Chuẩn bị văn bản về bài học Những ngôi sao xa xôi trên trang 113 Sách Giáo Khoa Văn 9. Câu 2. Phát biểu cảm nghĩ về nhân vật Phương Định trong truyện.
ND chính
Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã khắc họa rõ nét tâm hồn trong sáng, mộng mơ cùng tinh thần lạc quan dũng cảm giàu nghị lực của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó cũng là hình ảnh đẹp của thanh niên, thế hệ trẻ Việt Nam những năm kháng chiến chống Mỹ. |
Bố cục
Bố cục: 3 phần
- Phần 1 (từ đầu... ngôi sao trên mũ) : Phương Định kể về cuộc sống bản thân và tổ trinh sát mặt đường của cô.
- Phần 2 (tiếp ... chị Thao bảo) : Nho bị thương, hai chị em lo lắng chăm sóc.
- Phần 3 (còn lại) : Sự lạc quan, niềm vui trước cơn mưa đá đột ngột.
Câu 1
Câu 1 (trang 121 SGK Ngữ văn 9 tập 2)
Kể tóm tắt nội dung truyện.
Truyện được trần thuật từ nhân vật nào? Việc chọn vai kể như vậy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung truyện?
Trả lời:
- Tóm tắt nội dung: Ba cô gái trẻ Định và Nho cùng Thao lớn tuổi hơn hình thành một nhóm trinh sát mặt đường quan trọng trên tuyến đường Trường Sơn. Ba người trẻ này đối diện với nguy hiểm mỗi ngày để giữ an toàn cho quân đội và dân dân. Mặc dù cuộc sống của họ đầy rẫy những thách thức, nhưng họ vẫn giữ vững niềm tin và sự đoàn kết.
- Như đã nói, câu chuyện được kể từ góc nhìn của nhân vật chính. Việc này giúp định hình sâu sắc hơn về tâm trạng và cảm xúc của nhân vật.
Câu 2
Câu 2 (trang 121 SGK Ngữ văn 9 tập 2)
Truyện kể về ba cô gái trẻ tham gia tổ trinh sát phá bom trên một điểm cao. Họ có những đặc điểm chung nào đã làm cho họ trở thành một đội và những điểm đặc biệt của từng người?
Trả lời:
- Điểm chung của 3 cô gái: Họ đều rất trẻ (dễ bị ảnh hưởng, có tinh thần lãng mạn và đầy mơ mộng, nhưng cũng dũng cảm và trách nhiệm trong công việc. Họ luôn sẵn sàng hy sinh cho đồng đội và nhiệm vụ của mình.
- Đặc điểm riêng:
+ Phương Định: Là cô gái đến từ Hà Nội, cô nhạy cảm và hồn nhiên, có xu hướng sống trong những kỷ niệm vui vẻ của tuổi trẻ.
+ Nho: Xinh xắn và hồn nhiên như một đứa trẻ, nhưng trong chiến đấu, cô rất nhanh nhẹn và quyết đoán. Dù bị thương, nhưng cô không bao giờ phàn nàn, chỉ muốn đảm bảo rằng mọi người không lo lắng về tình trạng sức khỏe của cô.
+ Chị Thao: Là tổ trưởng, cô có sự từng trải và thực tế hơn. Cô rất quyết đoán và dám đối mặt với mọi thách thức. Trong công việc, cô luôn giữ bình tĩnh và quyết đoán, nhưng trong những khoảnh khắc thư giãn, cô lại thể hiện sự tinh tế và yêu âm nhạc.
Phân tích
Phân tích (trang 121 SGK Ngữ văn 9 tập 2)
Tác giả đã thể hiện rất sinh động và chân thực tâm lý tự nhiên của những cô gái trẻ tham gia chiến đấu mặc dù còn rất trẻ.
Phân tích tâm lý của nhân vật Phương Định, tập trung vào các phần sau:
- Phương Định tự nhận thức và đánh giá bản thân ở phần đầu của câu chuyện.
- Tâm trạng của cô khi phải xử lý quả bom ở phần cuối câu chuyện.
- Cảm xúc khi đối mặt với trận mưa đá ở cuối câu chuyện.
Trả lời:
- Phương Định nhận ra vẻ đẹp của bản thân và hâm mộ những người 'có ngôi sao trên mũ'.
- Cô đối mặt với quả bom, một phần căng thẳng hàng ngày của cuộc sống trên chiến trường. Mỗi lần phải phá bom là một thử thách mới, nhưng cô thể hiện sự nhanh nhạy và khéo léo trong mọi tình huống. Cô đào đất và đặt thuốc nổ dưới quả bom, với niềm tin mạnh mẽ và quyết tâm vượt qua nỗi sợ hãi.
- Trước cơn mưa đá bất ngờ, tính hồn nhiên của Phương Định được thể hiện rõ ràng. Cô vui vẻ và phấn khích như một đứa trẻ, và cơn mưa nhắc nhở cô về quê hương và những kỷ niệm ngọt ngào.
=> Nhân vật Phương Định thể hiện những đặc điểm đặc trưng của tuổi trẻ: hồn nhiên, mơ mộng, can đảm, và sự quyết tâm trong công việc.
Đánh giá
Đánh giá (trang 121 SGK Ngữ văn 9 tập 2)
Bạn có nhận xét gì về ngôn ngữ và cách diễn đạt trong truyện?
Trả lời:
- Ngôn ngữ trong truyện phản ánh chân thực cái tinh thần của nhân vật kể chuyện: Phương Định, cô gái xung phong đến từ Hà Nội. Điều này làm cho truyện có một giọng điệu tự nhiên và gần gũi với lời nói hàng ngày của người Hà Nội, trẻ trung và nữ tính.
- Tác giả sử dụng câu ngắn và nhịp điệu nhanh chóng để tái hiện bầu không khí căng thẳng trong chiến tranh. Trong những phần nhớ lại, tốc độ kể chuyện chậm lại, tạo ra một không gian ôn hòa để người đọc suy tưởng về quá khứ.
Bài tập
Bài tập (trang 122 SGK Ngữ văn 9, tập 2)
Em hãy chia sẻ cảm nhận của mình về nhân vật Phương Định, nhưng cần bao gồm các ý sau:
- Phương Định là một cô gái với hoàn cảnh sống và chiến đấu khó khăn.
=> Phương Định là một cô gái Hà Nội, trẻ trung, vừa mới chạm mặt chiến trường, đang làm nhiệm vụ ở tổ đội trinh sát mặt đường.
=> Nhiệm vụ của cô: khi có bom nổ, cô phải chạy tới, đo lượng đất cần lấp vào hố bom, đếm số bom chưa nổ và nếu cần, phá bom, luôn phải đối mặt với nguy hiểm.
- Phương Định có vẻ ngoại xinh đẹp: tóc dày, cổ cao, một cái nhìn xa xăm.
- Tâm hồn mơ mộng, hồn nhiên, yêu đời:
=> Phương Định thích hát những bài dân ca mềm mại, dịu dàng, như Ca-chiu-sa,…
=> Cô vui vẻ trước cơn mưa đá.
- Tình cảm đồng đội và tình cảm chị em sâu sắc: Phương Định luôn quan tâm và chăm sóc Nho khi Nho gặp chấn thương.
- Tinh thần can đảm, bản lĩnh, vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ:
=> Phương Định không bao giờ sợ hãi khi đối mặt với quả bom chưa nổ.
=> Nguy cơ tử thần cũng không làm cô run sợ bằng việc không thể châm nổ quả bom.