Soạn bài Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng

Mẫu soạn bài Trong lòng mẹ, phiên bản 1:

Câu 1.

Câu 2.
- Khi Hồng nghe những lời dối trá, xấu xa của bà cô làm tổn thương mẹ, chú bé không trả lời, nhưng ngay lập tức nhận ra sự hôi thối bên trong từng từ ngữ của bà cô.
- Khi gặp mẹ, được ôm trong vòng tay mẹ và nghe tiếng gọi “mẹ ơi!” 🡪 khát khao yêu thương, khao khát tình mẹ của Hồng.
- Hình ảnh của người mẹ hiện ra hoàn toàn khác với những gì bà cô đã mô tả. Mẹ không xác xơ, gầy còm; gương mặt mẹ sáng sủa với làn da mịn màng, khuôn miệng xinh xắn, hơi thở thơm tho.
- Bé Hồng luôn dành tình cảm yêu thương, sự kính trọng đối với mẹ. Trong vòng tay ấm áp của mẹ, chẳng còn nghĩ đến những lời nói xấu xa của bà cô.

Câu 3.
- Đoạn trích “Trong lòng mẹ” là một tác phẩm trữ tình sâu sắc.
- Đầu tiên, sự trữ tình hiện diện trong tình huống truyện - tình mẫu tử thánh thiện được tác giả diễn đạt qua cảm xúc chân thật của Hồng.
- Thứ hai, tính trữ tình được thể hiện thông qua sự kết hợp của các phương thức như: tả, mô tả, biểu cảm. Sự linh hoạt trong sử dụng các kỹ thuật so sánh, liên tưởng độc đáo cũng đóng góp vào sự đẹp của tác phẩm.

Câu 4. Hồi ký là một thể loại văn học nhằm ghi lại, kể lại những sự kiện đã diễn ra trong quá khứ. Tác giả là người chứng kiến, tham gia trực tiếp vào câu chuyện

Câu 5.
- Phụ nữ và trẻ con là hai chủ đề nổi bật trong sáng tác của Nguyên Hồng.
+ Khi viết về chủ đề này, Nguyên Hồng không chỉ thể hiện sự đồng cảm, thương xót đối với số phận khó khăn của họ mà còn tập trung vào sự quan trọng, phẩm chất tốt của con người.

Phân thành 2 đoạn:
+ Phần 1 (từ đầu…người ta hỏi đến chứ) : Cuộc trò chuyện nghiêm túc giữa Hồng và bà cô mặn nồng
+ Phần 2 ( phần còn lại): Sự hội ngộ đầy cảm xúc, niềm hạnh phúc của hai mẹ con Hồng
Thể loại: Kết hợp tự sự và biểu cảm

* Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 ( trang 20 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):
- Nhân vật người phụ nữ cô bé Hồng:
+ Nhân vật bà cô để lại ấn tượng sâu sắc với độc giả bởi sự tàn bạo, lời nói mặn nồng, tàn nhẫn và bảo thủ trước những thách thức của cuộc sống.
+ Đào sâu vào sự thiếu thốn tình cảm mẫu tử của bé Hồng qua câu hỏi đầy tâm hồn ' mày muốn về nhà chơi với mẹ mày không'
+ Tinh thần độc đáo trong cách diễn đạt, khuôn mặt tràn ngập nụ cười biểu cảm
+ Cố gắng tạo rạn nứt trong mối quan hệ mẹ con bằng câu hỏi đầy tình cảm nhưng cũng đầy tinh tế.
+ Giọng điệu, cử chỉ quan tâm của bà cô có vẻ đầy ẩn dụ, hành động mạnh mẽ
+ Khi đứa cháu khóc, bà cô vẫn tận dụng cơ hội để làm sâu sắc thêm nỗi đau của đứa cháu
= > Bà cô với tâm hồn độc ác muốn chia rẽ tình cảm mẹ con, muốn đứa cháu 'kính trọng và chán ghét mẹ' bằng cách kết hợp những hành động chăm sóc nhưng rất ngoại tình, lời nói độc đáo, những ý đồ xấu xa, nham hiểm.

Câu 2 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):
- Tình cảm yêu thương của chú bé Hồng đối với người mẹ không hạnh phúc:
+ Hơn một năm không nhận được bất kỳ tin tức gì về mẹ, nhưng Hồng vẫn không hề tỏ ra oan trách, tỏ ra bất đồng với mẹ.
+ Tưởng tượng ra hình ảnh buồn bã, hiền lành của mẹ
+ Phát hiện ra tâm hồn độc đáo của bà cô bằng cách độc đáo, Hồng vẫn luôn giữ cho tình cảm của mình với mẹ là vô điều kiện, tôn trọng.
+ Muốn đánh bại sự chia rẽ của tình mẫu tử bà cô tạo ra, Hồng luôn yêu thương, tôn trọng mẹ mình.
+ Muốn mẹ Hồng có một cuộc sống tốt đẹp hơn, quên mọi khó khăn, đau đớn khi phải sống trong một gia đình giả dối và đầy tình thương.
+ Muốn trở lại bên mẹ để được yêu thương, chăm sóc và che chở.

Câu 3 ( trang 20 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):
Chất trữ tình thể hiện trong văn của Nguyên Hồng:
- Bối cảnh truyện, nội dung đặc sắc:
+ Hồng đối mặt với sự khắc nghiệt và lạnh lùng từ gia đình ruột thịt
+ Người mẹ dù trải qua nhiều gian khổ, đối diện với thành kiến xã hội, nhưng vẫn giữ nguyên tình cảm mẫu tử không chấn chứa, không biến đổi trước những lời nói cay độc và lòng độc ác của người cô

- Cảm xúc mãnh liệt của Hồng:
+ Sự đau lòng, tủi nhục, lòng căm hận, sự đau lòng
+ Sự quyết tâm mạnh mẽ để bảo vệ tình mẫu tử
+ Sự thấu hiểu, lòng trắc ẩn và tình yêu thương vô điều kiện đối với mẹ
- Hình ảnh so sánh sắc nét, gây ấn tượng mạnh mẽ, giàu biểu cảm
- Lối viết đắm chìm trong cảm xúc, chân thực và sống động
- Sự kết hợp tinh tế giữa tài năng kể chuyện, mô tả và biểu hiện cảm xúc.

Câu 4 ( trang 20 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):
- Hồi ký thuộc thể loại tưởng tượng, là câu chuyện được kể bởi chính giọng kể của tác giả, kể về những sự kiện có thật trong quá khứ mà tác giả đã trải qua hoặc chứng kiến
- Hồi ký giống như một bức tranh nhật kí, được sắp xếp theo thứ tự thời gian. Hồi ký mang đặc điểm chủ quan nhưng sống động và chân thực qua cách tả lời nghĩa bày cảm nhận trực tiếp của tác giả.

Câu 5 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):
- Nguyên Hồng là tác giả dành cho đối tượng phụ nữ và trẻ em:
+ Nhân vật chính trong các tác phẩm nổi tiếng của ông là phụ nữ và trẻ em: hồi ký Những ngày thơ ấu, tiểu thuyết Bỉ vỏ, Khi đứa con ra đời, Hai nhà nghỉ…
+ Hiểu biết sâu sắc và cảm thông với những số phận nhỏ bé bị đè nén trong xã hội cũ.

Soạn bài Trong lòng mẹ, mẫu 3:

Câu 1:
Sự xuất hiện của nhân vật người cô: Mặc dù chỉ xuất hiện qua một đoạn đối thoại nhỏ, nhưng nhân vật này tạo ấn tượng mạnh mẽ với độc giả. Đây là một nhân vật đầy thâm độc, mưu mô, bảo vệ và ủng hộ những thói quen tàn nhẫn trong xã hội hiện tại. Bằng cách mô tả linh hoạt hành động, ngôn ngữ và tâm lý của nhân vật, Nguyên Hồng đã tái hiện họ một cách chân thực.
- Điểm nổi bật của nhân vật này là tính tàn nhẫn, độc ác.
Người cô đã nói với Hồng về tình hình của mẹ bé không phải để động viên, chia sẻ, hay thông cảm, mà ngược lại, với một mục đích đen tối: Cố ý gieo rắc nghi ngờ vào tâm trí đứa trẻ ngây thơ để nó 'ghét bỏ, coi thường' mẹ.

Câu 2:
Tình yêu mãnh liệt của Hồng đối với mẹ bất hạnh được thể hiện qua:
- Mặc dù đã gần một năm chưa nhận được bất kỳ tin tức nào từ mẹ, dù bị người cô nói xấu về để tách rời tình mẫu tử, nhưng 'tình yêu và lòng kính trọng' của Hồng vẫn nguyên vẹn.
- Hồng không trách mắng mẹ nếu mẹ 'đã sinh con với người khác'. Dù còn nhỏ tuổi, nhưng Hồng hiểu 'vì tội nghệch của mẹ, vì cơ cực mà mẹ phải bỏ con đi cầu sống'.
- Nghe những lời ngọt ngào, độc ác của người cô, Hồng chỉ cảm thấy thương xót cho mẹ, căm ghét mạnh mẽ những nghi lễ đã làm tổn thương mẹ.
- Tình cảm chán ghét của Hồng được diễn đạt qua những câu văn sinh động, gợi cảm và có nhịp điệu như sự tăng lên của sự không hài lòng:
- Không chỉ thương mẹ, Hồng còn hiểu biết lòng mẹ.

Câu 3:
Nguyên Hồng sử dụng ngôn ngữ chân thực, tình cảm trong văn của mình bởi:
- Đầu tiên, tình huống mâu thuẫn trong câu chuyện có thể làm cho độc giả cảm thấy tức giận với mẹ của đứa trẻ, nhưng tình cảm của đứa trẻ ở đây vẫn không thay đổi một chút nào; ngược lại, nó vẫn đầy yêu thương, tin tưởng và thậm chí là mơ ước về việc phá vỡ mọi nghi lễ để mẹ không phải đau khổ.
- Cảm xúc của nhân vật được biểu hiện mạnh mẽ qua những chi tiết miêu tả đầy xúc động. Sự tức giận, đau đớn, lòng thương hại và niềm hạnh phúc dường như đều ở đỉnh điểm của tâm lý.
- Cách diễn đạt thông qua cấu trúc lồng lẻo, so sánh rõ ràng, tạo ấn tượng mạnh, giàu tính thuyết phục. Lời văn phản ánh đầy đủ tâm trạng.

Ngoài những điều đã nói, các em nên khám phá thêm phần Làm bài tập Bài toán dân số để chuẩn bị cho bài học sắp tới.

Hơn thế, Làm bài tập về Chương trình địa phương, phần Văn, bài 14 đó là một phần quan trọng trong chương trình Ngữ Văn 8 mà các em cần phải tập trung ý.