Câu 1
Câu 1 (trang 99 SGK Ngữ văn 12 tập 2)
a. Bác Phô gái thể hiện sự van xin, cầu khẩn; ông lý đáp lại bằng cách nói như thế nào?
b. Ý nghĩa của lời đáp của ông lý là gì? Lựa chọn câu trả lời đúng.
Lời giải chi tiết:
a. Bác Phô gái van xin: 'Thầy tha cho nhà con, đừng bắt nó đi xem đá bóng nữa'. Ông lý đáp lại bằng cách nói mỉa mai: 'Ồ, việc quan không phải là chuyện đàn bà của các chị!'
b. Lựa chọn đáp án D.
Câu 2
Câu 2 (trang 99 SGK Ngữ văn 12 tập 2)
a. Câu hỏi đầu tiên của Từ hỏi về thời gian hay còn có ý nghĩa gì khác?
b. Câu nhắc khéo (ở lời nói thứ hai) của Từ thực chất nói về điều gì với Hộ?
c. Từ tránh nói trực tiếp về 'cơm áo gạo tiền' ở cả hai lời nói. Phân tích cách nói trên.
Lời giải chi tiết:
a. Câu hỏi đầu tiên của Từ: 'Có lẽ hôm nay đã là mồng hai, mồng ba tây rồi, mình nhỉ?'. Không chỉ hỏi về thời gian mà thực chất qua đó, Từ muốn gợi nhớ chồng về ngày nhận tiền (hàng tháng vào đầu tháng, chồng Từ thường đi nhận tiền lương).
b. Lời nhắc khéo thứ hai: 'Hèn gì mà em thấy người thu tiền nhà sáng nay đã đến'... Từ không nói trực tiếp về việc trả tiền nhà. Từ muốn gợi Hộ nhớ đi nhận tiền về để giải quyết các khoản nợ (đặc biệt là về mặt tài chính).
c. Tác dụng của cách nói trên:
- Từ dùng câu hỏi bóng gió để thể hiện ý định của mình, nhắc nhở chồng về ngày nhận tiền, nhắc nhở về một vấn đề khác liên quan (người thu tiền nhà)...
- Cách diễn đạt nhẹ nhàng nhưng vẫn đạt được mục đích. Tránh được sự cảm thấy áp đặt, giúp làm dịu không khí căng thẳng trong mối quan hệ vợ chồng khi gặp khó khăn.
Câu 3
Câu 3 (trang 100 SGK Ngữ văn 12 tập 2)
Đọc lại bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh và cho biết ý nghĩa rõ ràng và ý nghĩa sâu xa của bài thơ là gì? Cách thể hiện ý nghĩa qua ngôn ngữ là gì? Tác dụng và hiệu quả nghệ thuật của ý nghĩa đó đối với tác phẩm văn học là như thế nào?
Lời giải chi tiết:
* Ý nghĩa rõ ràng và sâu xa của bài thơ Sóng:
- Ý nghĩa rõ ràng: Diễn tả và mô tả hiện tượng sóng biển với các đặc điểm, trạng thái của nó.
- Ý nghĩa sâu xa: Dựa trên sự phát hiện của sự giống nhau giữa hình tượng 'sóng' và hình tượng 'em', bài thơ tường thuật về tình yêu của một người phụ nữ sâu sắc, chân thành, và kiên định, muốn vượt qua thử thách của thời gian và sự hạn hẹp của cuộc sống con người. Từ đó, chúng ta thấy được tình yêu như một cảm xúc cao quý, một niềm hạnh phúc to lớn của con người.
- Cách thể hiện ý nghĩa qua ngôn ngữ phong phú và đa dạng, nhưng chủ yếu dựa vào các phương tiện tượng trưng và ngữ cảnh.
- Ý nghĩa văn học đạt được qua cách diễn đạt ý nghĩa sẽ tạo ra sự phong phú và đa chiều, thể hiện cảm xúc và tư tưởng của tác giả một cách sâu sắc, tế nhị.
Câu 4
Câu 4 (trang 100 SGK Ngữ văn 12 tập 2)
Qua các bài tập thực hành về ý đồ, bạn cảm nhận được tầm quan trọng của việc sử dụng hàm ý trong ngữ cảnh giao tiếp bằng ngôn ngữ như thế nào? Hãy chọn câu trả lời phù hợp và đầy đủ.
Lời giải chi tiết:
Chọn đáp án D: Tùy thuộc vào ngữ cảnh cụ thể, hàm ý có thể có một hoặc nhiều tác dụng.
Câu 5
Câu 5 (trang 100 SGK Ngữ văn 12 tập 2)
Ý nghĩa của việc sử dụng hàm ý trong câu trả lời:
- Bạn thấy thích truyện Chí Phèo của Nam Cao không?
Lời giải chi tiết:
Những câu trả lời mang hàm ý cho câu hỏi: 'Bạn thích truyện Chí Phèo của Nam Cao không?'.
- Có ai lại không thích chứ?
- Truyện quá hay!
- Cổ kính như cõi đất này!
- Nếu đưa vào thi tập viết
Thì chắc giải nhất cũng không đủ, còn lại cho ai?