1. Hướng dẫn cách đọc bài tập Trí dũng song toàn
Các từ khó
- Trí dũng song toàn: Sự kết hợp giữa trí tuệ và lòng dũng cảm, là phẩm chất hiếm có mà không phải ai cũng có. Những người sở hữu phẩm chất này thường là những nhân vật xuất sắc và đáng kính trọng. Họ không chỉ biết cách suy nghĩ thông minh, tìm ra giải pháp khôn ngoan cho mọi tình huống, mà còn dũng cảm đối mặt với thử thách và nguy hiểm.
- Thám hoa: Người đứng thứ ba (sau trạng nguyên, bảng nhãn) trong kỳ thi Đình diễn ra sau kỳ thi tiến sĩ thời xưa.
- Giang Văn Minh (1573 – 1638): Đại thần triều Lê.
- Liễu Thăng: Tướng nhà Minh, bị nghĩa quân Lam Sơn phục kích và chết ở ải Chi Lăng (nay thuộc tỉnh Lạng Sơn) vào năm 1427.
- Đồng trụ: Một biểu tượng lịch sử quan trọng, được cho là cột đồng do Mã Viện, tướng của triều đại Hán, dựng lên tại biên giới Việt Nam sau khi ông tham gia đàn áp cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng. Cuộc khởi nghĩa này, do Hai Bà Trưng - Trưng Trắc và Trưng Nhị - lãnh đạo, đã trở thành biểu tượng của lòng dũng cảm và sự đoàn kết dân tộc Việt Nam trong cuộc đấu tranh chống lại sự thống trị của nhà Hán.
Hướng dẫn đọc
- Đọc bài văn một cách lưu loát và biểu cảm. Giọng đọc cần phù hợp với nội dung của từng đoạn: có lúc cần mạnh mẽ, đầy nhiệt huyết; lúc khác lại cần nhẹ nhàng, đầy cảm xúc.
- Phân biệt lời nói của các nhân vật: Giang Văn Minh, vua Minh, đại thần nhà Minh, vua Lê Thần Tông khi đọc.
Bố cục
Có thể chia bài đọc thành 4 phần như sau:
- Phần 1: Từ đầu cho đến phần mời ông đến giải thích
- Phần 2: Từ khi Thám hoa khóc đến phần đền mạng Liễu Thăng
- Phần 3: Từ đoạn Lần khác đến phần sai người ám hại ông
- Phần 4: Phần còn lại
2. Soạn bài Trí dũng song toàn trang 25 Tiếng Việt 5 tập 2 chi tiết
Câu 1
Sứ thần Giang Văn Minh đã thuyết phục vua nhà Minh bỏ lệ 'góp giỗ Liễu Thăng' bằng cách nào?
Trả lời:
Trong một buổi họp triều đình quan trọng, vua nhà Minh phải xem xét lại quy định cũ về việc góp giỗ Liễu Thăng, một truyền thống đã tồn tại lâu dài mà giờ đây không còn lý do để duy trì. Sứ thần Giang Văn Minh, một hầu thần tận tâm của triều đình, đã sử dụng câu chuyện về giỗ của tổ tiên 5 đời để giúp vua Minh nhận ra sự phi lý của quy định này.
Sứ thần Giang Văn Minh đã nói với vua: 'Bệ hạ, cho phép thần đưa ra một ví dụ. Nếu chúng ta vẫn phải tổ chức giỗ Liễu Thăng và duy trì một truyền thống đã không còn ý nghĩa trong thời đại hiện tại, thì điều đó giống như việc chúng ta phải tổ chức giỗ cho tổ tiên 5 đời trước. Chắc chắn bệ hạ sẽ thấy điều này vô lý, đúng không?'
Vua Minh suy nghĩ một lát, rồi nhận ra sự hợp lý trong lập luận của sứ thần và nói: 'Đúng vậy, sứ thần đã nói rất đúng. Quy định về việc góp giỗ Liễu Thăng không còn phù hợp với thời đại hiện tại. Tôi quyết định hủy bỏ quy định này và ra lệnh cho toàn quốc rằng không cần phải tổ chức giỗ Liễu Thăng nữa.'
Với quyết định của vua Minh, sự thống trị của truyền thống đã bị chấm dứt, và quốc gia thở phào nhẹ nhõm, không còn bị ràng buộc bởi một quy định đã lỗi thời. Quyết định này cũng chứng tỏ sự lắng nghe và sáng suốt của vua, khi ông dám đối diện với thực tế và thực hiện sự thay đổi để đảm bảo sự phát triển và thịnh vượng cho vương quốc.
Câu 2
Nhắc lại diễn biến cuộc tranh luận giữa sứ thần Giang Văn Minh và các đại thần nhà Minh.
Trả lời
Trong một cuộc họp quan trọng ở triều đình nhà Minh, các đại thần đã có một cuộc tranh luận căng thẳng về quyết định của vua. Một trong số họ, với ánh mắt tự mãn, đã phát biểu: 'Đồng trụ đến giờ vẫn còn rêu mọc,' thể hiện lòng kiêng kỵ và tự hào về truyền thống triều đình. Câu nói này nhắc đến chiến công của Mã Viện trong việc dẹp yên cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng.
Giang Văn Minh, một đại thần thông minh và tận tâm với triều đình, không để đối thủ vượt mặt. Ông đứng dậy và đáp trả mạnh mẽ: 'Bạch Đằng ngày xưa vẫn còn dấu vết,' để nhắc nhở về những trận chiến oai hùng trên sông Bạch Đằng trong lịch sử. Những chiến thắng đó không thuộc về một triều đại nào mà là di sản của ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên. Giang Văn Minh muốn chỉ ra rằng triều đình Minh cần học hỏi từ lịch sử và không nên chỉ sống dựa vào quá khứ.
Cuộc tranh luận này cho thấy sự đa dạng quan điểm trong triều đình nhà Minh và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học từ quá khứ để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn.
Câu 3: Tại sao vua nhà Minh lại ra lệnh ám sát sứ thần Giang Văn Minh?
Cuộc sống trong triều đình nhà Minh đầy rẫy âm mưu và xung đột chính trị. Vua Minh đã cử người ám sát ông Giang Văn Minh, người đang nổi bật với sự đoan trang và trung thành. Nguyên nhân chính là do ông Giang Văn Minh đã làm cho vua phải bãi bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng, điều này khiến vua rất tức giận và dẫn đến một cuộc xung đột không thể hòa giải.
Tuy nhiên, ông Giang Văn Minh không chấp nhận bị áp đặt và trở thành hình mẫu của sự kiên cường và chính trực. Ông kiên quyết không lùi bước trước các đại thần và giữ vững quan điểm của mình.
Khi không thể kiềm chế được sự giận dữ, vua quyết định ra lệnh ám sát ông Giang Văn Minh. Cuộc xung đột này là minh chứng rõ nét về sự phức tạp của cuộc sống trong triều đình, nơi quyền lực, tham vọng và lòng tự trọng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
Câu 4: Tại sao ông Giang Văn Minh có thể được coi là người trí dũng song toàn?
Ông Giang Văn Minh là biểu tượng của trí tuệ và lòng dũng cảm trong triều đình nhà Minh. Ông thể hiện sự thông minh và kiên cường trong mọi tình huống.
Trong không khí căng thẳng của triều đình nhà Minh, ông Giang Văn Minh đã khéo léo sử dụng trí tuệ của mình để thuyết phục vua Minh bãi bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng đối với nước Việt. Ông nhận thức rằng đây không chỉ là vấn đề danh dự của quốc gia mà còn là vấn đề bảo vệ tự hào dân tộc. Với sự khéo léo và khả năng thuyết phục, ông đã hoàn thành mục tiêu này để mang lại lợi ích cho đất nước.
Mặc dù phải đối mặt với sự phẫn nộ của vua và sự thù ghét từ các đại thần khác, ông Giang Văn Minh vẫn kiên cường bảo vệ tinh thần và giá trị dân tộc. Ông là biểu tượng của lòng dũng cảm và sự kiên trì trong việc bảo vệ quyền lợi quốc gia.
3. Ý nghĩa bài Trí dũng song toàn
Sứ thần Giang Văn Minh không chỉ chứng tỏ mình là một anh hùng nhờ trí thông minh mà còn nhờ lòng dũng cảm và sự trung thành với quê hương. Trong các nhiệm vụ ngoại giao, ông luôn tận tâm và nỗ lực bảo vệ quyền lợi và danh dự của đất nước.
Sứ thần Giang Văn Minh không chỉ là đại diện của quốc gia mà còn là sứ giả của trí tuệ và lòng nhân ái. Ông đã sử dụng kiến thức, tài năng và kỹ năng ngoại giao để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với các quốc gia khác, đàm phán khôn ngoan để bảo vệ quyền lợi của Việt Nam và giữ vững danh dự dân tộc trước thế giới.
Sứ thần Giang Văn Minh không chỉ là người tài giỏi trong giao tiếp mà còn là một nhà thực thi xuất sắc. Ông đã dồn tâm huyết vào việc thực hiện các thỏa thuận và cam kết mà Việt Nam đã ký kết với các quốc gia khác, đảm bảo rằng đất nước chúng ta tuân thủ đầy đủ các quy định và cam kết một cách nghiêm túc và có trách nhiệm.
Sứ thần Giang Văn Minh là hình mẫu của sự đoàn kết và gắn bó dân tộc Việt Nam trong việc bảo vệ quyền lợi và danh dự quốc gia khi thực hiện các nhiệm vụ ngoại giao. Ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử bảo vệ và xây dựng đất nước của dân tộc Việt Nam.