Buzz
Nhằm hỗ trợ học sinh khi thực hành nói và nghe, Mytour muốn cung cấp bài Soạn văn 7: Trao đổi về một vấn đề, thuộc sách Cánh diều, tập 1.
Tài liệu được giới thiệu dành cho các bạn học sinh lớp 7. Mời tham khảo nội dung chi tiết ngay sau đây.
Soạn bài Trao đổi về một vấn đề
1. Định hướng
a. Để có thể hiểu rõ hơn về một vấn đề, cần thảo luận về chủ đề đó. Vấn đề thảo luận có thể là một sự kiện trong cuộc sống hoặc một khía cạnh văn học.
b. Để thảo luận về một vấn đề, cần chú ý đến:
- Chọn vấn đề muốn thảo luận (một sự kiện trong cuộc sống hoặc một phần của nội dung, nghệ thuật của một đoạn văn, một bài thơ ngắn, hay cả một bài thơ dài)
- Xác định nội dung các ý kiến cần trao đổi (một sự kiện trong cuộc sống hoặc một phần của nội dung, nghệ thuật của một đoạn văn, một bài thơ ngắn, hay cả một bài thơ dài).
- Xác định nội dung ý kiến muốn trao đổi.
- Thảo luận nhóm về vấn đề đã chọn.
- Trong quá trình thảo luận, cần diễn đạt rõ ràng ý kiến và quan điểm của bản thân, đồng thời tôn trọng ý kiến của người khác.
2. Thực hiện
Bài tập: Trong ba bài thơ “Mẹ” (Đỗ Trung Lai), Ông đồ (Vũ Đình Liên), Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh), em ưa thích bài thơ nào nhất? Tại sao?
a. Chuẩn bị
- Xem lại nội dung và hiểu bài thơ một cách kỹ lưỡng.
- Đánh giá những đặc điểm nổi bật về nội dung và nghệ thuật trong bài thơ.
b. Tìm ý và lập kế hoạch
- Mở đầu: Tả cảm nhận hoặc ấn tượng đầu tiên về bài thơ.
- Nội dung chính: Phát biểu ý kiến cụ thể về những điều đó.
- Kết luận: Tóm tắt lại quan điểm cá nhân.
c. Thực hiện nói và lắng nghe
- Người nói: Diễn đạt ý kiến của mình, chú ý điều chỉnh cách diễn đạt (giọng điệu, cử chỉ…), và trả lời câu hỏi từ người nghe.
- Người nghe: Tập trung lắng nghe, ghi chép lại những ý chính và đặt câu hỏi cho người nói.
d. Kiểm tra và điều chỉnh
- Người nói: So sánh với phần chuẩn bị, rút kinh nghiệm về cách trình bày.
- Người nghe: Tập trung theo dõi, hiểu được nội dung mà người nói đang trình bày.
Gợi ý:
Tiếng gà trưa là một trong những bài thơ mà nhà thơ Xuân Quỳnh đã sáng tác. Bài thơ này đã đánh thức những ký ức tuổi thơ và tình cảm gia đình trong tôi. Đó là bài thơ mà tôi yêu thích nhất.
Tiếng gà là âm thanh quen thuộc của người dân quê Việt Nam. Trong bài thơ “Tiếng gà trưa”, âm thanh này đã đưa nhân vật trong bài về ký ức tuổi thơ. Khi người cháu đang trên đường đi, thấy xóm làng, anh ta đã ghé vào nghỉ ngơi. Khi nghe thấy tiếng gà, người cháu nhớ lại những ngày tháng sống bên bà:
“Trên con đường xa xôi
Dừng chân bên làng quê
Tiếng gà ríu rít ríu rít:
Cục... cục tác cục ta”
Nghe nắng trưa rát da
Nghe bàn chân mệt nhừ
Nghe gọi về tuổi thơ”
Những ký ức đẹp, ấm áp từng hiện về trong suy nghĩ của người cháu:
“Tiếng gà trưa
Ổ trứng hồng phấn
Con gà mái mơ màng
Toàn thân hoa trắng
Con gà mái vàng
Lông óng ánh nắng”
Cháu nhớ nhất là khi tò mò nhìn bà đẻ trứng, rồi bị bà mắng. Lòng cháu ngây thơ tin lời bà, sợ mặt bị nổi mụn liền về lấy gương soi:
“Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
Gà đẻ mà mày ngó
Sau này mặt đỏ như cà
Cháu về lấy gương soi
Lòng ngây thơ lo lắng”
…
Khi gió mùa đông về
Bà lo lấy đàn gà
Mong trời đừng mưa phùn
Để cuối năm bán gà
Cháu được mặc quần áo mới”
Đặc biệt là hình ảnh người bà - một người hiền lành, tinh tế. Bà đã luôn quan tâm, hy sinh và làm việc vất vả để mong có một đàn gà để cuối năm bán đi kiếm tiền mua quần áo mới cho cháu. Cuộc đời bà là toàn bộ sự lo lắng cho con cháu:
“Ôi chiếc quần áo dài,
Ống rộng dài quét đất
Chiếc áo nhẹ nhàng bay
Đi qua nghe sót soát”
Tuổi thơ sống bên bà, mặc dù khó khăn nhưng đẹp đẽ, làm cho cháu không thể quên:
“Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu niềm vui
Về đêm cháu mơ mộng
Mơ thấy giấc ngủ êm”
Tiếng gà trưa cũng giống như làn gió quê hương quen thuộc. Tiếng gà không chỉ là âm thanh thông thường mà con người nghe thấy. Nó đã chi phối trong tâm trí của người cháu với những ước mơ. Cuối cùng, bài thơ cho thấy mục tiêu chiến đấu cao cả của người lính:
“Cháu đấu tranh hôm nay
Vì lòng yêu nước
Vì xóm làng thân thương
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà reo vang
Giấc mơ tuổi thơ ấm áp”
Trong khổ thơ cuối cùng, từ “vì” được lặp lại bốn lần, khẳng định mục đích cao cả của người lính. Người cháu yêu quý và tôn trọng bà. Nhớ về bà với lòng biết ơn chân thành. Bà là một trong những lý do để cháu chiến đấu mang lại hòa bình cho đất nước và cũng là để cháu chiến đấu cho bà.
Bài thơ diễn tả mạch cảm xúc một cách tự nhiên. Từ hình ảnh tiếng gà gợi nhớ về người bà hiền lành, rồi lộ ra tình yêu với bà và khẳng định mục đích cao cả của cuộc chiến đấu.
Mối quan hệ giữa bà và cháu trong bài thơ rất chân thành và đầy cảm động. Bài thơ đã gây ra nhiều cảm xúc và suy tư cho người đọc.
