Danh mục các tục ngữ Việt Nam rất đa dạng và phong phú. Trong chương trình học môn Ngôn ngữ, học sinh sẽ được khám phá một số câu tục ngữ về tự nhiên, lao động và con người, xã hội. Vì lẽ đó, Mytour muốn giới thiệu bài Soạn văn 7: Tục ngữ về tự nhiên, lao động và con người, xã hội, trong sách Cánh diều, phần 2.
Các bạn học sinh lớp 7 có thể tham khảo để chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ hơn. Hãy xem chi tiết ở phần dưới đây.
Tục ngữ về tự nhiên, lao động và con người - Mẫu 1
1. Chuẩn bị sẵn
Tục ngữ là những câu nói dân gian ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh, thể hiện kinh nghiệm của nhân dân về mọi mặt (tự nhiên, lao động, sản xuất, xã hội) được nhân dân áp dụng vào cuộc sống, diễn đạt suy nghĩ hàng ngày. Đây là một loại văn học dân gian.
2. Trả lời các thắc mắc
Câu 1. Nhận xét về số lượng âm tiết, vần, nhịp... của các câu tục ngữ trong văn bản.
- Số lượng từ: Từ 4 đến 10 từ
- Vần: vần đầu, vần cuối, vần liền kề, vần không liền kề.
- Nhịp: Hầu hết là nhịp đều (4/4, 2/2…)
Câu 2. Phân biệt và chỉ ra ý nghĩa của một kỹ thuật tu từ được áp dụng trong các câu tục ngữ trên.
- So sánh:
- Mảnh đất, miếng vàng: Thể hiện sự quan trọng của đất đai.
- Một gương mặt bằng mười gương mặt: Thể hiện giá trị, vai trò của con người.
- Thương người như thể thương bản thân: Khuyến khích con người cần biết yêu thương mọi người như chính bản thân mình.
- Điệp ngữ: Học ăn, học nói, học làm, học mở: Nhấn mạnh vào sự quan trọng của việc học tập.
Câu 3. Những gì mà các câu tục ngữ về tự nhiên, lao động đã phản ánh? Vai trò của những kinh nghiệm đó đối với người lao động như thế nào?
- Các câu tục ngữ về tự nhiên, lao động đã thể hiện những kinh nghiệm về dự đoán thời tiết, cách canh tác và chăn nuôi.
- Những kinh nghiệm này đóng vai trò quan trọng đối với người lao động.
Câu 4. Những thông điệp nào mà các câu tục ngữ về con người, xã hội muốn truyền đạt?
Các câu tục ngữ về con người, xã hội muốn truyền đi về:
- Cái răng cái tóc là góc con người: Cần chăm sóc cho vẻ bề ngoài.
- Một mặt người bằng mười mặt của: Đề cao giá trị con người.
- Thương người như thể thương thân: Cần biết quan tâm và giúp đỡ lẫn nhau.
- Một cây làm chẳng nên non/Ba cây chụm lại nên núi cao: Gợi nhớ về tinh thần đoàn kết.
- Học ăn, học nói, học làm, học mở: Cần học cách cư xử và sống đạo đức trong xã hội.
Câu 5. Trong những câu tục ngữ trên, bạn thích câu nào nhất? Tại sao?
- Câu tục ngữ: Một cây làm chẳng nên non/Ba cây chụm lại nên núi cao.
- Vì câu tục ngữ này chứa đựng bài học về tinh thần đoàn kết - một yếu tố cực kỳ quan trọng trong cuộc sống hiện đại.
Câu 6. Theo bạn, các câu tục ngữ trên còn có giá trị trong cuộc sống hiện nay không? Hãy đưa ra một câu tục ngữ về thiên nhiên, lao động và một câu tục ngữ về con người, xã hội mà bạn nghĩ vẫn mang lại lợi ích cho cuộc sống ngày nay.
- Các câu tục ngữ trên vẫn còn mang lại lợi ích trong cuộc sống hiện nay.
- Câu tục ngữ về thiên nhiên, lao động: Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng/Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
- Câu tục ngữ về con người, xã hội: Lá lành đùm lá rách
Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người - Mẫu 2
1. Chuẩn bị sẵn
Tục ngữ là những câu nói dân gian ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh, thể hiện kinh nghiệm của nhân dân về mọi mặt (tự nhiên, lao động, sản xuất, xã hội) được áp dụng vào cuộc sống hàng ngày, thể hiện suy nghĩ và lời ăn tiếng nói của người dân. Đây là một loại văn học dân gian.
2. Trả lời các câu hỏi
Câu 1. Nhận xét về số lượng từ, vần, nhịp... của các câu tục ngữ trong văn bản.
- Số lượng từ: Không quá nhiều, từ 4 đến 10 từ.
- Vần: Đa dạng (vần đầu, vần cuối…)
- Nhịp: Thường là nhịp đều (4/4, 2/2…)
Câu 2. Phân biệt và chỉ ra tác dụng của một kỹ thuật tu từ được áp dụng trong các câu tục ngữ trên.
Kỹ thuật tu từ so sánh, ví dụ như trong câu “Thương người như thể thương thân”, “một gương mặt bằng mười gương mặt của” giúp cho người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề được nhắc đến.
Câu 3. Những kinh nghiệm nào được các câu tục ngữ về tự nhiên, lao động phản ánh? Những kinh nghiệm đó đóng vai trò như thế nào đối với người lao động?
- Các câu tục ngữ về tự nhiên, lao động đã phản ánh những kinh nghiệm gì:
- Câu 1: Kinh nghiệm dự báo thời tiết bằng việc quan sát sao.
- Câu 2: Kinh nghiệm canh tác.
- Câu 3: Kinh nghiệm trồng lúa nước
- Câu 4: Vai trò của đất đai trong cuộc sống con người.
- Câu 5: Kinh nghiệm nuôi (tằm, lợn)
- Những kinh nghiệm đó đóng vai trò quan trọng trong sản xuất lao động, giúp dự báo thời tiết, thời kỳ thích hợp để trồng trọt, chăn nuôi.
Câu 4. Những thông điệp mà các câu tục ngữ về con người, xã hội muốn truyền đạt là gì?
Các câu tục ngữ về con người, xã hội muốn truyền đi về:
- Cái răng cái tóc là góc con người: Nhấn mạnh mỗi người cần quan tâm đến vẻ bề ngoài.
- Một mặt người bằng mười mặt của: Giá trị của con người quý hơn tài sản, của cải.
- Thương người như thể thương thân: Con người cần biết yêu thương, chăm sóc và chia sẻ.
- Một cây làm chẳng nên non/Ba cây chụm lại nên núi cao: Nhắc nhở về tinh thần đoàn kết trong cuộc sống.
- Học ăn, học nói, học làm, học mở: Con người cần học cách cư xử, lễ phép trong cuộc sống.
Câu 5. Trong các câu tục ngữ trên, bạn ưa thích câu nào nhất? Tại sao?
- Câu tục ngữ ưa thích: Tự do lựa chọn của học sinh.
- Gợi ý: Câu “Thương người như thể thương thân” thể hiện truyền thống đẹp của dân tộc Việt Nam.
Câu 6. Theo bạn, các câu tục ngữ trên vẫn còn hữu ích trong cuộc sống hiện nay không? Hãy nêu một câu tục ngữ về tự nhiên, lao động và một câu tục ngữ về con người, xã hội mà bạn cho là vẫn mang lại lợi ích cho cuộc sống hiện nay.
- Các câu tục ngữ trên vẫn hữu ích trong cuộc sống hiện nay.
- Câu tục ngữ về tự nhiên, lao động: Tấc đất, tấc vàng
- Câu tục ngữ về con người, xã hội: Học ăn, học nói, học gói, học mở.