Soạn bài Tôi có một ước mơ
I. Chuẩn bị - Soạn bài Tôi có một ước mơ
1. Trong lịch sử hào hùng của dân tộc, bước ngoặt lịch sử thường đi kèm với những tác phẩm văn hóa đặc sắc. Hãy kể tên một số tác phẩm ấn tượng như vậy.
- Các trường hợp văn bản chính trị biến thành tác phẩm văn chương ghi danh trong lịch sử:
+ 'Nhật ký Hồ Chí Minh' - tác phẩm độc đáo về cuộc sống của Chủ tịch.
+ 'Diên Hồng nhị cổ điển' - Sử thi kể về anh hùng dân tộc Lê Lợi.
+ 'Bản Tuyên ngôn Tự do' - Hồ Chí Minh.
2. Trong lịch sử, nhiều nhân vật tượng trưng đã truyền đạt ước mơ về hạnh phúc cho nhân dân, bình yên cho đất nước qua những lời thơ, văn bản sâu sắc. Hãy đưa ra một ví dụ cụ thể để minh họa quan điểm trên.
- Lê Lợi: 'Vinh quang xuôi ngược khắp non sông/Nước non hòa bình, dân chúng sum vầy'.
- Hồ Chí Minh: 'Tôi khao khát một ước mơ, ước mơ cao cả, làm thế nào để quê hương ta trở nên hoàn toàn tự do, nhân dân ta sống trong hạnh phúc và bình yên, mọi người đều có đủ cơm ăn, áo mặc, và được giáo dục'.
II. Phân tích văn bản - Soạn bài Ước Mơ Của Tôi
1. Xác định mục đích mà tác giả muốn đạt được trong bài diễn văn này.
- Mục tiêu của tác giả trong bài diễn văn: Kêu gọi mọi người đoàn kết vì tự do và công bằng.
2. Ý nghĩa của việc tham chiếu đến văn kiện lịch sử nổi tiếng của Mỹ là gì?
- Việc đề cập đến sự kiện lịch sử nổi bật của Mỹ nhằm thể hiện: Mặc dù sắc lệnh giải phóng nô lệ đã có hiệu lực cách đây một thế kỷ, nhưng thực tế, người da đen vẫn chưa thực sự đạt được bình đẳng. Vì vậy, việc biểu tình để đòi quyền bình đẳng là hoàn toàn chính đáng và công bằng.
3. Quan sát cách tác giả nêu ý về thời điểm quan trọng để đòi công bằng.
- Thời điểm: Ngay lúc này.
- Sử dụng ngôn ngữ như 'Ngay bây giờ là'; cấu trúc 'Ngay bây giờ là...' ở đầu câu -- Nhấn mạnh rằng bây giờ là thời kỳ lý tưởng để thực hiện những hành động đòi quyền bình đẳng.
4. Theo dõi quan điểm đấu tranh của tác giả.
- Quan điểm đấu tranh: Phản đối các nguyên tắc phân biệt và khuyến khích lòng tự trọng, tránh sử dụng bạo lực - Quan điểm tiến bộ, hiền hòa, cho thấy tác giả là người hòa bình.
5. Từ cách diễn đạt và bằng chứng trình bày, tác giả đã thể hiện tâm tư và tình cảm của mình như thế nào?
- Tác giả tỏ ra buồn bã, đau lòng và không hài lòng với tình trạng phân biệt chủng tộc tại Mỹ. Từ đó, ông thể hiện lòng khát khao mạnh mẽ về quyền bình đẳng.
6. Tập trung vào ngôn từ và cách diễn đạt của tác giả khi thể hiện lòng tin và ước mơ.
- Tác giả sử dụng so sánh, lựa chọn từ ngữ đầy cảm xúc, và thể hiện lòng nhiệt huyết khi mô tả về những ước mơ và niềm tin của mình.
7. Biện pháp ngôn ngữ nào tác giả đã áp dụng để tạo ấn tượng mạnh mẽ cho độc giả, người nghe?
- Sử dụng biện pháp điệp cấu trúc: 'Tôi ước mơ rằng...' được đặt ở đầu câu để thể hiện lòng ước mơ và mong đợi mãnh liệt của tác giả.
8. Bạn cảm nhận thế nào về phần kết của bài viết?
- Phần kết đề cập đến tương lai tự do và hạnh phúc của người da đen. Kết luận như một tuyên bố, biểu đạt lòng biết ơn khi người da đen đạt được quyền bình đẳng. Kết thúc mạnh mẽ, tạo nên cảm giác hạnh phúc và hy vọng cho tương lai.
III. Sau Khi Đọc - Soạn Bài Tôi Có Một Ước Mơ
Câu Hỏi 1 Trang 84 Sách Giáo Khoa Ngữ Văn 11 Kết Nối Tri Thức - Tập 1:
- Tâm điểm của văn bản là kêu gọi hành động đấu tranh cho tự do và bình đẳng của người da đen tại Mỹ.
Câu Hỏi 2 Trang 84 Sách Giáo Khoa Ngữ Văn 11 Kết Nối Tri Thức - Tập 1:
- Những quan điểm được tác giả nhấn mạnh trong văn bản:
+ Cuộc sống của người da đen không phản ánh đúng những điều tuyên bố trong 'Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ'.
+ Bây giờ là thời điểm quan trọng nhất để đòi lại công bằng cho người da đen.
+ Cần có tinh thần đấu tranh kiên cường, nhưng không sử dụng bạo lực.
+ Quyết đoán đoàn kết trong cuộc chiến đấu cho công bằng.
+ Khẳng định niềm tin và ước mơ về tự do, công bằng cho người da đen.
Câu Hỏi 3 Trang 84 Sách Giáo Khoa Ngữ Văn 11 Kết Nối Tri Thức - Tập 1:
- Để thuyết phục độc giả về quan điểm đấu tranh không bạo lực, tác giả nhấn mạnh cần thực hiện cuộc chiến đấu đúng đắn và 'tránh những hành động sai lầm'. Ông cũng tuyên bố quan điểm mạnh mẽ bằng các câu văn mệnh lệnh, đồng thời chỉ ra rằng nhiều người da trắng cũng đang hỗ trợ cuộc chiến cho công bằng cùng người da đen.
- Nhằm xác định rằng đây là thời điểm quan trọng nhất để đòi lại công bằng, tác giả sử dụng loạt mệnh đề khẳng định và đưa ra các lý do phản bác thái độ 'phớt lờ vấn đề cấp bách ở thời điểm này'.
Câu Hỏi 4 Trang 84 Sách Giáo Khoa Ngữ Văn 11 Kết Nối Tri Thức - Tập 1:
Trong phần kết của văn bản, tác giả mơ ước về sự bình đẳng, tình bằng hữu và sự tôn trọng đối với cả người da đen và da trắng.
- Hình ảnh 'tự do bay cao từ những đỉnh đồi,... đến những đỉnh núi' biểu tượng cho sự lớn lao, vĩ đại của Hoa Kỳ trong ước mơ của tác giả.
Câu Hỏi 5 Trang 84 Sách Giáo Khoa Ngữ Văn 11 Kết Nối Tri Thức - Tập 1:
- Biện pháp diễn đạt ẩn dụ:
+ 'Sau một thế kỷ, người da đen vẫn còn phải đối mặt với sự cô đơn trên hòn đảo nghèo đói giữa đại dương phồn thịnh về vật chất'.
+ 'Mùa hè nồng nhiệt của người da đen, với bất mãn chính đáng, sẽ không tan biến cho đến khi hơi gió thu của tự do và bình đẳng mát mẻ thổi qua.'
+ 'Người ta phải dấn thân tìm kiếm sự hài lòng cho cơn khát tự do bằng những chén đắng của hận thù và đau khổ.'
+...
- Tạo sự mạnh mẽ và kích thích tưởng tượng, làm cho người nghe hiểu rõ hơn về tình cảnh của người da đen.
- Sử dụng biện pháp điệp cấu trúc với các cụm từ như 'Sau một thế kỷ...', 'Đây là...', 'Tôi mơ rằng...'.
- Gây ấn tượng mạnh về quan điểm và lời kêu gọi của tác giả. Tạo nên bài diễn văn hùng biện, đậm chất cảm xúc, chứa đựng những tư tưởng lớn và những cảm xúc mãnh liệt của tác giả.
Câu Hỏi 6 Trang 84 Sách Giáo Khoa Ngữ Văn 11 Kết Nối Tri Thức - Tập 1:
- Tác giả thể hiện tình cảm sâu sắc đối với Hoa Kỳ qua văn bản: Ông yêu quý đất nước Mỹ và đồng thời đấu tranh cho tự do và bình đẳng của người da đen, đồng nghĩa với sự đoàn kết và mạnh mẽ của nước Mỹ. Tình yêu thương lớn với đất nước và quan điểm đấu tranh bất bạo động của tác giả tạo ra sức thuyết phục và vị thế đặc biệt trong lòng mọi người.
Câu Hỏi 7 Trang 84 Sách Giáo Khoa Ngữ Văn 11 Kết Nối Tri Thức - Tập 1:
- Bài diễn văn được phát biểu vào ngày 28/8/1963. Hiện nay, Mỹ đã đạt được một phần lớn ước mơ của Mác-tin Lu-thơ Kinh khi cả người da đen và cộng đồng da màu nói chung đều được đảm bảo quyền tự do dân chủ. Mặc dù vậy, vẫn có những vụ bắn súng của cảnh sát nhắm vào người da đen diễn ra. Hoặc nhìn xa hơn, trên thế giới, người da đen vẫn phải đối mặt với nghèo đói và bạo lực.
- Tuy đã đạt được nhiều tiến bộ, nhưng vẫn tồn tại những vụ bắn súng của cảnh sát nhắm vào người da đen ở Mỹ. Hoặc nhìn rộng hơn, trên tình hình toàn cầu, người da đen vẫn phải đối mặt với nghèo đói và bạo lực.
- Vì vậy, niềm tin và ước mơ của Martin Luther King không chỉ mang ý nghĩa quan trọng đối với Hoa Kỳ thời kỳ đó mà còn góp phần thức tỉnh nhiều người và các dân tộc trên khắp thế giới, kêu gọi họ đồng lòng đấu tranh vì hòa bình và công bằng.
Câu Hỏi 8 Trang 84 Sách Giáo Khoa Ngữ Văn 11 Kết Nối Tri Thức - Tập 1:
- Bài học rút ra từ diễn văn 'Tôi Có Một Ước Mơ' là:
+ Xây dựng hệ thống luận điểm, lý lẽ và bằng chứng một cách chặt chẽ, giàu sức thuyết phục.
+ Chuyển đổi tình cảm và cảm xúc của tác giả thành một cách có chủ đích, nhằm kích thích tình cảm của người đọc và người nghe đối với vấn đề được thảo luận.
+ Sử dụng các yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm và các biện pháp tu từ nhằm tăng cường sức mạnh biểu đạt của văn bản.
* Kết nối đọc - viết: Viết đoạn văn (khoảng 150 từ) trình bày ấn tượng của bạn khi đọc văn bản 'Tôi có một ước mơ'.
'Ở mọi nơi có sự đàn áp, sẽ có sự đấu tranh.' Nguyên tắc này vẫn luôn đúng, từ quá khứ đến hiện tại và tương lai. Người da màu tại Mỹ đã phải đối mặt với nhiều sự bất công, nhưng họ quyết tâm đứng lên đồng lòng, đòi lại quyền tự do và bình đẳng. Điều làm tôi ấn tượng nhất khi đọc văn bản 'Tôi có một ước mơ' của Martin Luther King là quan điểm đấu tranh không bạo lực. Ông không ủng hộ sự thù địch và trả đũa, mà thay vào đó, ông đề xuất đấu tranh với 'nguyên tắc và lòng tự trọng cao', 'tiến lên với sức mạnh cả về vật chất và tâm hồn'. Phương thức đấu tranh này không chỉ văn minh mà còn an toàn cho tất cả mọi người. Từ đó, tôi thấy Martin Luther King là một con người ôn hòa, yêu hòa bình, luôn đấu tranh vì chính nghĩa và quyền tự do, bình đẳng cho người da màu, đồng thời hướng tới một tương lai đoàn kết và phồn thịnh cho nước Mỹ.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - THE END - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Văn kiện chính trị luôn có sức ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và phát triển của xã hội. Em có thể tham khảo thêm những bài mẫu khác trên Mytour như: Soạn bài Một thời đại trong thi ca; Soạn bài Tôi có một ước mơ.