch. Hành trình chảy qua bắt đầu từ thượng nguồn này đến rất phong phú bởi vì nó chảy quanh các chân núi, qua các làng mạc, qua nhiều thác ghềnh và những khu rừng rậm. Với hành trình phong phú như thế nên khi ngồi trên thuyền và lướt theo sông Hương thì chúng ta cũng được thưởng ngoạn nhiều cảnh đẹp. Hành trình của sông Hương sẽ đưa bạn qua kinh thành Huế, đến thăm lăng Minh Mạng, chùa Thiên Mụ, vượt qua cả cầu Dã Viên, Phú Xuân, … hoặc lướt về hướng Thuận An để bạn có thể tận hưởng vẻ đẹp của biển cả đất trời.

Tuy nhiên điều mà dòng sông nổi tiếng này sở hữu và ý nghĩa hơn tất cả chính là giá trị văn hóa nghệ thuật của nó. Sông Hương là điểm quen thuộc được nhắc đến trong những bài văn, bài thơ nổi tiếng như 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' của Hoàng Phủ Ngọc Tường, 'Tiếng hát sông Hương' của tác giả Tố Hữu, … Hình ảnh của sông Hương được nhắc đến trong những tác phẩm này là hình ảnh êm đềm của dòng sông, sự ngọt ngào mà dòng chảy mang lại như những vần thơ văn được viết ra vậy. Sông Hương dễ dàng mang đến cho những người nghệ sĩ cảm hứng sáng tác từ hình dáng mềm mại, vẻ thanh bình của nó và màu sắc lộng lẫy. Không chỉ có thơ văn mà sông Hương còn xuất hiện nhiều trong những bản nhạc êm ái như bài 'Ai ra xứ Huế', 'Diễm xưa', … Dòng sông này còn chính là không gian biểu diễn của những loại hình âm nhạc cổ truyền. Từ câu hát dân gian, điệu hò hay âm nhạc cung điện trong những khúc Nhã nhạc cung đình Huế.

Không chỉ mang trong mình nguồn cảm hứng vô tận của nghệ thuật mà sông Hương còn chính là một chứng nhân lịch sử trung thành. Giống như nguồn gốc lịch sử nghìn năm của đất nước ta, sông Hương cũng đã tồn tại trường tồn như thế. Nó xuất hiện nhiều trong ghi chép của người xưa. Nguyễn Trãi có viết ra quyển sách địa dư và sông Hương lúc này mang tên là Linh Giang. Dòng sông viên châu có công lớn góp phần bảo vệ biên giới phía nam của đất nước. Hay như Hoàng Phủ Ngọc Tường từng nói rằng: Hiển nhiên là sông Hương đã sống những thế kỉ quang vinh với nhiệm vụ lịch sử của nó, từ thuở nó còn là một dòng sông biên thuỷ xa xôi của đất nước các vua Hùng. Đến thế kỉ XVII dòng sông Hương lại phản chiếu trên mình Kinh thành Phú Xuân của Nguyễn Huệ.

Với quá khứ vĩ đại, sông Hương đã sống và tồn tại mãi mãi cùng với lịch sử hào hùng của dân tộc ta. Ngay từ thời kỳ kháng chiến với những chiến công lẫy lừng của Cách mạng tháng Tám. Dòng sông này đã lưu giữ bao hương vị và nét đẹp của dân tộc ta. Nó đã trở thành biểu tượng trường tồn cho mảnh đất này và những người dân nơi đây. Sông Hương, hồn thơ của những con người xứ Huế.

Xin cảm ơn các bạn đã dành thời gian lắng nghe về bài của tôi. Mong rằng qua đây, các bạn hiểu thêm về vẻ đẹp của đất nước ta. Chào tạm biệt và hẹn gặp lại các bạn.