Soạn bài Tuyển tập truyện cười dân gian Việt Nam SGK Ngữ văn 8 tập 1 Kết nối tri thức - chi tiết

Buzz

Đọc tóm tắt

- Trong bài học về truyện cười, các tình huống như thầy bói xem voi, nhà hàng cất biển, và những câu chuyện nói dối gặp nhau đều phê phán những tính cách xấu của con người như kiêu ngạo, thiếu chính kiến.
- Những câu chuyện này mang tính giáo dục bằng cách nhẹ nhàng châm biếm, tạo tiếng cười từ những tình huống vô lý, làm nhấn mạnh việc cần kiểm soát và sửa đổi những thái độ không tốt.

Trước khi đọc

Câu hỏi (trang 108, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Hãy liệt kê tên các truyện cười mà em biết. Hãy kể một truyện cười em thấy thú vị nhất.

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức và hiểu biết của em để trả lời.

Lời giải chi tiết:

Một số truyện cười mà em biết: Thầy bói xem voi; Tam đại con gà; Đi chợ; Nhưng nó phải bằng hai mày…

Kể lại truyện Thầy bói xem voi: Năm ông thầy bói mù góp tiền để xem con voi có hình thù thế nào. Mỗi ông sờ một bộ phận của voi. Ông sờ vòi bảo con voi sun sun như con đỉa; ông sờ ngà bảo con voi chần chẫn như cái đòn càn; ông sờ tai bảo con voi như cái quạt thóc; ông sờ chân nói con voi như cái cột đình; ông sờ đuôi lại bảo con voi tun tủn như các chổi sể cùn. Năm ông cãi nhau rồi đánh nhau toác đầu chảy máu.

Đọc văn bản

Câu hỏi (trang 109, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Vì sao nhà hàng cất cái biển?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Nhà hàng phải cất cái biển vì sau những lần sửa biển theo góp ý của mọi người thì đều bị bắt bẻ.

Sau khi đọc 1

Câu 1 (trang 110, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Các truyện Lợn cười, áo mới; Treo biển; Nói dối gặp nhau phê phán những tính xấu của con người?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Các truyện Lợn cười, áo mới; Treo biển; Nói dối gặp nhau phê phán những tính xấu của con người như: khoe của, không có chính kiến, nói dối.

Sau khi đọc 2

Câu 2 (trang 110, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Đối thoại giữa hai nhân vật trong truyện Lợn cười, áo mới có điều gì đặc biệt? Trong tình huống đó, cách hỏi và trả lời thường sẽ như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản và dựa vào kiến thức thực tế để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Đối thoại giữa hai nhân vật trong truyện Lợn cười, áo mới đặc biệt ở chỗ: thay vì trả lời vào trọng tâm câu hỏi thì họ lại khoe khoang những thứ không liên quan đến điều mà người hỏi cần. Trong tình huống đó, cách hỏi và trả lời thường sẽ là:

“- Bác có thấy con lợn nào chạy qua đây không?

- Tôi không thấy con lợn nào chạy qua đây cả”

Sau khi đọc 3

Câu 3 (trang 110, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Tính cách của anh chàng có áo mới trong truyện Lợn cười, áo mới được thể hiện qua những chi tiết nào?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Tính cách của anh chàng có áo mới trong truyện Lợn cười, áo mới được thể hiện qua những chi tiết: mặc áo mới ra cửa đứng mong có ai qua người ta sẽ khen, đứng từ sáng đến chiều, phanh vạt áo, cách trả lời dư thông tin khi có người hỏi về “lợn cười”

Sau khi đọc 4

Câu 4 (trang 110, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Nhà hàng bán cá trong truyện Treo biển đã hành động như thế nào trước những lời nhận xét của mọi người? Nếu là chủ nhà hàng thì em sẽ làm gì trước những lời nhận xét đó?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản và đặt mình vào vị trí người chủ nhà hàng để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Hành động của nhà hàng bán cá trong truyện Treo biển trước những lời nhận xét của mọi người: bỏ dần các chữ trên biển mỗi khi có người chê

Nếu là chủ nhà hàng, trước những lời nhận xét của mọi người, em sẽ: suy nghĩ thật kỹ để xem những lời nhận xét nào phù hợp để tiếp thu.

Sau khi đọc 5

Câu 5 (trang 110, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Ở truyện Treo biển, sự lặp lại tình huống bị chê – gỡ biển nhiều lần có tác dụng gì?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Tác dụng của việc lặp lại nhiều lần tình huống bị chê – gỡ biển trong truyện Treo biển: là một thủ pháp gây cười.

Nếu tình huống này chỉ xuất hiện một lần thì ta có thể đánh giá nhà hàng biết tiếp thu ý kiến và điều chỉnh thông tin ở biển hiệu. Như vậy truyện sẽ tạo dựng một tính cách tích cực. Nhưng tình huống lặp lại nhiều lần và kết cục là không còn cái biển, tức là nhà hàng phủ nhận chính mình mặc dù các thông tin trên biển không hề sai và không gây hại. Điều này cho thấy nhà hàng không có khả năng tự đánh giá giá trị, không phân biệt được cái nên và không nên. Trong cuộc sống, đôi khi ta bắt gặp những người như vậy. Khi không có chủ kiến thì dễ bị tác động bởi người khác, thậm chí dễ bị lôi kéo theo người khác. Tiếng cười nảy sinh từ tình huống lặp lại, người đọc tự phát hiện ra tính cách của chủ nhà hàng.

Sau khi đọc 6

Câu 6 (trang 110, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Có điều gì khác thường ở lời nói của hai nhân vật trong truyện Nói dối gặp nhau?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Điều khác thường ở lời nói của hai nhân vật trong truyện Nói dối gặp nhau: Anh chàng đi làm ăn xa mới trở về làng và anh chàng nói dối khác trong làng. Anh đi làm ăn xa tả độ dài của một chiếc ghe (thuyền), anh chàng nói dối trong làng kể về độ cao của một cây. Độ dài của chiếc ghe và độ cao của cây đều phi thực tế. Kiểu nói dối này có nơi gọi là nói trạng. Có những địa phương nổi tiếng với trò nói trạng này. “Tài năng” của người nói dối là nghĩ ra những điều không bao giờ có thực, phi logic. Lời nói của hai nhân vật trong truyện đều thể hiện sự bịa đặt, hư cấu cao độ.

Sau khi xem xét 7

Câu 7 (trang 110, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Trong Nói dối gặp nhau, điều gì tạo nên sự bất ngờ cho câu chuyện?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Điều tạo nên sự bất ngờ cho truyện Nói dối gặp nhau: Anh chàng trở về từ xa muốn tạo sự chú ý bằng cách kể về những câu chuyện kỳ lạ từ nơi xa xôi, nhưng không ngờ lại bị người kể dối trong làng bóc phốt. Anh ta đã dùng chiêu 'gây ông đẹp lưng ông' để tự bảo vệ khiến anh chàng từ xa phải rút lui.

Sau khi xem xét 8

Câu 8 (trang 111, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Đối với những tật xấu của con người, truyện cười có thể chỉ trích, phê phán hoặc nghịch ngợm, châm biếm nhẹ nhàng, mang tính giáo dục kín đáo. Em nghĩ gì về sắc thái của tiếng cười trong mỗi câu chuyện ở bài học này?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản và dựa vào hiểu biết của em để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Đối với những tật xấu của con người, truyện cười có thể chỉ trích, phê phán hoặc nghịch ngợm, châm biếm nhẹ nhàng, mang tính giáo dục kín đáo. Về sắc thái của tiếng cười trong mỗi câu chuyện ở bài học này, chúng đều mang nét mỉa mai - châm biếm, tạo ra những tình huống vô lý, thiếu lô-gic để gây tiếng cười phê phán những tật xấu.

Viết

Câu hỏi (trang 111, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Hãy viết một đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) trình bày suy nghĩ của em về một tính cách đáng phê phán được đề cập trong những truyện cười trên.

Phương pháp giải:

Trình bày suy nghĩ về một tính cách đáng phê phán thành đoạn văn theo yêu cầu.

Lời giải chi tiết:

Truyện cười không chỉ là sản phẩm sáng tạo của trí tuệ dân gian, mà còn là một phương tiện giáo dục tiêu cực, đặc biệt là khi nó phê phán những tính cách không tốt của con người. Một trong những tính cách đáng phê phán thường xuất hiện trong truyện cười là tính cách khoe khoang, tự phô trương. Khoe khoang, nếu không biết cách sử dụng, dễ dàng trở thành biểu hiện của sự tự tin quá mức, kiêu ngạo, khiến người khác cảm thấy không thoải mái. Thế nên, việc biết kiểm soát tính cách này là điều cần thiết để xây dựng một cộng đồng văn minh và hòa bình.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Những truyện cười nào được nhắc đến trong bài học này?

Một số truyện cười được nhắc đến trong bài học gồm 'Thầy bói xem voi', 'Tam đại con gà', 'Đi chợ', và 'Nhưng nó phải bằng hai mày'. Những truyện này phản ánh sự ngộ nhận và sự khác biệt trong cách nhìn nhận sự vật.

Tại sao nhà hàng trong truyện Treo biển lại phải cất cái biển?

Nhà hàng phải cất cái biển vì sau khi sửa biển theo góp ý của mọi người, biển vẫn bị phê bình và bị chỉ trích. Việc này thể hiện sự thiếu khả năng tự đánh giá và tự điều chỉnh của nhà hàng.

Các truyện Lợn cười, áo mới và Treo biển phê phán điều gì?

Các truyện này phê phán những tính xấu của con người như khoe khoang, thiếu chính kiến, và hành vi nói dối. Chúng chỉ trích thái độ thiếu tự đánh giá và sự thiếu chân thành trong giao tiếp.

Cách đối thoại trong truyện Lợn cười, áo mới có gì đặc biệt?

Đặc biệt ở chỗ, các nhân vật không trả lời vào trọng tâm câu hỏi mà lại khoe khoang những thứ không liên quan. Đây là cách thể hiện sự tự mãn và thiếu nhận thức của nhân vật.

Điều gì tạo nên sự bất ngờ trong truyện Nói dối gặp nhau?

Sự bất ngờ trong truyện đến từ việc anh chàng đi xa muốn gây ấn tượng bằng câu chuyện kỳ lạ, nhưng lại bị người trong làng bóc phốt. Điều này tạo nên một tình huống trớ trêu và hài hước.

Sắc thái của tiếng cười trong các truyện cười trong bài học này là gì?

Sắc thái của tiếng cười trong các truyện cười này mang tính mỉa mai, châm biếm, và phê phán. Mỗi câu chuyện đều sử dụng tình huống vô lý và thiếu logic để tạo ra tiếng cười nhằm chỉ trích những tính xấu của con người.