Buzz
Soạn bài Tổng kết phần tiếng Việt: Hoạt động giao tiếp ngắn nhất trong năm 2021
A. Soạn bài Tổng kết phần tiếng Việt: Hoạt động giao tiếp ngôn ngữ (ngắn nhất)
Câu 1 (trang 181 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
Trong đoạn trích trên, sự thay đổi vai diễn xen kẽ giữa hai nhân vật lão Hạc và ông giáo diễn ra khi lão Hạc nói thì ông giáo nghe và ngược lại.
Những đặc điểm của giao tiếp trong hình thức ngôn ngữ nói được thể hiện qua các chi tiết:
- Cuộc giao tiếp xảy ra trong bối cảnh cụ thể: tại nhà ông giáo, sau khi lão Hạc bán chó.
- Các nhân vật sử dụng ngôn ngữ phổ biến của cộng đồng, được thể hiện thông qua các biểu hiện bên ngoài. ('khuôn mặt của lão... lại trở nên co rúm', 'những nếp nhăn kéo dài theo nhau').
Câu 2 (trang 181 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
- Hai nhân vật giao tiếp là hàng xóm, nên có mối quan hệ thân thiết.
+ Lão Hạc là một người nông dân già cả, sống một mình, vợ đã qua đời, con trai đã rời xa nhà làm ăn. 'Cậu Vàng' là người duy nhất mà Lão Hạc coi là 'người thân'.
+ Ông giáo là một nhà giáo trí thức nghèo sống ở vùng quê. Hoàn cảnh của ông cũng rất khó khăn.
- Mặc dù lão Hạc lớn tuổi hơn, nhưng về địa vị xã hội và nghề nghiệp, ông giáo lại cao hơn. Vì vậy, họ luôn tôn trọng, yêu quý nhau.
- Ảnh hưởng của những yếu tố đó đến nội dung và cách diễn đạt trong lời đầu tiên của lão Hạc:
+ Mặc dù ông giáo lớn tuổi hơn nhưng để thể hiện tình cảm và sự kính trọng đối với ông, lão Hạc gọi ông là 'ông giáo'.
+ Sự gần gũi, thân mật được thể hiện khi sau khi bán chó, lão Hạc ngay lập tức đến nhà ông giáo để thông báo.
Câu 3 (trang 181 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
Câu này có hai phần ý:
- Phần ý về sự kiện: Con chó biết rằng nó sắp chết.
- Phần ý về tình thái: Lão Hạc thể hiện sự thương cảm, hối tiếc và đau lòng khi thấy con chó đối diện với tình cảnh khó khăn (gọi con chó là 'cu cậu', lời nói tràn đầy cảm xúc như một tiếng khóc).
Câu 4 (trang 181 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
Sự khác biệt giữa hai hình thức giao tiếp được thể hiện như sau:
- Giao tiếp giữa hai nhân vật là dạng giao tiếp trực tiếp qua lời nói. Do đó, việc thay phiên lượt nói có thể xảy ra liên tục, giao tiếp diễn ra hai chiều.
- Giao tiếp giữa Nam Cao và người đọc là dạng giao tiếp gián tiếp qua viết - đọc. Điều này dẫn đến một hình thức giao tiếp một chiều: chỉ có người đọc hiểu được tư tưởng, cảm xúc của tác giả.
B. Kiến thức cơ bản
- Giao tiếp là quá trình trao đổi thông tin giữa con người, thường được thực hiện thông qua ngôn ngữ.
- Giao tiếp bằng ngôn ngữ bao gồm việc tạo ra và hiểu được văn bản.
- Giao tiếp diễn ra trong ngữ cảnh cụ thể, trong đó vai trò của những người tham gia giao tiếp là quan trọng nhất.
- Sử dụng ngôn ngữ thông thường của cộng đồng để diễn đạt - đó là kết quả của sự cá nhân.
- Mỗi câu thường bao gồm hai phần ý: nghĩa sự kiện và nghĩa cảm xúc.
