Soạn bài Viết báo cáo nghiên cứu về một chủ đề trang 113, 116 ngắn nhất nhưng vẫn đầy đủ ý được biên soạn dựa trên sách Ngữ văn lớp 10 Kết nối tri thức, giúp học sinh soạn văn lớp 10 dễ dàng hơn.
Soạn bài Viết báo cáo nghiên cứu về một chủ đề (trang 113) - tóm tắt Kết nối tri thức
* Yêu cầu:
- Đề cập đến đề tài và vấn đề nghiên cứu trong báo cáo
- Trình bày kết quả nghiên cứu qua hệ thống các luận điểm rõ ràng, thông tin chính xác.
- Sử dụng các nguồn tham khảo đáng tin cậy, trích dẫn và chú thích phù hợp, thể hiện tính minh bạch trong việc sử dụng kết quả nghiên cứu có sẵn.
- Báo cáo cung cấp danh mục tài liệu tham khảo ở cuối.
* Phân tích về tài liệu tham khảo:
Những ảnh hưởng của sử thi Ấn Độ Ra-ma-ya-na trong văn hóa Việt Nam
Phần 1: Giới thiệu vấn đề nghiên cứu
- Sử dụng chú thích cho các từ ngữ, chi tiết cần được làm sáng tỏ
- Tổng quan quan điểm nghiên cứu
Phần 2: Trình bày kết quả nghiên cứu
- Quan điểm 1
Bằng chứng để làm rõ quan điểm 1
- Quan điểm 2
Bằng chứng làm sáng tỏ quan điểm 2
- Quan điểm 3
Bằng chứng làm rõ quan điểm 3
- Quan điểm 4
Bằng cứng giải thích quan điểm 4 rõ ràng hơn
- Sử dụng ngôn từ và cấu trúc câu chính xác, khách quan
Phần 3: Tóm lược, mở rộng và nâng cao vấn đề
- Xác nhận kết quả nghiên cứu và ý nghĩa của vấn đề nghiên cứu
- Đề xuất các vấn đề tiếp theo
Phần 4: Danh mục tài liệu tham khảo được sắp xếp theo thứ tự, bao gồm tên tác giả, nơi và thời gian công bố
Trả lời thắc mắc:
Bài 1 (trang 116 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):
Những dấu ấn của sử thi Ấn Độ Ra-ma-ya-na trong văn hóa Việt Nam
Bài 2 (trang 116 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):
Các điểm chính được thảo luận trong bài viết:
- Tác động của sử thi Ra-ma-ya-na trong văn học dân gian và văn học viết thời Trung đại
- Ảnh hưởng của sử thi Ra-ma-ya-na trong nghệ thuật điêu khắc
- Tác động của sử thi Ra-ma-ya-na trong văn hóa hiện đại
Bài 3 (trang 116 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 10 Tập 1 - Kết nối tri thức):
- Tác giả sử dụng các bằng chứng từ các tác phẩm cụ thể trong văn học dân gian Việt Nam:
+ Sử thi Têwa Mưnô của người Chăm. Trong sử thi này, câu chuyện được mượn từ Hikayat Dera Mưnô của Malaysia, mà truyện này lại chính là một phiên bản biến thể của sử thi Ra-ma-ya-na.
+ Trích lời của nhà nghiên cứu Phan Đăng Nhật, Đinh Gia Khánh về Lĩnh Nam chích quái của Trần Thế Pháp
- Cung cấp các ví dụ về điêu khắc tại Bảo tàng Chăm
- Cung cấp các bằng chứng từ văn hóa đương đại qua
+ Nghiên cứu của Phan Ngọc
+ Lưu Quang Thuận – Lưu Quang Vũ chuyển thể thành tác phẩm chèo Nàng Xi-ta
+ Tập truyện Lời tiên tri của giọt sương (2011) của nhà văn Nhật Chiêu: truyện sử thi cực ngắn là sử thi Nàng Xi-ta (tác giả đã trích dẫn một số câu trong tác phẩm)
* Thực hành viết
1. Chuẩn bị viết
- Lựa chơi chơi xổ số tài:
Bắt đầu bằng điều khiến bạn cảm thấy hứng thú và quan tâm nhất sau khi đọc một tác phẩm văn học hoặc một tài liệu nào đó. Điều gì trong tác phẩm thu hút bạn? Bạn muốn tìm hiểu thêm về điều gì? Trong các tài liệu bạn đã đọc, có điều gì mâu thuẫn hoặc chưa rõ ràng? Ví dụ: sau khi đọc đoạn trích Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời, có thể bạn muốn biết thêm về đời sống của người Ê-đê. Sau khi học xong đoạn trích Héc-to từ biệt Ăng-đrô-ác, có thể bạn muốn tìm hiểu thêm về lịch sử thành To-roa và dấu tích của những địa danh được nhắc tới trong tác phẩm trên bản đồ thế giới đương đại… Sau khi xem một bộ phim hay một tác phẩm văn học lấy cảm hứng từ các nhân vật, cốt truyện trong sử thi, bạn có ý tưởng so sánh các tác phẩm đó với các sử thi thuở cổ đại, … Trong số những ý tưởng đã được phác thảo ở phần trước, hãy chọn một ý tưởng mà bạn ấn tượng nhất để làm đề tài cho bài viết của mình.
- Thu thập thông tin:
Để thu thập thông tin cần thiết cho báo cáo hoặc nghiên cứu, bạn cần đọc sách và báo có liên quan. Các tài liệu trên Internet cũng là nguồn quan trọng mà bạn cần khai thác. Chỉ cần nhập từ khóa liên quan đến vấn đề nghiên cứu vào các trang mạng tìm kiếm phổ biến, bạn có thể nhanh chóng tìm thấy đường dẫn để đọc những tài liệu hữu ích. Trước khi sử dụng thông tin từ một tài liệu, hãy kiểm tra độ tin cậy của nó dựa trên tiêu chí như: Tác giả là ai? Có phải là chuyên gia uy tín trong lĩnh vực này không? Tài liệu được công bố bởi tổ chức nào? Mục đích của tác giả hoặc tổ chức đó là gì? Nội dung của tài liệu có khách quan và thuyết phục không?
2. Xây dựng đề cương
- Trước khi xây dựng đề cương, hãy tập hợp thông tin thu thập thành các ý, xoay quanh các câu hỏi chung như: Vấn đề nghiên cứu có thể triển khai như thế nào? Các khía cạnh nào cần được tập trung tìm hiểu? Vấn đề nghiên cứu có ý nghĩa gì? ...
Câu trả lời cho các câu hỏi này có thể được tìm thấy trong thông tin bạn đã thu thập từ bước thực hành viết ở trên hoặc sẽ thu thập thêm (nếu cần)
- Dựa trên các ý thu thập được, bạn xây dựng một đề cương, sắp xếp các ý theo một trật tự cụ thể, ví dụ như theo thứ tự thời gian, không gian hoặc logic của vấn đề. Đây có thể coi là một bản tóm tắt ngắn gọn của các thông tin chính trong báo cáo hoặc nghiên cứu, đồng thời hướng dẫn cho quá trình viết tiếp theo. Đề cương nghiên cứu bao gồm các phần sau:
+ Đặt vấn đề: Trình bày đề tài và vấn đề nghiên cứu
+ Giải quyết vấn đề: Trình bày các kết quả nghiên cứu chính thông qua hệ thống luận điểm, bằng chứng, dữ liệu.
+ Tổng kết: Khẳng định kết quả nghiên cứu và ý nghĩa của vấn đề, mở ra các hướng tiếp cận mới
+ Danh mục tài liệu tham khảo: Ghi rõ tác giả, thời gian công bố, tên tài liệu và nơi công bố.
Bạn cũng có thể trình bày đề cương dưới dạng một sơ đồ. Xác định ý tưởng trung tâm và viết quan điểm nghiên cứu dưới dạng một câu, sau đó phát triển ý tưởng trung tâm thành các ý chính, ý phụ và lựa chọn các dữ liệu, bằng chứng, để làm sáng tỏ các ý.
Đề cương tham khảo “Văn hóa và đời sống của người Ê-đê từ sử thi Đăm Săn đến thực tế cuộc sống”.
1. Đặt vấn đề:
Sử thi Đăm Săn là một trong những tác phẩm sử thi tiêu biểu nhất được sáng tạo bởi trí tưởng tượng phong phú, lãng mạn của đồng bào Ê-đê, là bức tranh phản ánh lịch sử văn hoá của dân tộc Tây Nguyên.
2. Giải quyết vấn đề:
a. Đặc điểm cuộc sống của người dân tộc Ê-đê
- Về nơi ở: Ngôi nhà đóng vai trò quan trọng trong văn hóa vật chất của người Ê-đê:
+ Mô tả về ngôi nhà trong các truyền thống văn hóa
+ Sự quan trọng của ngôi nhà trong sinh hoạt hàng ngày của người Ê-đê
- Về ẩm thực: Sự pha trộn tinh tế của thảo dược, gia vị và thực phẩm tươi sống trong các phong cách nấu nướng độc đáo
+ Ẩm thực trong các tác phẩm sử thi
+ Ẩm thực trong các phong tục tập quán hàng ngày
- Trang phục: Với những bộ trang phục độc đáo và mới lạ, dân tộc Ê-đê thu hút mọi ánh nhìn.
+ Trang phục của các nhân vật trong sử thi
+ Trang phục trong đời sống hàng ngày của người Ê-đê
- Phương tiện di chuyển
+ Phương tiện di chuyển trong các tác phẩm sử thi
+ Các phương tiện di chuyển
b. Đặc điểm văn hóa của dân tộc Ê-đê:
- Trang phục và kiến trúc nhà cửa truyền thống
- Gia đình và tôn giáo
- Các lễ hội và hoạt động văn hóa
3. Tóm tắt
Người Ê-đê ở Đắk Lắc thể hiện sự đặc sắc về cả vật chất lẫn tinh thần. Giá trị văn hóa truyền thống của họ tạo ra những nét đặc trưng văn hóa độc đáo của Tây Nguyên, tạo nên sự phong phú và đa dạng trong văn hóa khu vực. Sự đóng góp của người Ê-đê vào kho tàng văn hóa Việt Nam là vô cùng quý giá, đặc biệt trong lĩnh vực văn học sử thi và văn học tổng quát.
4. Danh mục tài liệu tham khảo
3. Viết báo cáo
Viết bài theo cấu trúc đã lập.
Bài viết tham khảo:
Đám Săn là một kiệt tác sử thi của Việt Nam, có vai trò quan trọng trong văn hóa dân tộc. Sử thi này không chỉ kể về những trận chiến hùng tráng, mà còn phản ánh nền văn hóa dân tộc Ê-đê. Nhiều nhà nghiên cứu đã tập trung vào nghiên cứu sử thi này, đặc biệt là các nhà nghiên cứu Pháp. Sử thi Đăm Săn đã được dịch ra tiếng Việt bởi Đào Tử Chí vào năm 1957, thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng nghiên cứu văn học. Các nhà nghiên cứu đã đạt được nhiều kết quả quý báu trong quá trình nghiên cứu về sử thi Đăm Săn, từ đó mở ra cái nhìn mới về văn hóa Ê-đê.
Ngôi nhà của người Ê-đê có ý nghĩa không chỉ là nơi sinh sống mà còn là biểu tượng của sự gắn kết gia đình và bộ tộc. Văn hóa ngôi nhà phản ánh sự giàu có và phồn thịnh của dân tộc, cũng như nét đẹp văn hóa truyền thống của họ.
Ẩm thực Ê-đê là sự kết hợp tinh tế giữa thảo dược, gia vị và thực phẩm tươi sống. Đây không chỉ là nền ẩm thực độc đáo của người Ê-đê mà còn là điểm đặc biệt thu hút du khách.
Trang phục của người Ê-đê thể hiện sự độc đáo và đẹp mắt qua các loại áo dài, khố, váy tấm và các phụ kiện trang sức đặc trưng.
Người Ê đê xưa thường sử dụng voi và ngựa làm phương tiện đi lại chính. Trong Đăm Săn, Đăm Săn đã cưỡi voi để đi săn và chiến đấu, một cảnh tượng rất ấn tượng và quen thuộc trong văn hóa Ê đê.
Chế độ mẫu hệ là nét đặc trưng nổi bật của người Ê đê, được phản ánh qua sử thi Đăm Săn. Kiến trúc và trang trí của họ thường mang đậm nét mẫu hệ, như cầu thang vào nhà được trang trí bằng hình ảnh vầng trăng khuyết, biểu tượng của sự nữ tính.
Sử thi Đăm Săn là một tác phẩm quan trọng, giúp hiểu sâu hơn về văn hóa và con người Ê đê. Nó tôn vinh những tập tục đặc biệt và không thể nhầm lẫn với bất kỳ dân tộc nào khác.
Tự chỉnh sửa lại báo cáo nghiên cứu theo các tiêu chí đã đề ra:
- Phần giới thiệu nên tập trung vào vấn đề nghiên cứu để thu hút sự chú ý của độc giả.
- Các luận điểm chính cần được minh chứng bằng dữ liệu và bằng chứng đáng tin cậy.
Phải tự kiểm tra và hoàn thiện báo cáo nghiên cứu của mình theo các tiêu chí đã đề ra.
- Các phần được tổ chức một cách logic, có liên kết mạch lạc, không có sự lặp lại
- Không có thông tin dư thừa, không liên quan trực tiếp đến đề tài
- Bài viết tuân thủ các quy định về chính tả, không có lỗi ngữ pháp và câu