Buzz
1. Lý thuyết về phong cách ngôn ngữ báo chí
Khái niệm: Đây là phong cách được áp dụng trong các văn bản của truyền thông đại chúng như báo chí, đài phát thanh, truyền hình và internet, bao gồm các thể loại như tin tức, phóng sự, bình luận, diễn đàn, và thông điệp quảng cáo.
Đặc điểm: Phản ánh sự kiện một cách ngắn gọn và lôi cuốn.
Cách sử dụng ngôn ngữ trong báo chí:
a) Ngữ âm – chữ viết: Đảm bảo phát âm chính xác và rõ ràng khi nói, tôn trọng người nghe; viết theo đúng quy tắc chính tả.
b) Từ ngữ: Sử dụng từ vựng phổ biến và phong phú, có thể sử dụng từ ngữ chuyên môn tùy thuộc vào nội dung.
c) Ngữ pháp: Dùng câu văn chính xác và rõ ràng, thường theo một số cấu trúc câu nhất định.
d) Biện pháp tu từ: Tùy thuộc vào thể loại văn bản.
e) Bố cục trình bày: Phải rõ ràng, có logic và dễ tiếp cận. Một số thể loại yêu cầu bố cục cụ thể.
Các thể loại trong ngôn ngữ báo chí:
- Bản tin: Cung cấp thông tin chính xác với đầy đủ yếu tố về thời gian, địa điểm và sự kiện.
- Phóng sự: Mở rộng thông tin từ bản tin với các chi tiết và mô tả sinh động, thường kèm hình ảnh.
- Tiểu phẩm: Tự do về nội dung và phong cách ngôn ngữ, thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả.
2. Soạn bài về phong cách ngôn ngữ báo chí một cách ngắn gọn và đầy đủ
2.1. Soạn bài về phong cách ngôn ngữ báo chí theo chương trình một cách ngắn gọn
Câu 1: Đọc một tờ báo và xác định các thể loại văn bản báo chí xuất hiện trên đó.
Gợi ý:
- Bản tin:
+ Cung cấp thông tin chính xác về thời gian, địa điểm và sự kiện, nhằm truyền tải tin tức tới độc giả.
+ Thường theo cấu trúc: nguồn tin - thời gian - địa điểm - sự kiện - diễn biến - kết quả.
- Phóng sự: Mở rộng thông tin từ bản tin bằng các chi tiết và mô tả sống động, thường kèm hình ảnh để tạo nên cái nhìn phong phú và hấp dẫn.
- Tiểu phẩm:
+ Sử dụng giọng văn thân mật, gần gũi, thường mang tính châm biếm nhưng vẫn chứa đựng quan điểm sâu sắc về cuộc sống.
- Ngoài các thể loại đã nêu, còn có các thể loại khác như phỏng vấn, bình luận, thời sự, trao đổi ý kiến và thư bạn đọc.
Câu 2: So sánh hai thể loại báo chí: bản tin và phóng sự.
Gợi ý:
- Bản tin:
+ Chuyên chú trọng vào việc truyền tải thông tin.
+ Đòi hỏi sự chính xác và khách quan.
- Phóng sự:
+ Cung cấp thông tin chi tiết với các mô tả sinh động.
+ Đòi hỏi khả năng tạo cảm xúc và kích thích sự quan tâm của độc giả.
Câu 3: Soạn một bản tin ngắn gọn về tình hình học tập trong lớp.
Gợi ý:
- Viết dựa trên thực trạng hiện tại của lớp học.
- Nêu rõ thời điểm cụ thể, chẳng hạn như 'hôm nay' hoặc 'tuần trước'.
- Xác định địa điểm là lớp học.
- Tập trung vào những sự kiện quan trọng hoặc nổi bật trong quá trình học.
- Kết thúc với một cái nhìn cá nhân hoặc nhận xét ngắn gọn về sự kiện vừa xảy ra.
2.2. Soạn bài về phong cách ngôn ngữ báo chí trong chương trình nâng cao
Câu 1: Phân tích các đặc điểm và cách sử dụng các phương tiện ngôn ngữ trong phong cách báo chí trên trang nhất của các tờ báo hàng ngày.
Gợi ý:
- Tùy vào từng tờ báo cụ thể, chú ý đến các yếu tố sau:
- Tên tờ báo, ngày phát hành, và đối tượng đọc giả mục tiêu.
- Các vấn đề chính thường được đề cập trên trang nhất.
- Phông chữ sử dụng, các dạng viết tắt, từ ngữ ngoại quốc, và từ vựng chuyên ngành.
- Câu văn có rõ ràng và chính xác không? Tên bài viết được đặt như thế nào, có ngắn gọn không?
- Cách sử dụng lời dẫn trực tiếp và gián tiếp ra sao.
- Có sử dụng các biện pháp tu từ hay không?
- Ý nghĩa của bố cục và cách trình bày trang báo là gì?
Các đặc điểm này có được duy trì ổn định qua các số báo không, hay chỉ là tạm thời?
Câu 2: Soạn bài giới thiệu cho tờ báo tường của lớp học.
Gợi ý:
- Tiêu đề bài viết: 'Thư ngỏ: Khởi Đầu Nguyệt San - Cầu Nối Tâm Tư Của Lớp 11A1'.
- Lời mở đầu: 'Các bạn yêu quý!, Tập thể 11A1 thân mến, Kính gửi các bạn…'.
- Nguyên nhân ra đời của tờ báo: 'Nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn của tập thể: 'Chia sẻ và học hỏi là phần không thể thiếu trong cuộc sống. Để tăng cường sự đoàn kết, BCH Chi đoàn 11A1 quyết định phát hành tờ Nguyệt San của lớp.'
- Dự kiến nội dung của báo: 'Tờ báo sẽ đề cập đến các vấn đề liên quan đến sinh hoạt và học tập trong lớp.'
- Lời kêu gọi tham gia: 'Rất mong các bạn đọc và gửi bài chia sẻ suy nghĩ, kinh nghiệm học tập, các đề xuất... Xin gửi mọi bài viết về...'
- Khẩu hiệu: 'Chia sẻ để nhận lại, Hãy kết nối yêu thương…'.
- Lời tri ân.
Câu 3: Hãy đặt tiêu đề cho đoạn tin ngắn sau:
Theo thông tin từ Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương, hiện đã có khoảng 1000 thanh niên, sinh viên đăng ký tình nguyện hiến máu cho ngân hàng máu SEA Games 22. Viện sẽ tổ chức lễ 'Đăng ký hiến máu nhân đạo' cho 1000 sinh viên tham gia vào đợt đầu tiên vào ngày 30-10 tại Hà Nội.
Các thanh niên, sinh viên tham gia hiến máu nhân đạo sẽ được kiểm tra sức khỏe và phân loại nhóm máu, sẵn sàng hiến máu cho việc điều trị và dự trữ cho SEA Games 22. Theo thống kê của Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam, từ đầu năm đến nay, thanh niên và sinh viên Hà Nội đã hiến gần 13000 đơn vị máu, đáp ứng 30% nhu cầu máu cho các bệnh viện ở Hà Nội.
Đoạn tin này có thể được đặt tiêu đề là:
- 'Hiến Máu Tình Nguyện: Chuẩn Bị Cho SEA Games 22'
- 'Thanh Niên Hà Nội Tích Cực: Đóng Góp Máu Cho SEA Games 22'
- 'SEA Games 22: Hà Nội Hiến Máu Đảm Bảo Nhu Cầu Y Tế'
3. Bài tập nâng cao khả năng củng cố
Bài 1: Phân tích cách sử dụng ngôn ngữ trong các ví dụ dưới đây:
1. Với phong cách của những ngôi sao, cô đã lập kế hoạch để nổi tiếng. Giọng hát của cô vang vọng từ kênh MTV, xuất hiện trên nhiều nền tảng và thu hút sự chú ý của giới trẻ hiện đại, những người thể hiện sự tự do qua những câu như 'How are you?' và 'overnight'.
2. Dự án xây dựng Khu phức hợp văn hóa đã nhận được phản hồi tích cực từ cư dân trong quận.
3. Ngày hôm qua, tôi gặp anh Tứ, một tài xế xe ôm. Anh trông phong độ hơn, không còn giống như một người bình thường chịu đựng mọi thử thách của thời tiết.
Đáp án:
1. Đoạn văn sử dụng các từ tiếng Anh như: 'mode', 'superstar', 'How are you?', 'overnight' mà không cân nhắc có thể khiến một số người đọc hoặc người nghe cảm thấy khó hiểu.
2. Câu này sử dụng viết tắt KPVH mà không giải thích rõ, gây khó khăn cho người đọc. Để làm rõ hơn, nên viết đầy đủ và tránh dùng viết tắt không cần thiết.
3. Trong ví dụ này, ngôn ngữ sử dụng không trang trọng và hơi tùy tiện. Từ 'bảnh tỏn' không phù hợp với ngữ cảnh. Chúng ta nên chọn từ ngữ chính xác hơn.
Bài 2: Soạn một bản tin ngắn về tình trạng quay cóp trong kỳ thi
Đáp án:
Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, hiện tượng quay cóp trong kỳ thi đang trở thành một thách thức lớn đối với hệ thống giáo dục. Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT diễn ra vào ngày...tháng...năm... tại Trường A, đã có hơn 40 thí sinh bị phát hiện vi phạm và bị đình chỉ thi do sử dụng tài liệu không được phép.
Tình hình trở nên nghiêm trọng hơn khi một số thành viên trong hội đồng giám thị tại Trường B bị cáo buộc đã cung cấp đáp án cho một số thí sinh. Sự việc này không chỉ làm giảm lòng tin và sự đoàn kết trong cộng đồng giáo dục mà còn ảnh hưởng xấu đến uy tín của hệ thống giáo dục.
Càng đáng lo ngại hơn là phản ứng của một số phụ huynh học sinh. Thay vì khuyến khích con em thi cử bằng sự nỗ lực và kiến thức của mình, họ lại thúc ép giám thị làm giảm sự nghiêm túc trong công tác chấm thi. Ví dụ điển hình là sự việc ở Huyện C, khi một giám thị bị phụ huynh chỉ trích nặng nề và thậm chí bị hành hung.
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Mytour về cách soạn bài phong cách ngôn ngữ báo chí một cách ngắn gọn và đầy đủ. Cảm ơn quý độc giả đã theo dõi và quan tâm!
