Buzz
Văn bản Thuyền trưởng tàu viễn dương được trích từ vở kịch Bệnh sĩn của Lưu Quang Vũ. Mytour muốn giới thiệu về tài liệu Soạn văn 8 về Thuyền trưởng tàu viễn dương, cung cấp những kiến thức hữu ích về tác phẩm.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp học sinh lớp 8 chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ. Mời tham khảo chi tiết dưới đây.
Soạn bài về Thuyền trưởng tàu viễn dương
Câu 1. Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết văn bản này là một tác phẩm hài kịch?
- Nhân vật: Ông Toàn Nha là một người mắc bệnh sĩ.
- Xung đột kịch: Bị bỏng nặng, ông Toàn Nha phải đi cấp cứu trên chiếc tàu chở phân đạm của Hưng, nhưng vẫn mơ màng hãnh diện rằng đang được chở đi trên chuyến “tàu viễn dương” do chàng rể tương lai - một vị thuyền trưởng dày dặn kinh nghiệm điều khiển.
- Các đoạn đối thoại, độc thoại của từng nhân vật, cũng như các chỉ dẫn sân khấu được đặt trong ngoặc đơn.
Câu 2. Phân tích một số kỹ thuật trào phúng trong bài.
Một số kỹ thuật trào phúng trong bài: phóng đại (như việc ông Toàn Nha đi được chở đi trên chuyến “tàu viễn dương”), tương phản giữa nội dung bên ngoài và bên trong (thuyền trưởng - anh lái thợ lái tàu đường sông, tàu viễn dương - tàu chở phân đạm),...
Câu 3. Đưa ra một số ví dụ về lời đối thoại và chỉ dẫn sân khấu trong văn bản.
a. Lời đối thoại:
- Hưng và Nhàn:
Hưng – Lửa… cháy!
Nhàn – Anh ở trong đó à?
Hưng – Vâng, không phải chuột, mà là tôi, thuyền trưởng con tàu chở phân này, tôi không phải thuyền trưởng viễn dương, tôi đã dối Nhàn, Nhàn đã không biết!
Nhàn – Hiểu rồi.
Hưng – Hiểu gì?
Nhàn – Biết là anh đã nói dối… Biết ngay từ lúc anh mới về, bác Thân đi đánh vỏ đã nhìn thấy anh lái con tàu chở đạm cặp bến sông nhà, đã kể với em. Em chỉ không hiểu tại sao anh lại phải nói dối như vậy… Vì sao?
- Văn Sửu - ông Toàn Nha:
Văn Sửu – Bác Nha! Bác đã tỉnh?
Ông Nha – Lễ rước đuốc mừng công… kết thúc tốt đẹp chứ Sửu?
Văn Sửu – Báo cáo bác… dù sao vẫn tốt đẹp ạ. Chúng em đưa bác lên con tàu… chở phân này… đến bệnh viện cấp cứu ạ.
b. Hướng dẫn diễn cảnh sân khấu:
Tiến – Lạnh quá nhỉ? Trời rét thế này! Xem nào (suy nghĩ). Tôi sẽ giao tiếp ngắn gọn rồi tìm cách đẩy họ ra khỏi tàu ngay. Họ sẽ bận rộn với việc bốc dỡ dưới mấy xà lan kia… Còn cậu… (chỉ vào một thùng gỗ to, ở ngoài có vẽ hình cái ô và cái cốc) lẻn vào đấy, không ngạt đâu, có mấy khe để thở. Nằm yên. Tôi sẽ đẩy họ rời khỏi đây ngay. Nhanh lên. Nhưng cậu phải nằm yên đấy! Lẻn vào nhanh lên!
(Đẩy Hưng vào trong thùng, đóng nắp lại. Nhàn và Xoan xuất hiện.)
*
Xoan − (giật mình) Ôi chị ơi! (vội nhảy ra khỏi cái thùng) Có tiếng gì trong cái thùng này… như tiếng thở ấy… Eo ơi!
Tiến – Đâu! Tôi không nghe thấy gì cả. Không phải là hòm này đâu.
Xoan – Chắc chắn có tiếng rên rỉ kia rồi lại tiếng gì đó… như khò khè ấy.
Tiến − À, đúng rồi: chuột đấy, trên tàu này rất nhiều chuột.
Xoan – Ôi trời ơi! Chuột à? Ghê quá, tôi ghét chuột lắm! Tại sao các anh lại để chuột hoành hành trên tàu như vậy?
Tiến – Ai để? Chuột tự nhiên sống ở đây, nó thích ở đâu thì ở đó.
Xoan – (thì thào) Giết đi! Tôi ghét chuột. Chị Nhàn là kĩ sư chăn nuôi, cũng rất ghét chuột. Bọn em vừa mở một chiến dịch tiêu diệt chuột, bảo vệ hoa màu. Lo mà chuột trên tàu của các anh không lan truyền xuống làng em. Chị Nhàn sẽ cho anh ít bả chuột.
…
Câu 4. Tóm tắt hành động gây ra xung đột và giải quyết xung đột giữa một số nhóm nhân vật như sau: Tiến, Hưng, Xoan, Nhàn; Hưng và Nhàn.
- Tiến, Hưng, Xoan, Nhàn:
- Hành động gây ra xung đột: Bắt nguồn từ cuộc trò chuyện trên thuyền chở phân đạm cho địa phương. Khi Nhàn và Xoan luôn ca ngợi chiếc tàu viễn dương và tài năng của những người lái chiếc tàu đó, đồng thời phủ nhận chiếc tàu chở phân đạm.
- Hành động giải quyết xung đột: Khi mọi người nghe thấy tiếng nổ lớn và cùng nhau đi dập lửa.
- Hưng và Nhàn:
- Hành động tạo ra xung đột: Hưng gian dối Nhàn về thân phận là người lái con tàu chở phân đạm.
- Hành động giải quyết xung đột: Hưng tiết lộ sự thật cho Nhàn biết.
Câu 5. Từ lời của ông Toàn Nha ở gần cuối văn bản: “Chính anh Hưng thân chinh lái con tàu này để chở tôi, chính đồng chí thuyền trưởng viễn dương tự tay lái đưa đồng chí giám đốc bố vợ anh đi. Đúng lắm! Phải thế! Rất tốt! Toàn Nha này không đi thì thôi, đã đi thì phải…”, bạn có nhận xét gì về nhân vật này?
Lời ông Toàn Nha cho thấy ông ta là người cố chấp, háo danh và quan trọng về vẻ ngoài.
Câu 6. Theo bạn, giữa người coi trọng “sĩ diện” và người mắc “bệnh sĩ” có gì khác biệt? Văn bản trên (và đoạn tóm tắt vở kịch Bệnh sĩ) cho thấy nhân vật nào hiện thân đầy đủ cho người mắc “bệnh sĩ”? Phân tích một số chi tiết tiêu biểu để làm rõ ý kiến.
- Phân loại:
- Người coi trọng sĩ diện là người có lòng tự trọng cao, rất quan trọng và bảo vệ danh dự của bản thân.
- Người mắc bệnh sĩ diện: quan trọng hình thức, làm mọi việc để có danh tiếng thậm chí là dối trá,...
- Văn bản trên minh họa rõ ràng nhân vật ông Toàn Nha hiện thân đầy đủ cho người mắc “bệnh sĩ”.
- Ví dụ: bị bỏng nặng, ông Toàn Nha phải đi cấp cứu trên chiếc tàu chở phân đạm của Hưng, nhưng vẫn tự hào rằng đang được chở đi trên chuyến “tàu viễn dương” do chàng rể tương lai - một vị thuyền trưởng dày dặn kinh nghiệm điều khiển.
Câu 7. Cùng với nhóm bạn, hãy phân vai, diễn xuất hoặc đọc diễn cảm một cảnh trong đoạn văn trên.
Học sinh tự làm mọi thứ cho mình.
