Soạn bài Trong lòng mẹ trong Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 6 tập 1 - Cánh diều chi tiết

Buzz

Nội dung bài viết

Soạn bài Trong lòng mẹ một cách súc tích trong Ngữ văn 6 tập 1 - Cánh diều với đầy đủ lời giải cho tất cả các câu hỏi và bài tập phần Chuẩn bị và Đọc hiểu

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Nội dung chính: Đoạn trích thể hiện tình mẫu tử thiêng liêng thông qua nhân vật mẹ con bé Hồng, rung động mãnh liệt của tâm hồn trẻ thơ nhạy cảm và khao khát tình thương yêu. Bộ mặt lạnh lùng của xã hội trọng đồng tiền, thành kiến cổ hủ, thói nhỏ nhen độc ác của thị dân tiểu tư sản.
- Chuẩn bị và Đọc hiểu: Lời giải cho câu hỏi, áp dụng kiến thức ngữ văn, góc nhìn thứ nhất tạo nên sự thực tế, cảm xúc của nhân vật đối với sự việc và nhân vật.
- Tình mẫu tử: Tình cảm thiêng liêng, cao quý, tình yêu vô hạn, hy sinh của mẹ dành cho con, được thể hiện qua hành động và cảm xúc của nhân vật tôi khi gặp mẹ.
- Hồi kí: Góc nhìn cá nhân, lồng ghép suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật, ghi lại sự kiện, quan sát, cảm xúc thực sự của tác giả.

Soạn bài Trong lòng mẹ một cách súc tích trong Ngữ văn 6 tập 1 - Cánh diều với đầy đủ lời giải cho tất cả các câu hỏi và bài tập phần Chuẩn bị và Đọc hiểu

Nội dung chính

- Đoạn trích đã thể hiện tình mẫu tử thiêng liêng sâu nặng thông qua nhân vật mẹ con bé Hồng, thông qua những rung động mãnh liệt của một tâm hồn trẻ thơ nhạy cảm và khao khát tình thương yêu; để khi gặp mẹ, khi được nằm gọn "trong lòng mẹ", Hồng tinh tế nhập vào những cảm giác nồng ấm, rạo rực, vui sướng mong đợi bấy lâu.

- Đoạn trích còn cho thấy rõ bộ mặt lạnh lùng của một xã hội chỉ trọng đồng tiền, một xã hội đầy những thành kiến cổ hủ, những thói nhỏ nhen độc ác của đám thị dân tiểu tư sản.

Chuẩn bị

Trả lời câu hỏi (trang 51 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để áp dụng vào đọc hiểu văn bản này

Khi đọc hồi kí, hãy chú ý:

- Tác giả viết về ai, về sự việc gì? Mục đích của việc viết là gì?

- Các yếu tố của văn bản làm cho nội dung trở nên thực tế như thế nào?

- Cảm xúc và thái độ của người kể chuyện đối với sự việc và các nhân vật là như thế nào?

Đọc trước đoạn trích Trong lòng mẹ để tìm hiểu thêm về tác giả Nguyên Hồng và hồi ký Những ngày thơ ấu.

Phương pháp giải:

Đọc lại phần Kiến thức ngữ văn, chú ý đến khái niệm truyền thống để trả lời các câu hỏi về tác phẩm này.

Lời giải chi tiết:

- Tác giả viết về Hồng, cuộc trò chuyện giữa Hồng và bà cô và lúc Hồng gặp lại mẹ

- Mục đích: thể hiện tình mẫu tử thiêng liêng, cảm xúc mãnh liệt của một tâm hồn nhạy cảm và vạch trần thực tế xã hội cổ hủ với những thói nhỏ nhen độc ác của giai cấp thị dân giàu có.

- Việc sử dụng góc nhìn thứ nhất thay vì thứ ba làm cho câu chuyện trở nên thực tế hơn, vì nó là góc nhìn của suy nghĩ tình cảm của nhân vật chính

- Cảm xúc của các nhân vật trong truyện:

+ Hồng với bà cô: căm ghét sâu sắc những lời nói xấu của bà cô về mẹ

+ Bà cô với Hồng: luôn tìm cách phỉ báng mẹ tốt của Hồng trong lòng Hồng.

+ Hồng với mẹ: tình cảm yêu thương, nhớ thương, tôn trọng mẹ mặc cho bà cô có nói xấu như thế nào.

+ Bà cô với mẹ Hồng: căm hận, luôn tìm cách vu khống nói xấu.

Đọc hiểu 1

Trả lời câu 1 (trang 52 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Phần 1 mô tả hoàn cảnh của nhân vật 'tôi' như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ phần (1), tập trung vào chi tiết giới thiệu nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Hoàn cảnh của nhân vật 'tôi' trong phần 1: Hồng là kết quả của một cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Cha qua đời sớm. Mẹ, trong hoàn cảnh túng thiếu, phải đi kiếm sống xa nhà. Hồng sống với bà cô, nhưng không được yêu thương. Cậu phải đối mặt với sự lạnh lùng và cay nghiệt của những người thân trong gia đình.

Đọc hiểu 2

Trả lời câu 2 (trang 52 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Phản ứng của nhân vật 'tôi' trước lời kể của người cô là gì?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn (2) và chú ý đến phản ứng của nhân vật bé Hồng.

Lời giải chi tiết:

Phản ứng của nhân vật 'tôi' trước lời kể của người cô:

- Ban đầu, Hồng muốn trả lời là 'có' khi bà cô hỏi:' Hồng! Mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mợ mày không?' nhưng sau đó nhận ra ý cay độc trong lời nói của bà cô, rồi lặng lẽ cúi đầu không đáp lại

- Hồng cười và trả lời bà cô là không muốn vào Thanh Hóa vì cuối năm là cậu sẽ về.

Đọc hiểu 3

Trả lời câu 3 (trang 53 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Phần 3 kể về sự kiện gì? Có phải là phần chính của văn bản không? Liên quan đến tiêu đề văn bản không?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn văn (3), hiểu rõ nội dung và trả lời.

Lời giải chi tiết:

Phần 3 kể về việc mẹ con Hồng gặp nhau sau nhiều ngày tách biệt. Đây là yếu tố quan trọng trong văn bản và liên quan trực tiếp đến tiêu đề 'Trong lòng mẹ'.

Đọc hiểu 4

Trả lời câu 4 (trang 53 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tìm các từ ngữ miêu tả hành động và cảm xúc của nhân vật tôi khi gặp mẹ?

Phương pháp giải:

Tập trung vào đoạn (3), đọc kỹ cách diễn biến cuộc gặp mặt giữa hai mẹ con.

Lời giải chi tiết:

Các từ ngữ miêu tả hành động và cảm xúc của nhân vật tôi khi gặp mẹ:

- 'Bỗng dưng thấy bóng người ngồi trên xe kéo giống hệt mẹ', 'tôi ngay lập tức đuổi theo gọi bối rối:'Mợ ơi! Mợ ơi! Mợ ơi!'

- Lo sợ nhầm lẫn: 'Và cái lầm đó không chỉ khiến tôi ngượng… sự lạc lõng'

- 'Tôi chạy theo', 'hít hà, đầy mồ hôi, và lên xe, tôi la hét to lên'

- 'Hét lên rồi bật khóc mạnh mẽ'

- 'đụng vào đùi mẹ tôi', 'mặt nhẹ nhàng dựa vào vai mẹ tôi', hít thở hương vải mới giặt.

Đọc hiểu 5

Trả lời câu 5 (trang 53 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Người mẹ hiện lên qua góc nhìn của 'tôi' như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn (3), chú ý miêu tả về hình ảnh người mẹ qua con mắt và từ ngữ của nhân vật “tôi”.

Lời giải chi tiết:

Người mẹ hiện lên qua góc nhìn của ' tôi':

- 'không phải là hình ảnh mờ nhạt như lời bà cô nhắc lại lời người họ nôi của tôi nói'.

- 'gương mặt mẹ vẫn rạng rỡ với đôi mắt sáng sủa và làn da trắng mịn tôn thêm vẻ hồng của hai gò má'.

- quần áo thơm phức, đôi môi nhỏ nhắn nhai cao su.

Đọc hiểu 6

Trả lời câu 6 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Bức tranh minh họa khiến bạn nghĩ gì về tình mẫu tử?

Phương pháp giải:

Quan sát hình ảnh trong SGK trang 54.

Lời giải chi tiết:

Từ bức tranh minh họa ta thấy tình cảm mẫu tử là điều cao quý không gì sánh bằng. Tình thương của mẹ đối với con là vô hạn và không điều gì có thể làm mờ đi. Tình yêu mẹ dành cho con có thể làm mọi điều, hy sinh tất cả vì con. Đó chính là tình cảm thiêng liêng, cao quý, làm đẹp lòng người.

Đọc hiểu 7

Trả lời câu 7 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tình mẫu tử được thể hiện như thế nào qua hành động, cảm xúc của 'tôi'?

Phương pháp giải:

Chú ý đọc văn bản để hiểu tâm trạng của nhân vật “tôi” khi gặp mẹ và khi chưa gặp mẹ.

Lời giải chi tiết:

Qua hành động và cảm xúc của nhân vật tôi khi không lắng nghe lời bà cô kích động, tức giận với sự xã hội ruồng rẫy mẹ, ta thấy rõ tình mẫu tử cao cả, tình yêu mẹ vẫn rất sâu đậm, mãnh liệt. Tình thương mẹ là điều mạnh mẽ, dằn vặt trong tâm hồn tôi, khiến tôi muốn bảo vệ mẹ bằng mọi cách. Tình thương của bé Hồng dành cho mẹ như một viên ngọc quý lấp lánh trong truyện và trong lòng độc giả.

Đọc hiểu 8

Trả lời câu 8 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tại sao 'câu nói đó tan biến trong hư không'?

Phương pháp giải:

Chú ý xác định “câu nói đó” đề cập đến câu nào.

Lời giải chi tiết:

'Câu nói đó tan biến trong hư không' bởi vì lúc này Hồng đã được gặp mẹ, được ở bên mẹ, cảm nhận được sự ấm áp từ mẹ, và vì thế những lời nói cay độc kia đã mất đi ý nghĩa, Hồng không còn để ý tới chúng nữa.

CH cuối bài 1

Trả lời câu 1 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Sự việc chính mà tác giả mô tả trong đoạn trích Trong lòng mẹ là gì? Sự kiện đó được tập trung ở đâu trong văn bản?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ toàn bài và liệt kê các sự kiện chính.

Lời giải chi tiết:

Sự việc chính trong đoạn trích:

- Cuộc trò chuyện gay gắt giữa Hồng và bà cô về mẹ (phần 2)

- Phút giây đặc biệt khi Hồng gặp lại mẹ (phần 3)

CH cuối bài 2

Trả lời câu 2 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Hình ảnh của người mẹ qua lời kể của người cô và trong tâm trạng, cảm xúc của nhân vật “tôi” có gì khác biệt?

Phương pháp giải:

Trong tác phẩm, đưa ra hình ảnh so sánh về người mẹ.

Lời giải chi tiết:

CH cuối bài 3

Trả lời câu 3 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Dẫn ra một số câu văn thể hiện cảm xúc của nhân vật “tôi” khi gặp lại mẹ. Từ đó, hãy đưa ra nhận xét về nhân vật này.

Phương pháp giải:

Chú ý đoạn (3), liệt kê các câu văn thể hiện cảm xúc của nhân vật “tôi” khi gặp lại mẹ.

Lời giải chi tiết:

- Một số câu văn:

+ '…Tôi liền đuổi theo, bối rối'

+ 'Tôi cảm nhận được sự ấm áp lan tỏa khắp da thịt'

+ “Phải bé lại… thấy mẹ có một tâm hồn dịu dàng”

- Nhận xét:

Hình ảnh nhân vật chú bé Hồng khiến người đọc cảm động với tình mẫu tử thiêng liêng, cao quý của em đối với mẹ. Khi “thoáng thấy một bóng người ngồi trên xe kéo”, chú bé đã vội vã chạy đuổi theo, thể hiện rõ tâm trạng hồi hộp, niềm khát khao gặp mẹ của Hồng. Tâm trạng cô đơn khi thiếu vắng mẹ và mong ước được gặp lại mẹ của Hồng được thể hiện qua những suy nghĩ, giả thuyết trong sáng mà chứa đựng nhiều nỗi đau.

CH cuối bài 4

Trả lời câu 4 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Chỉ ra một số biểu hiện của đặc điểm thể loại hồi kí trong đoạn trích.

Phương pháp giải:

Nhớ lại kiến thức về thể loại hồi kí.

Lời giải chi tiết:

Chỉ ra một số biểu hiện của đặc điểm thể loại hồi kí trong đoạn trích.

- Trong lòng mẹ là một hồi kí dùng để ghi lại những sự kiện, quan sát, nhận xét và cảm xúc thực sự của tác giả.

- Văn bản được kể từ góc nhìn cá nhân của nhân vật.

- Văn bản lồng ghép những suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật chú bé Hồng trong cuộc trò chuyện với bà cô và những suy nghĩ trong giây phút gặp lại mẹ.

CH cuối bài 5

Trả lời câu 5 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Viết khoảng 4 - 5 dòng nêu lên tình cảm và suy nghĩ của em sau khi đọc đoạn trích Trong lòng mẹ của nhà văn Nguyên Hồng.

Phương pháp giải:

Viết đoạn văn ngắn theo yêu cầu đề bài, thể hiện được suy nghĩ của em về đoạn trích.

Lời giải chi tiết:

Từ đoạn Trong lòng mẹ của nhà văn Nguyên Hồng, ta cảm nhận được một tình yêu mẹ sâu sắc, cháy bỏng của cậu bé Hồng. Cảm giác gặp lại mẹ là niềm hạnh phúc lớn lao, khiến cậu như đắm chìm trong biển cảm xúc sung sướng, bồi hồi. Bản chất thiêng liêng, vô bờ bến của tình mẫu tử được thể hiện rõ qua những dòng văn của tác giả. Điều này thôi thúc chúng ta suy ngẫm về giá trị và ý nghĩa của tình mẫu tử trong cuộc sống hàng ngày.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Tại sao tình mẫu tử lại được thể hiện mạnh mẽ trong đoạn trích 'Trong lòng mẹ'?

Tình mẫu tử trong 'Trong lòng mẹ' được thể hiện mạnh mẽ thông qua những cảm xúc sâu sắc của nhân vật bé Hồng. Qua những chi tiết mô tả khi Hồng gặp mẹ, độc giả cảm nhận được sự khát khao, yêu thương và nỗi đau của một đứa trẻ thiếu thốn tình thương. Tác giả Nguyên Hồng khéo léo tạo nên những hình ảnh giàu cảm xúc, khiến cho tình cảm này trở nên thiêng liêng và vô bờ bến.

Hình ảnh người mẹ hiện lên qua góc nhìn của nhân vật 'tôi' như thế nào?

Hình ảnh người mẹ hiện lên qua góc nhìn của nhân vật 'tôi' rất sống động và đầy yêu thương. Người mẹ không chỉ là hình ảnh mờ nhạt trong lời kể của bà cô, mà còn là hình ảnh rõ nét với gương mặt rạng rỡ và đôi mắt sáng. Từ cái nhìn và cảm xúc của Hồng, độc giả nhận thấy tình mẫu tử thiêng liêng, mãnh liệt và chân thật.

Những cảm xúc nào được thể hiện khi Hồng gặp lại mẹ trong đoạn trích?

Khi Hồng gặp lại mẹ, những cảm xúc như hồi hộp, vui sướng và bối rối tràn ngập tâm trí cậu. Cảnh tượng Hồng đuổi theo mẹ, cảm nhận sự ấm áp từ mẹ đã tạo nên những hình ảnh chân thực về tình cảm thiêng liêng giữa mẹ và con. Những giọt nước mắt hạnh phúc thể hiện nỗi khát khao gặp lại và tình yêu vô điều kiện mà Hồng dành cho mẹ.

Bà cô của Hồng thể hiện thái độ gì đối với mẹ Hồng trong đoạn trích?

Bà cô của Hồng thể hiện thái độ cay độc và thù ghét đối với mẹ Hồng. Bà không ngừng phỉ báng và tìm cách hạ thấp mẹ của Hồng trong mắt cậu, điều này gây nên sự căm ghét sâu sắc trong lòng Hồng. Thái độ này không chỉ phản ánh tình cảm gia đình phức tạp mà còn chỉ trích những thành kiến xã hội.

Đoạn trích 'Trong lòng mẹ' có ý nghĩa gì đối với tâm hồn trẻ thơ?

Đoạn trích 'Trong lòng mẹ' mang lại ý nghĩa sâu sắc về tình yêu thương và sự ấm áp mà người mẹ mang lại cho trẻ thơ. Tình mẫu tử được khắc họa rõ nét qua những trải nghiệm và cảm xúc của Hồng, giúp độc giả nhận ra giá trị vô hình của tình yêu mẹ trong cuộc sống. Điều này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của tình cảm gia đình trong việc nuôi dưỡng tâm hồn trẻ nhỏ.

Tại sao đoạn trích lại phản ánh được bộ mặt xã hội đầy thành kiến?

Đoạn trích không chỉ khắc họa tình mẫu tử mà còn phản ánh bộ mặt xã hội với những thành kiến cổ hủ và những thói xấu của giai cấp thị dân. Qua sự đối xử của bà cô đối với Hồng và mẹ, tác giả chỉ ra rằng xã hội có những định kiến tiêu cực, khiến cho tình yêu thương bị tổn thương. Điều này làm nổi bật sự xung đột giữa tình cảm cá nhân và những giá trị xã hội.