Để viết một bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống, chúng ta cần phải có cách làm cụ thể. Hôm nay, Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 9: Hướng dẫn viết bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống, vô cùng hữu ích.
Hãy tham khảo tài liệu mà chúng tôi giới thiệu để chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ. Chi tiết nội dung bên dưới.
Hướng dẫn viết bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng - Mẫu 1
I. Đề bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống
Đọc các đề bài sau và trả lời câu hỏi:
Đề 1. Đất nước ta có nhiều tấm gương học sinh nghèo vượt khó, học giỏi. Hãy trình bày một số tấm gương đó và chia sẻ ý kiến của bạn.
Đề 2. Chất độc màu da cam mà đế quốc Mĩ đã rải xuống các cánh rừng miền Nam thời chiến tranh đã gây ra di ảnh nặng nề cho hàng chục nghìn gia đình. Hàng chục nghìn người đã mất đi. Hàng ngàn trẻ em sinh ra đã phải sống với những vết thương không lời giải. Toàn bộ quốc gia đã thành lập quỹ để giúp đỡ các nạn nhân nhằm giảm bớt gánh nặng và giảm nhẹ nỗi đau của họ. Hãy chia sẻ quan điểm của bạn về những sự kiện đó.
Đề 3. Trò chơi điện tử là một hình thức giải trí hấp dẫn. Nhiều người trẻ bị cuốn vào trò chơi và bỏ qua việc học tập, gây ra những sai lầm nghiêm trọng. Hãy chia sẻ quan điểm của bạn về hiện tượng này.
Đề 4. Đọc câu chuyện sau đây và chia sẻ nhận xét, suy nghĩ của bạn về con người và thái độ học tập của nhân vật.
Nguyễn Hiền sinh ra trong một gia đình nghèo khó và phải làm công việc nhẹ tại chùa để kiếm sống. Mặc dù cuộc sống của cậu khó khăn, nhưng cậu luôn tỏ ra thông minh và ham học. Mỗi khi nghe thấy giảng dạy về kinh sách, cậu đều chăm chú lắng nghe và nếu có điều gì chưa hiểu, cậu sẽ hỏi thầy giảng để hiểu rõ hơn. Thầy giáo nhận thấy tài năng của Nguyễn Hiền nên quyết định dạy cậu viết chữ. Dù không có giấy, cậu vẫn dùng lá để viết và que tre để xâu thành từng xâu, ghi chú ngay trên mặt đất. Mỗi que tre là một bài học.
Một ngày nọ, Nguyễn Hiền muốn tham gia kỳ thi. Thầy giáo thấy bất ngờ và hỏi:
- Sau bao nhiêu công sức học tập, em dám tham gia thi đấu với mọi người?
- Con muốn tham gia thi thử để kiểm tra kiến thức của mình.
Năm đó, Nguyễn Hiền đã đỗ vào vị trí Trạng nguyên. Tuy nhiên, vì cậu còn quá nhỏ, chỉ mới 12 tuổi, nên không được sử dụng.
Sau một thời gian, vua có công việc gửi sứ giả đến từ nước ngoài, và gọi Nguyễn Hiền trở về triều đình. Nguyễn Hiền nói:
- Làm sao có thể đón tiếp một vị trạng nguyên mà không có võng lọng? Mong vua cho phép tôi quay về nhà để chuẩn bị đầy đủ nghi lễ.
Vua buộc các quan phải mang võng lọng để rước Trạng nguyên nhỏ về kinh thành.
(Theo Cửu Thọ, Một trăm ví dụ tốt cho thiếu nhi Việt Nam, NXB Trẻ, TPHCM, 1999)
a. Các đề bài trên có điểm gì tương đồng? Hãy chỉ ra những điểm đó.
b. Mỗi bạn hãy tự suy nghĩ ra một đề bài tương tự.
Gợi ý:
a. Các đề bài đã được cung cấp có điểm chung là:
- Các đề bài đều đề cập đến một sự việc hoặc hiện tượng trong cuộc sống (như học sinh nghèo vượt khó, việc giúp đỡ nạn nhân của chất độc màu da cam, sự mê chơi điện tử, việc đọc truyện tranh gây xao nhãng việc học...)
- Yêu cầu của các đề bài là phân tích sâu về sự việc hoặc hiện tượng và nêu quan điểm cá nhân.
b. Một chơi xổ số bài tương tự:
Đề 1. Suy ngẫm về vấn đề bảo vệ môi trường là bảo vệ cuộc sống của chính chúng ta.
Đề 2. Viết một bài văn thảo luận về vai trò của gia đình trong cuộc sống hiện nay.
II. Cách viết bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống
Đề bài:
Báo cáo: “Học sinh Phạm Văn Nghĩa, học sinh lớp 7 tại Trường Trung học cơ sở Bắc Sơn, quận Gò Vấp, và đến từ Hóc Môn, thường giúp mẹ trồng trọt.”
Một ngày nọ, mẹ thấy Nghĩa cầm tờ giấy làm gì đó và hỏi: “Con đang làm gì vậy?”. Nghĩa trả lời: “Con đang phấn cho bắp”. Kết quả, ruộng bắp nhà Nghĩa thu hoạch nhiều hơn so với mọi năm.
Ở nhà, Nghĩa cũng nuôi gà và heo. Anh ấy còn tự làm một chiếc tời để mẹ dễ dàng lấy nước.
Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh đã khơi mạnh phong trào “Học tập theo gương Phạm Văn Nghĩa”. Phong trào này đã được các bạn học sinh nhiệt tình ủng hộ.
Em hãy chia sẻ suy nghĩ của mình về hiện tượng này.
a. Tiếp cận đề và tìm ý
b. Đọc kỹ đề và trả lời câu hỏi: Đề thuộc thể loại nào? Đề nhắc đến sự việc gì? Yêu cầu của đề là gì?
c. Tìm ý ở đây là phân tích để tìm ra ý nghĩa của sự việc. Cách hành động của Nghĩa cho thấy anh ấy là người như thế nào? Tại sao Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh khuyến khích phong trào học tập theo gương của bạn Nghĩa? Cách hành động của Nghĩa có khó không? Nếu mọi học sinh đều làm theo như Nghĩa thì cuộc sống sẽ ra sao?
Gợi ý:
a.
- Đề thuộc thể loại thảo luận về sự việc trong đời sống.
- Sự việc: Phong trào “Học tập theo gương Phạm Văn Nghĩa”.
- Yêu cầu: suy nghĩ về sự việc.
b. Thành đoàn khuyến khích phong trào “Học hỏi theo tấm gương của Phạm Văn Nghĩa” vì:
- Nghĩa là một người biết quý trọng và giúp đỡ mẹ trong công việc hàng ngày.
- Nghĩa biết kết hợp học tập với lao động.
- Nghĩa là một người sáng tạo (tạo ra một cái tời giúp mẹ kéo nước mà không cần mệt mỏi).
=> Học theo Nghĩa không chỉ là học cách quan tâm đến mẹ, học cách lao động, mà còn là học cách áp dụng những kiến thức vào cuộc sống hàng ngày.
2. Lập kế hoạch viết bài
a. Giới thiệu nội dung
Giới thiệu về tấm gương Phạm Văn Nghĩa và đưa ra vấn đề cần thảo luận.
b. Phần chính:
- Phân tích ý nghĩa của những hành động của Phạm Văn Nghĩa.
- Suy nghĩ về những hành động đó.
- Ý nghĩa của việc khuyến khích học tập theo gương của Phạm Văn Nghĩa.
c. Kết luận
Suy nghĩ và rút ra bài học cho bản thân.
3. Sáng tác bài văn
- Tạo nên các phần cụ thể.
- Chi tiết hóa các hành động của Nghĩa.
4. Đọc lại và chỉnh sửa bài viết
- Sửa các lỗi về chính tả, từ ngữ, và ngữ pháp.
- Đảm bảo sự liên kết và logic giữa các câu trong đoạn văn.
III. Thực hành
Xây dựng kế hoạch bài viết cho đề 4, phần I.
Gợi ý:
a. Khởi đầu
Tổng quan về nhân vật Nguyễn Hiền (thời kỳ, hoàn cảnh gia đình...)
b. Phần chính
- Phân tích về tính cách của Nguyễn Hiền:
- Tư duy và thái độ học tập: Sinh ra trong hoàn cảnh nghèo khó, không được đi học nhưng vẫn xuất sắc trong học tập, ông rất coi trọng việc học.
- Tự tin và kiêng nhẫn trước các thế lực mạnh, thượng lưu.
- Đánh giá về Nguyễn Hiền, liên kết với cuộc sống ngày nay (một phần của giới trẻ có phong cách sống thời thượng, theo đuổi sự tiện nghi...)
c. Tổng kết
Xác nhận một lần nữa rằng Nguyễn Hiền là một bảng mẫu đáng được học tập và theo đuổi.
Cách viết bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng - Mẫu 2
I. Đề bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong cuộc sống
1. Điểm tương đồng:
- Nhắc đến một sự việc hoặc hiện tượng trong cuộc sống.
- Yêu cầu của đề: Phân tích sự việc hoặc hiện tượng và nêu suy nghĩ cá nhân.
2. Một chơi xổ số tương tự:
- Đề 1. Suy nghĩ về vấn đề tuân thủ luật giao thông của học sinh.
- Đề 2. Phát biểu ý kiến về vấn đề bạo lực trong trường học...
II. Phương pháp viết văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong cuộc sống
1. Đọc và hiểu đề bài
a.
- Đề thuộc loại nghị luận về hiện tượng cuộc sống.
- Hiện tượng: Phong trào 'Học tập Phạm Văn Nghĩa'.
- Yêu cầu: Suy nghĩ về hiện tượng.
b. Thành đoàn phát động phong trào 'Học tập Phạm Văn Nghĩa' vì:
- Nghĩa biết quan tâm và giúp đỡ mẹ trong các công việc nhưng trồng trọt, nuôi gà, và làm tời để mẹ kéo nước.
=> Việc học theo Nghĩa là học cách quan tâm, làm việc với tinh thần sáng tạo và ứng dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống.
2. Xây dựng kế hoạch viết bài
3. Tổ chức viết bài
4. Đọc lại bài viết và chỉnh sửa
IV. Thực hành
Xây dựng kế hoạch viết dàn bài cho đề 4, phần I.
Gợi ý:
1. Mở đầu
Bắt đầu bằng một phần giới thiệu câu chuyện, tổng quan về Nguyễn Hiền (thời đại, hoàn cảnh gia đình...)
2. Nội dung chính
- Phân tích chi tiết nội dung câu chuyện:
- Trải qua những ngày tháng nghèo khó, phải làm công việc nhỏ trong chùa, Nguyễn Hiền luôn nghiêm túc lắng nghe các bài giảng của thầy.
- Với sự thông minh và nhanh nhạy, Nguyễn Hiền được thầy giáo dạy chữ.
- Mặc dù thiếu giấy, nhưng Nguyễn Hiền vẫn sáng tạo bằng cách viết chữ trên lá và sử dụng que để xâu thành cây ghim để viết.
- Khi được phép tham dự kỳ thi, Nguyễn Hiền đỗ Trạng nguyên ở tuổi 12 nhưng lại không được vua chú ý.
- Sau này, khi vua mời Nguyễn Hiền vào triều, Nguyễn Hiền yêu cầu các quan tổ chức tiếp đãi theo đúng nghi thức.
- Suy ngẫm về tính cách của Nguyễn Hiền:
- Ý chí học hỏi cao, không ngừng phấn đấu vươn lên.
- Biết trân trọng bản thân và luôn giữ vững lòng tự trọng, thậm chí trước những người có quyền lực và uy tín.
- Tự đánh giá về Nguyễn Hiền và áp dụng vào thực tế hiện nay (đặc biệt là với một phần của giới trẻ thích đua đòi và tận hưởng cuộc sống)
3. Kết luận
Xác nhận rằng Nguyễn Hiền là một nguồn động viên lớn để học tập.