Nêu một số đoạn văn có sự xen kẽ giữa lời kể của người kể chuyện và lời thoại của nhân vật trong văn bản.
Nội dung chính
Tác phẩm kể về cuộc gặp gỡ đầy bất ngờ nhưng rất tình cảm giữa các nhân vật Giang, bố của Giang và nhân vật tôi. Đằng sau cuộc gặp đó ẩn chứa đầy ắp tình thương, tình người của đồng bào trong những ngày kháng chiến gian khổ nhưng huy hoàng. |
Tóm tắt
Nhân vật “tôi” là một binh nhì, chiến sĩ của tiểu đoàn 5 tân binh. Được thưởng phép hai ngày vì điểm số cao nhất trong đại đội, anh đã tình cờ gặp Giang trên đường về. Trải qua khoảnh khắc đó, anh cảm nhận được sự quan tâm từ phía cô gái và cô mời anh về nhà chơi. Khi bố Giang về, họ đã giải quyết tình huống bằng cách Giang giới thiệu “tôi” là Hùng, người bạn cũ từ cấp 3. Sau khi chia tay ở chân đồi Gừng, hai người gặp lại trong một cuộc tăng cường lực lượng, và tình cảm giữa họ vẫn sâu đậm nhưng không thể hiện thực được.
Trước khi đọc
Hãy đưa ra một số tác phẩm về cuộc kháng chiến chống xâm lược ngoại quốc của Việt Nam trong thế kỷ XX và chia sẻ cảm nhận về một trong những tác phẩm đó.
Cách giải:
Dựa trên kiến thức của bạn, liệt kê ra một số tác phẩm như yêu cầu của đề bài.
Lời giải chi tiết:
- Một số tác phẩm về cuộc kháng chiến chống xâm lược ngoại quốc của Việt Nam trong thế kỷ XX: Bức tranh (Nguyễn Minh Châu, 1983), Tây Tiến (Quang Dũng, 1986), Thời xa vắng (Lê Lựu, 1986), Nỗi buồn chiến tranh (Bảo Ninh, 1990).
- Tác phẩm Tây Tiến (Quang Dũng, 1986) đã khiến tôi cảm phục những người lính. Dù phải đối mặt với những khó khăn, nguy hiểm, nhưng họ vẫn tỏ ra tự tin, sẵn lòng và kiên định, tinh thần chiến đấu luôn sáng chói. Từ đó, tôi cảm thấy biết ơn và tôn trọng hơn về họ.
Đọc văn bản
Câu 1 (trang 70, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Lưu ý sự phát triển của mối quan hệ giữa hai nhân vật qua lời kể và lời thoại.
Cách giải:
Chú ý đến việc “tôi” và Giang làm quen.
Lời giải chi tiết:
- Quá trình gặp gỡ giữa hai nhân vật diễn ra nhanh chóng và đặc biệt.
- Trong thời gian ấy, “tôi” đã nhận ra sự quan tâm và ân cần từ Giang, người mà “tôi” đã biết qua chiếc nón lá của cô.
- Giang cũng thể hiện sự quý mến đối với “tôi” khi mời anh về nhà chơi.
Câu 2 (trang 72, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Phân tích lời giới thiệu của Giang về “tôi” và ảnh hưởng của nó đến các nhân vật khác.
Cách giải:
Đọc kỹ phần mô tả cuộc gặp gỡ giữa “tôi”, Giang và bố của Giang.
Lời giải chi tiết:
- Giang đã giới thiệu “tôi” là Hùng, người bạn cũ từ cấp 3, và hiệu ứng của điều này là bố của Giang cảm thấy thoải mái hơn. Bằng cách này, Giang đã tránh được tình huống khó xử giữa ba người.
Câu 3 (trang 73, SGK Ngữ văn 10, tập hai)
Đề bài: Hoàn cảnh này có phù hợp để mối quan hệ giữa Giang và “tôi” phát triển thành một mối quan hệ gần gũi hơn không?
Cách giải:
Đọc kỹ phần suy luận của văn bản.
Lời giải chi tiết:
Hoàn cảnh này là một dịp phù hợp để mối quan hệ giữa Giang và “tôi” phát triển thành một mối quan hệ gần gũi hơn.
Câu 4 (trang 74, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Sự phản ứng của bố Giang lần này khác biệt so với lần trước như thế nào?
Cách giải:
Đọc kỹ phần mô tả cuộc gặp giữa “tôi” và bố của Giang.
Lời giải chi tiết:
Lần này, bố Giang đã thể hiện sự vui mừng, phấn khởi và thân thiện hơn khi gặp Hùng. Sự phản ứng này hoàn toàn khác biệt so với lần trước khi ông chưa biết gì về “tôi”.
Câu 5 (trang 74, SGK Ngữ Văn 10, tập hai)
Đề bài: Hai đoạn văn cuối cùng là lời của ai nói với ai?
Cách giải:
Đọc kỹ phần kết của văn bản.
Lời giải chi tiết:
Hai đoạn văn cuối cùng là lời của “tôi” dành cho chính mình và người đọc.
Sau khi hoàn thành việc đọc
Câu 1 (trang 75, SGK Ngữ văn 10, tập hai)
Đề bài: Xác định các đoạn văn có sự xen kẽ giữa lời kể của người kể chuyện và lời của nhân vật trong văn bản trên.
Cách giải:
- Đọc kỹ nội dung văn bản.
- Chú ý đoạn văn có sự xen kẽ giữa lời kể của người kể chuyện và lời của nhân vật.
Giải thích chi tiết:
Một số đoạn văn có sự xen kẽ giữa lời của người kể chuyện và lời của nhân vật trong văn bản:
“Tôi cầm túi phòng hóa ở bên hông để lấy gói bít cốt mẹ dành cho bữa trưa, và đổ chè tươi từ ấm ra bát. Bít cốt chiêu với chè tươi, đúng không? Khi đang lo lắng xắn quai dép lại, Giang vội vàng nói:
- Ôi, em quên mất. Có cơm rồi, để em dọn mời anh”.
Câu 2 (trang 75, SGK Ngữ văn 10, tập hai)
Yêu cầu: Liệt kê các cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật trong văn bản. Các cuộc gặp gỡ này cho thấy cách con người đối xử với nhau, đặc biệt là với những người lính trong hoàn cảnh chiến tranh như thế nào?
Cách tiếp cận:
- Đọc văn bản một cách cẩn thận.
- Ghi chú lại các phần mà các nhân vật gặp gỡ nhau.
Chi tiết giải đáp:
- Trong văn bản có 3 lần các nhân vật gặp gỡ:
+ 'Tôi' gặp Giang.
+ 'Tôi' và bố của Giang gặp nhau lần đầu.
+ 'Tôi' và bố của Giang gặp nhau lần thứ hai trên chiến trường.
- Những lần gặp gỡ ấy thể hiện lòng chân thành của con người, đặc biệt là giữa các lính trong thời kỳ chiến tranh, mỗi cuộc gặp lại như một niềm vui không gì bằng.
Câu 3 (trang 75, SGK Ngữ văn 10, tập hai)
Đề bài: Đặc điểm, tính cách của nhân vật thường được phản ánh qua hành động và lời nói trong các tình huống cụ thể, kết hợp với quan điểm của người kể chuyện hoặc của các nhân vật khác. Hãy phân tích tính cách của nhân vật Giang dựa trên hướng dẫn trong bài.
Hình ảnh (trang 75, SGK Ngữ văn 10, tập hai)
Bước giải:
- Đọc kỹ văn bản.
- Lưu ý quan điểm của từng nhân vật.
Lời giải chi tiết:
Hình ảnh của Giang (1) |
Qua điểm nhìn (2) |
Nét tính cách nổi bật (3) |
Tại giếng nước công cộng, khi tình cờ gặp anh tân binh. |
Điểm nhìn của nhân vật "tôi". |
Ân cần, chu đáo, nhẹ nhàng. |
Tại nhà cùng với anh tân binh và bố Giang. |
Điểm nhìn của nhân vật "tôi". |
Chu đáo, dễ thương, mến khách, nhiệt tình. |
Tại chiến trường qua lời của bố Giang. |
Điểm nhìn của bố Giang. |
Trọng tình nghĩa, luôn nhắc và nhớ đến nhân vật "tôi". |
Câu 4 (trang 75, SGK Ngữ văn 10, tập hai)
Đề bài: Phân tích việc chọn lựa và sử dụng ngôi kể, quan điểm nhân vật trong tác phẩm.
Phương pháp giải:
Chú ý ngôi kể được áp dụng trong văn bản.
Lời giải chi tiết:
Việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất khiến cho tác phẩm trở thành câu chuyện được kể lại bởi một người đã tham gia vào sự kiện, chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc cá nhân. Cách chọn lựa và sử dụng ngôi kể, quan điểm như vậy giúp tác phẩm trở nên gần gũi với độc giả, giúp họ hiểu rõ hơn về những diễn biến mà nhân vật đã trải qua.
Câu 5 (trang 75, SGK Ngữ văn 10, tập hai)
Đề bài: Xác định chủ đề chính của tác phẩm và nêu rõ cách bạn xác định điều đó.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ toàn bộ văn bản.
Lời giải chi tiết:
Dựa vào vấn đề chính được đề cập trong tác phẩm, chúng ta có thể xác định chủ đề là tình yêu của người lính.
Câu 6 (trang 75, SGK Ngữ văn 10, tập hai)
Đề bài: Theo bạn, ý nghĩa cốt lõi của tác phẩm Giang là gì? Hai đoạn văn cuối đóng vai trò quan trọng như thế nào trong việc thể hiện ý nghĩa cốt lõi của tác phẩm?
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ văn bản.
- Tập trung vào hai đoạn văn cuối.
Lời giải chi tiết:
Theo quan điểm của tôi, ý nghĩa cốt lõi của tác phẩm Giang là:
+ Nói về những kí ức trong thời chiến tranh sẽ là những kí ức vĩnh cửu, trở thành nỗi đau không lời.
+ Những cuộc gặp gỡ ngẫu nhiên, vẫn vương vấn trong tâm trí, gợi lại những kỷ niệm đẹp không phai.
- Hai đoạn văn cuối diễn đạt ý tưởng chính của tác phẩm.
Câu 7 (trang 75, SGK Ngữ văn 10, tập hai)
Đề bài: Về hành động của Giang khi đón 'anh bộ đội' mới gặp lần đầu là bạn học của mình và giới thiệu anh với bố bằng cái tên Hùng, sau đó lại sử dụng xe đạp của bố để đưa anh về đơn vị,... Ý kiến của bạn thế nào?
Phương pháp giải:
Đưa ra ý kiến cá nhân.
Lời giải chi tiết:
Theo ý kiến của tôi, cách hành xử của Giang là phù hợp với tình hình cụ thể, cho thấy tính cách của mình và sự gần gũi của những người xung quanh với binh lính.
Bài tập sáng tạo
Sau ba mươi năm, 'anh bộ đội' và Giang gặp lại nhau, câu chuyện giữa họ cần được mở rộng thêm. Nếu có cơ hội, bạn sẽ viết tiếp như thế nào? Bạn có thể thể hiện ý tưởng qua nhiều hình thức như tranh vẽ, bài thơ, hay đoạn văn tự sự,...
Phương pháp giải:
Tùy thuộc vào khả năng và sở thích cá nhân để lựa chọn cách triển khai ý tưởng.
Lời giải chi tiết:
Sau ba mươi năm, 'anh bộ đội' và Giang tình cờ gặp lại nhau, câu chuyện giữa họ cần được mở rộng thêm. Nếu có cơ hội, tôi sẽ viết thêm một số sự kiện:
- Giang biết tin bố đã hy sinh, cô vô cùng đau lòng nhưng vẫn cố gắng tiếp tục cuộc sống. Cô vẫn luôn nhớ đến anh bộ đội của mình và cố gắng tìm kiếm thông tin về anh, nhưng không thành công.
- Anh bộ đội, sau khi đi qua nhiều cuộc chiến, cuối cùng đã trở về Hà Nội. Anh trở thành một thủ trưởng đơn vị và đã tìm kiếm thông tin về nơi ở của Giang qua đơn vị công tác của bố cô. Anh tìm đến phố Khâm Thiên, ngõ Chợ và cuối cùng gặp lại Giang.
- Cả hai vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong trái tim của nhau. Anh bộ đội đã cầu hôn Giang và họ đã có một cuộc sống hạnh phúc bên nhau.