Buzz
1. Chuẩn bị bài Soạn Tuổi thơ tôi khi đọc (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Câu hỏi: Bạn đã từng vô tình làm tổn thương người khác chưa? Nếu có, sự việc đó xảy ra như thế nào?
- Phương pháp giải: Học sinh cần suy nghĩ xem mình có từng làm tổn thương ai đó không, có thể là gia đình, bạn bè hay người khác. Hãy nhớ lại và mô tả sự việc theo trình tự diễn ra.
- Trả lời:
Tôi đã từng lỡ làm tổn thương người bạn thân nhất của mình. Hôm đó, bạn bị ốm nặng và phải nghỉ học ở nhà nhiều ngày. Bạn đã nhờ tôi chép bài hộ để có thể theo kịp bài vở khi ở nhà. Nhưng vì sự lười biếng, tôi đã không làm theo yêu cầu của bạn. Kết quả là bạn không có bài để ôn tập trong thời gian nghỉ bệnh, và bạn đã rất buồn vì điều đó. Tôi cảm thấy rất hối tiếc về việc này.
2. Soạn bài Tuổi thơ tôi khi đọc văn bản (trang 13, 14 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Câu 1. Tại sao Lợi lại kiên quyết không bán hoặc đổi chú dế lửa cho bạn?
- Trả lời:
Lợi quyết định giữ lại con dế lửa của mình vì anh tin rằng không ai có thể đánh bại loài dế này trong các cuộc chiến. Với cú đấm mạnh mẽ, chiếc răng sắc bén và khả năng cắn đứt đối thủ lớn hơn gấp đôi, con dế lửa này chính là biểu tượng của sức mạnh và sự kiên cường. Lợi tin rằng, với con dế lửa trong tay, anh sẽ luôn có lợi thế trong mọi trận đấu.
Câu 2. Bạn dự đoán điều gì sẽ xảy ra tiếp theo? Dựa vào yếu tố nào để đưa ra dự đoán đó?
Trả lời:
Dự đoán: Tôi nghĩ rằng tiếp theo, Lợi có thể sẽ bị thầy thu lại hộp diêm chứa con dế.
Các yếu tố dự đoán như trên bao gồm:
- Hành động của Bảo: Bảo đã cố tình dùng hộp diêm để nhốt con dế lửa của Lợi, thể hiện sự trêu chọc và không tôn trọng sở thích của bạn. Việc lắc mạnh hộp diêm làm cho con dế hoảng loạn và kêu ầm ĩ, gây rối trật tự trong lớp học.
- Phản ứng của thầy giáo: Với trách nhiệm duy trì kỷ luật lớp học, thầy giáo không thể chấp nhận hành vi nghịch ngợm của Bảo. Tiếng kêu lớn của con dế làm thầy thêm khó chịu và buộc phải can thiệp.
Câu 3. Thái độ của các bạn đối với Lợi cho thấy điều gì về họ?
Trả lời:
- Thái độ của các bạn học sinh đối với Lợi đã làm rõ một điều. Có vẻ như sự ghen tị với việc Lợi sở hữu một con dế lửa mạnh mẽ đã dẫn đến việc họ trêu chọc cậu. Điều này cho thấy họ không phải là những người xấu, mà chỉ đơn giản bị ảnh hưởng bởi cảm xúc tiêu cực và sự ghen tỵ.
- Tuy nhiên, khi thấy Lợi khóc vì mất con dế của mình, tâm trạng của các bạn học sinh đã chuyển từ sự hứng thú sang cảm giác hối tiếc và nuối tiếc. Họ nhận ra hành động của mình đã làm tổn thương Lợi, người bạn cùng lớp. Sự hối lỗi này đã khiến họ cảm thấy áy náy và rất hối hận.
- Không còn tiếng cười và đùa giỡn, không khí trong lớp giờ đây trở nên nặng nề và buồn bã. Ánh mắt đầy xót xa và những lời xin lỗi âm thầm được trao đổi giữa các bạn học sinh. Họ cảm thấy hối hận về việc đã làm tổn thương bạn của mình và hy vọng Lợi có thể tha thứ cho họ.
3. Soạn bài Tuổi thơ tôi sau khi đọc văn bản (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Câu 1. Ấn tượng chung của bạn về văn bản là gì?
Trả lời:
Việc xây dựng một câu chuyện phong phú và phức tạp như thế thật sự rất ấn tượng. Từ việc giới thiệu các nhân vật đa dạng đến việc tạo ra các tình huống căng thẳng và phát triển câu chuyện một cách tự nhiên, mọi chi tiết đều được chăm chút tỉ mỉ và hợp lý. Thông điệp về tình bạn và lòng nhân ái trong tác phẩm là điều khiến tôi ấn tượng nhất. Các nhân vật không chỉ phải đối mặt với sai lầm của chính mình mà còn học được bài học quý giá về sự quan tâm và tôn trọng lẫn nhau, điều này thực sự rất ý nghĩa và thu hút. Cách mà tác phẩm khơi gợi cảm xúc của người đọc, từ sự căng thẳng khi chú dế lửa bị giam giữ đến sự tiếc nuối khi nó qua đời, đều được miêu tả một cách sống động và chân thực.
Câu 2. Hãy chỉ ra các cụm từ mà người kể chuyện dùng để nói về tính cách của nhân vật Lợi.
Trả lời:
Các cụm từ mà người kể chuyện dùng để mô tả tính cách của nhân vật Lợi bao gồm 'trùm sò,' 'thu vén cá nhân,' 'trả công,' và 'làm giàu.'
Câu 3. Khi biết dế lửa chết, Lợi đã phản ứng như thế nào? Vì sao?
Trả lời:
- Khi phát hiện chú dế lửa của mình đã qua đời, Lợi không thể kiềm chế được nỗi đau. Anh bật khóc nức nở, từ tận đáy lòng, vì đã mất đi một đồng đội, một người bạn đáng tin cậy, và cả một chiến binh luôn giúp anh chiến thắng mọi đối thủ.
- Trong suốt thời gian dài, chú dế lửa không chỉ là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của Lợi mà còn là biểu tượng của sức mạnh và sự chiến thắng. Chú dế không chỉ đồng hành cùng Lợi trong mỗi cuộc chiến mà còn là người bạn đồng hành trung thành, sẵn sàng bảo vệ và chiến đấu bên cạnh anh.
- Ngoài việc mất đi một đồng đội, Lợi còn cảm thấy tiếc nuối cho chính chú dế lửa. Anh hiểu rằng chú dế không chỉ là một con vật, mà còn là một sinh vật có cảm xúc và linh hồn. Họ đã cùng nhau trải qua những kỷ niệm đẹp và những trải nghiệm đáng nhớ, và việc phải chia xa khiến Lợi đau đớn và tiếc nuối vô bờ.
Câu 4. Đám tang của dế lửa được Lợi và bạn bè tổ chức trang trọng. Những chi tiết nào thể hiện điều đó?
Trả lời:
Sự trang trọng và kính trọng đối với lễ tang của chú dế lửa được thể hiện qua nhiều chi tiết cụ thể:
- Lợi đã chọn một địa điểm thanh thoát và yên bình dưới gốc cây bời lời trong vườn nhà mình để chôn cất chú dế. Điều này không chỉ tôn vinh chú dế mà còn tạo ra một không gian yên tĩnh và trang nghiêm để ghi nhớ kỷ niệm với nó. Anh đặt chú dế vào một hộp cát trắng, trang trí bằng các tông và bọc lại bằng tờ báo in màu. Đặc biệt, việc buộc hộp bằng những sợi lá chuối tước nhỏ tạo nên một hình ảnh tự nhiên và trang trọng.
- Lễ tang của chú dế lửa thu hút sự tham gia của tất cả bạn bè của Lợi. Mặc dù chỉ là một sự kiện nhỏ trong lớp học, nhưng mọi người đều thể hiện sự quan tâm đặc biệt và chia sẻ nỗi buồn cùng Lợi trong khoảnh khắc này. Ngay cả thầy Phu, người đã giáo dục và dẫn dắt Lợi, cũng có mặt tại đám tang với tâm trạng đầy tiếc thương và trang nghiêm.
Câu 5. Trong truyện Tuổi thơ tôi:
a) Nhân vật nào được nhắc đến nhiều nhất? Dựa vào đâu để khẳng định điều đó?
b) Dế lửa là nhân vật tạo ra sự chia rẽ giữa Lợi và các bạn hay là nhân vật gắn kết họ lại với nhau? Hãy nêu một số chi tiết để minh chứng.
Trả lời:
a) Trong tác phẩm 'Tuổi thơ tôi,' nhân vật được nhắc đến nhiều nhất chính là Lợi. Điều này là do Lợi không chỉ là một nhân vật quan trọng trong câu chuyện mà còn là bạn thân của tác giả. Tác giả hồi tưởng về những ký ức tuổi thơ, trong đó Lợi hiện lên với đầy đủ sự mạnh mẽ và quý giá. Sự hiện diện của Lợi làm cho câu chuyện trở nên sinh động và gần gũi hơn, nhờ vào những chi tiết và tình huống mà tác giả đã trải qua cùng với Lợi. Hơn nữa, việc nhớ lại những kỷ niệm về Lợi cũng phản ánh lòng biết ơn và tình cảm sâu sắc của tác giả đối với một phần quan trọng trong quá khứ của mình.
b)
Dế lửa đã trở thành một nhân vật thiết yếu trong câu chuyện, đóng vai trò là cầu nối giữa các nhân vật và làm cho họ trở nên gắn bó hơn.
- Mặc dù các bạn học sinh trong lớp không ưa Lợi, nhưng họ lại rất quý mến chú dế. Chú dế trở thành điểm chung trong cuộc sống hàng ngày của họ. Khác với sự ganh ghét và cạnh tranh giữa họ và Lợi, mối quan hệ với chú dế lại mang một cảm xúc tự nhiên và thân thiện.
- Khi chú dế lửa qua đời, hình ảnh Lợi khóc lóc đã để lại ấn tượng sâu sắc với các bạn học sinh. Dù thường ngày Lợi là người mạnh mẽ và kiên cường, nhưng trong lúc đau thương này, anh bộc lộ sự yếu đuối và tổn thương. Điều này giúp các bạn học sinh thấy được sự đồng cảm trong con người Lợi, khiến họ không còn cảm thấy xa lánh hay ganh tị nữa. Thay vào đó, họ chia sẻ nỗi buồn và tiếc nuối cùng Lợi.
- Đám tang của chú dế cũng là cơ hội để tất cả bạn bè của Lợi đứng bên cạnh anh, thể hiện sự tiếc thương và trang trọng. Mặc dù không khí im lặng và buồn bã, nhưng sự có mặt của họ là một dấu hiệu rõ ràng của lòng đồng cảm và sự tôn trọng đối với sự mất mát của Lợi.
Câu 6. Theo em, vì sao cái chết của dế lửa lại tạo ra một sự thay đổi lớn trong cảm xúc của các bạn và thầy Phu đối với Lợi? Sự thay đổi này đã góp phần thể hiện chủ đề của câu chuyện như thế nào?
Trả lời:
Cái chết của chú dế lửa đã dẫn đến một sự thay đổi rõ rệt trong tình cảm của các bạn học sinh và thầy Phu đối với Lợi. Sự thay đổi này không chỉ là một yếu tố quan trọng trong cốt truyện mà còn làm nổi bật chủ đề của câu chuyện một cách chân thực và rõ ràng.
- Trước đây, mối quan hệ giữa Lợi và các bạn học sinh luôn căng thẳng và đầy xung đột. Chú dế lửa, mặc dù ban đầu chỉ là một phần của cuộc cạnh tranh, nhưng sau khi nó qua đời, mọi thứ đã thay đổi.
- Nỗi đau và sự buồn bã của Lợi khi mất đi người bạn thân thiết đã mở ra một khía cạnh mới trong con người anh. Lợi, người thường xuất hiện với hình ảnh mạnh mẽ và kiên cường, giờ đây lại tỏ ra yếu đuối và cảm xúc. Điều này khiến các bạn học sinh nhận ra rằng, dưới vẻ bề ngoài cứng rắn là một con người nhạy cảm và đầy lòng nhân ái.
- Sự thay đổi trong tình cảm của các bạn học sinh không chỉ là sự cảm thông và đồng cảm với Lợi mà còn thể hiện sự bao dung và lòng nhân ái. Thầy Phu, đại diện cho sự trưởng thành và lãnh đạo trong câu chuyện, cũng đã thể hiện sự hiểu biết và chia sẻ nỗi đau của Lợi.
Câu 7. Từ câu chuyện trong 'Tuổi thơ tôi,' em rút ra được bài học gì về cách ứng xử trong cuộc sống?
Trả lời:
Từ câu chuyện trong 'Tuổi thơ tôi,' em học được một bài học quý báu về cách ứng xử trong cuộc sống. Câu chuyện đã làm rõ tầm quan trọng của sự cảm thông, chia sẻ, thấu hiểu và bao dung. Cảm thông giúp chúng ta hiểu và đồng cảm với cảm xúc của người khác. Trong trường hợp của Lợi, sự cảm nhận được nỗi đau và tiếc nuối của anh sau cái chết của chú dế lửa đã giúp các bạn học sinh không chỉ hiểu mà còn chia sẻ nỗi buồn với anh.
- Sự thấu hiểu giúp chúng ta đặt mình vào vị trí của người khác và cảm nhận được những khó khăn và thách thức mà họ đang trải qua. Trong câu chuyện, khi các bạn học sinh hiểu được nỗi đau của Lợi sau cái chết của chú dế lửa, họ đã vượt qua sự ganh ghét và ghen tị, đồng thời thể hiện sự ủng hộ và đồng cảm với anh.
- Sự bao dung là yếu tố quan trọng giúp chúng ta chấp nhận và tôn trọng sự khác biệt của người khác. Trong câu chuyện, thầy Phu cũng thể hiện sự bao dung khi thể hiện sự hiểu biết và sẵn lòng chia sẻ nỗi đau của Lợi.
Tất cả những điều này kết hợp lại tạo thành một bài học quý giá về cách ứng xử trong cuộc sống. Cảm thông, chia sẻ, thấu hiểu và bao dung không chỉ giúp chúng ta xây dựng và duy trì các mối quan hệ tốt đẹp mà còn làm cho thế giới trở nên ấm áp và nhân ái hơn.
