Buzz
Khi soạn bài viết phân tích một tác phẩm truyện từ trang 77 đến trang 81 trong sách Ngữ văn lớp 8 Kết nối tri thức, học sinh sẽ dễ dàng trả lời câu hỏi và viết bài văn 8.
Soạn bài Viết bài văn phân tích một tác phẩm (truyện) (trang 77) - Kết nối tri thức
Mỗi tác phẩm văn học là một thế giới nghệ thuật sống động, thu hút sự khám phá, giải mã của người đọc. Phân tích tác phẩm giúp hiểu sâu sắc về vẻ đẹp của ngôn từ và thông điệp của tác giả. Trong bài 6. Chân dung cuộc sống, em đã học cách viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện. Phần Viết của bài học này sẽ tiếp tục hướng dẫn cách viết kiểu bài trên để củng cố và nâng cao kiến thức, kĩ năng đã học.
Yêu cầu:
• Giới thiệu tác phẩm truyện (nhan đề, tác giả) và tổng quan ý kiến về tác phẩm.
• Trình bày ngắn gọn nội dung chính của tác phẩm.
• Đề cập chủ đề chính của tác phẩm
• Phân tích các đặc điểm nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm (như cốt truyện, xây dựng nhân vật, ngôi kể, ngôn ngữ,...), tập trung vào những yếu tố nghệ thuật nổi bật nhất.
• Sử dụng bằng chứng từ tác phẩm để làm rõ quan điểm trong bài viết. Nêu rõ ý nghĩa, giá trị của tác phẩm truyện.
* Phân tích bài viết tham khảo
Bức tranh của em gái tôi – một lời thú thật thành thật
1. Giới thiệu vắn tắt về tác giả, tác phẩm và trình bày ý kiến tổng quát về tác phẩm.
Giới thiệu ngắn gọn về tác giả và tác phẩm:
Tạ Duy Anh là một nhà văn đã sáng tác nhiều tác phẩm với các vấn đề xã hội như Bước qua lời nguyền, Lão Khổ, Thiên thần sám hối... Ông cũng viết những câu chuyện dành cho thiếu nhi rất đáng yêu.
Bức tranh về em gái của tôi thể hiện một cách tuyệt vời vẻ đẹp của tuổi thơ.
2. Trình bày ngắn gọn nội dung và chủ đề chính của tác phẩm.
- Nội dung: Câu chuyện kể về Kiều Phương, em gái của tôi, một cô bé có tài năng hội họa. Sự phát hiện về tài năng của em khiến cho một người bạn của bố em cảm thấy ghen tị và mặc cảm. Nhờ sự giới thiệu của người bạn này, Kiều Phương tham gia cuộc thi vẽ tranh quốc tế và giành giải nhất với bức tranh về em trai của mình.
- Chủ đề: Sự tài năng và tình cảm gia đình của em gái đối với anh trai.
3. Sử dụng lý lẽ và bằng chứng để phân tích tác dụng của các đặc điểm nghệ thuật của tác phẩm.
Bức tranh thu hút độc giả chủ yếu bởi cách xây dựng nhân vật. Hai nhân vật Kiều Phương và tôi được mô tả một cách so sánh, bổ sung, và phản ánh lẫn nhau, để lại ấn tượng sâu sắc cho độc giả.
Bằng cách diễn đạt, cử chỉ, hành động, em như một thiên thần nhỏ, ngây thơ, trong sáng, tỏa ra tình yêu thương ấm áp cho mọi người xung quanh, cả động vật và vật nuôi.
4. Phân tích tác dụng của nghệ thuật thể hiện tâm lý của nhân vật 'tôi'.
Tác dụng của nghệ thuật thể hiện tâm lý nhân vật 'tôi' là sự chú ý của anh trai đến từng hành động nhỏ của em gái, từ việc sắp xếp đồ đạc trong nhà đến cách vẽ những hình vẽ kỳ lạ. Sự tò mò đó cũng là một dạng quan tâm. Sự thay đổi trong tâm lý của anh trai bắt đầu khi tài năng hội họa của em được phát hiện.
5. Khẳng định tâm huyết, tài năng của tác giả và ý nghĩa, giá trị của tác phẩm.
Để viết một câu chuyện như vậy, ngoài tình cảm yêu thương đối với trẻ em, tác giả cũng phải hiểu sâu về tâm lý của tuổi dậy thì - thời kỳ mà sự ngây thơ bắt đầu phai nhạt bởi những khó khăn cần phải vượt qua....
* Thực hành viết theo các bước:
1. Chuẩn bị trước khi bắt đầu viết
a. Chơi chơi xổ số tài
Có thể tham khảo các đề tài sau:
- Đặc điểm nổi bật của truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê.
- Giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích Đi lấy mật, từ Đất rừng phương Nam của Đoàn Giỏi.
b. Tìm ý kiến
Có thể tìm ý kiến bằng cách đặt câu hỏi xoay quanh tác phẩm.
Nội dung của truyện là gì? Nội dung đó được thể hiện ra sao thông qua hệ thống nhân vật, các sự kiện?
Chủ đề chính của câu chuyện là gì?
Trong truyện, có những đặc điểm nghệ thuật đặc biệt nào? Những đặc điểm đó ảnh hưởng như thế nào đến việc diễn đạt nội dung?
Ý nghĩa sâu xa của câu chuyện là gì?
c. Lập dàn bài
Dựa trên các ý đã thu thập được, tổ chức thành một dàn bài hợp lý.
- Mở đầu: Giới thiệu sơ lược về tác phẩm (tiêu đề, tác giả), đưa ra ý kiến tổng quan về nội dung của tác phẩm.
- Phần chính:
+ Trình bày nội dung chính của tác phẩm.
+ Phân tích chủ đề của tác phẩm.
+ Đánh giá và phân tích hiệu quả của một số đặc điểm về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.
- Kết luận: Xác nhận ý nghĩa và giá trị của tác phẩm.
2. Viết bài văn
- Theo dàn ý đã lập, thực hiện việc viết bài theo cấu trúc logic. Đặt ra rõ mục tiêu viết bài văn phân tích tác phẩm truyện mà không lạc vào việc kể chuyện hoặc tự suy nghĩ về câu chuyện đã đọc.
- Mỗi quan điểm cần được chứng minh bằng lập luận và bằng chứng cụ thể. Trong quá trình phân tích, cần tập trung vào sự kiện, nhân vật, ngôn từ, ngôi kể,... Đảm bảo phân tích có sự mở rộng, sâu sắc, và chọn lựa các yếu tố nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm để khám phá sâu hơn.
Bài viết tham khảo
Khánh Hoài là một nhà văn giàu tình yêu thương dành cho trẻ em. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là truyện ngắn “Cuộc chia tay của những con búp bê”. Từ cuộc chia tay đầy xúc động của hai anh em Thành và Thủy, tác giả đã truyền đạt một bài học ý nghĩa trong cuộc sống.
Câu chuyện kể về một gia đình có hai anh em là Thành và Thủy. Tuy nhiên, vì bố mẹ ly hôn nên hai anh em không thể tiếp tục sống chung. Khánh Hoài đã tạo ra một tình huống đặc biệt để thể hiện tình cảm sâu đậm của Thành và Thủy. Mẹ yêu cầu hai anh em phải chia đồ chơi. Khi nghe tiếng mẹ nói về việc chia đồ chơi, Thủy không kìm nổi nỗi sợ hãi “bất giác run lên bần bật, kinh hoàng”. Còn Thành thì thầm nghĩ: “Cảnh vật vẫn như hôm qua, hôm kia thôi mà sao tai họa giáng xuống đầu anh em tôi nặng nề thế này”. Đối mặt với cuộc chia tay, cả Thành và Thủy đều cảm thấy buồn bã và nặng nề. Nhưng điều đó không làm mất đi tình cảm của họ. Đến tận bây giờ, hai anh em vẫn nhường nhịn và dành những điều tốt nhất cho nhau, đáng quý trọng. Thành dành hầu hết đồ chơi cho em: bộ tú lơ khơ, bàn cá ngựa, những con ốc biển và bộ chỉ màu, cũng như cả hai con búp bê, Em Nhỏ và Vệ Sĩ. Khi hai anh em về đến nhà, họ thấy một chiếc xe tải đậu trước cổng, cuộc chia tay đột ngột khiến cả hai bàng hoàng. Thủy chạy vào nhà lấy con Vệ Sĩ để cho Thành ngủ. Nhưng sau đó, cô lại đem cả con Em Nhỏ ra và yêu cầu anh hứa không bao giờ để chúng xa nhau nữa.
Sau khi chia đồ chơi, Thành đưa em đến trường tạm biệt thầy cô và bạn bè. Khung cảnh ngôi trường hôm nay sao mà thân thương đến thế. Cô tặng Thủy một quyển sổ và một chiếc bút mực nhưng Thủy không dám nhận vì không còn đi học nữa. Sau khi về nhà từ trường, Thành và Thủy nhìn thấy một chiếc xe tải đậu trước cổng, cuộc chia tay đột ngột khiến cả hai bàng hoàng. Thủy chạy vào nhà lấy con Vệ Sĩ để cho Thành ngủ. Nhưng sau đó, cô lại đem cả con Em Nhỏ ra và yêu cầu anh hứa không bao giờ để chúng xa nhau nữa. Dường như đó cũng là mong muốn của Thủy. Cô mong rằng mình và anh trai sẽ không phải xa cách nhau nữa. Cuộc chia tay diễn ra đầy nước mắt, buồn bã và đau thương. Cả hai anh em đều không biết khi nào mới gặp lại nhau.
Cuộc chia tay của những con búp bê đã gợi cho người lớn nhiều suy nghĩ về trách nhiệm của họ, về việc giữ cho mái ấm hạnh phúc để con cái được sống hạnh phúc, được yêu thương đầy đủ.
3. Chỉnh sửa bài viết
Với bài viết phân tích tác phẩm truyện, cần tập trung vào một số vấn đề sau: .
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và tóm tắt ý kiến tổng quan về tác phẩm. Nếu thiếu thông tin, hãy bổ sung.
- Trình bày nội dung và chủ đề chính của truyện một cách rõ ràng. Nếu thông tin chưa đầy đủ hoặc không rõ ràng, hãy bổ sung hoặc sửa đổi.
- Phân tích và chỉ ra tác dụng của một số đặc điểm nghệ thuật trong tác phẩm. Nếu có yếu tố nghệ thuật cần được làm nổi bật hơn, hãy tập trung vào phân tích chi tiết để tránh phân tích quá rộng rãi.
