Câu 1
Câu 1 (trang 30, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Người viết đã có quan điểm như thế nào về vấn đề xã hội được đề cập trong tác phẩm văn học?
Phương pháp giải:
Tiếp cận nội dung ngôn ngữ tham khảo để xác định quan điểm của người viết về vấn đề xã hội được nêu ra trong tác phẩm văn học.
Lời giải chi tiết:
Người viết đã trình bày quan điểm của mình về vấn đề xã hội được đề cập trong tác phẩm văn học:
- “đời sống là sự trao đổi của cho và nhận, nhận và cho. Chúng ta không thể sống mà không giao tiếp với người khác. Tình cảm của chúng ta là sản phẩm của quá trình tương tác với đồng loại”
- “Chỉ cần tận tâm với lý tưởng hiến dâng của mình, dù thành tựu có nhỏ nhoi, bạn vẫn là người đã đóng góp vào cuộc sống một phần nào đó của một thành tựu to lớn”
Câu 2
Câu 2 (trang 30, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Để làm rõ quan điểm của mình, người viết đã trình bày những luận điểm nào?
Phương pháp giải:
Tham khảo nội dung ngôn ngữ để xác định những luận điểm người viết đã trình bày để làm rõ quan điểm của mình.
Lời giải chi tiết:
Để làm rõ quan điểm của mình, người viết đã trình bày một loạt những luận điểm:
- “Sống trọn vẹn là biết cho đi, như việc tặng cho “ly đầy cuộc sống” của nhân vật chân thành trong đoạn thơ”
- “Sống trọn vẹn là kiên định với lý tưởng hiến dâng, theo đuổi”
Câu 3
Câu 3 (trang 30, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Mỗi luận điểm, lí lẽ và bằng chứng có sự kết hợp với nhau như thế nào? Phân tích một ví dụ để làm rõ.
Phương pháp giải:
Tham khảo nội dung ngôn ngữ để xác định hệ thống luận điểm, lí lẽ và bằng chứng, từ đó nhận xét về sự kết hợp của chúng, đưa ra ví dụ để làm rõ.
Lời giải chi tiết:
Mỗi luận điểm, lí lẽ và bằng chứng có sự kết hợp, bổ sung cho nhau. Luận điểm là tiền đề để phát triển các lý lẽ, bằng chứng và ngược lại, lí lẽ, bằng chứng là yếu tố làm rõ luận điểm.
Ví dụ: Tác giả trình bày luận điểm “sống trọn vẹn là biết cho đi..”, để làm rõ điều này với người đọc, tác giả đã trình bày các lí lẽ, bằng chứng cụ thể “Một đứa trẻ chỉ có thể lớn lên khi được chăm sóc bởi cha mẹ, gia đình - nhận sự dưỡng nuôi từ thân nhân. Sau đó đứa trẻ sẽ nhận được sự giáo dục của nhà trường, sự bảo trợ từ xã hội. Lớn lên, nó lao động và ngầm thực hiện một giao kết xã hội giữa quyền lợi và nghĩa vụ đất nước”. Ngược lại, nhờ luận điểm này mà các lí lẽ, bằng chứng mới được thấu hiểu, cụ thể, rõ ràng và phù hợp. Nếu không có luận điểm, việc trình bày lý lẽ, bằng chứng trên làm cho bài văn trở nên mơ hồ, rời rạc, không có mục đích rõ ràng.
Câu 4
Câu 4 (trang 30, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Mở đầu, phát triển, và kết luận của tài liệu đã đáp ứng được yêu cầu của thể loại bài viết thuyết phục về một vấn đề xã hội trong văn học không? Vì sao?
Phương pháp giải quyết:
Dựa trên kiến thức về loại bài viết, xem xét mở đầu, phát triển, và kết luận của tài liệu và đưa ra nhận xét.
Lời giải chi tiết:
Mở đầu, phát triển, và kết luận của tài liệu đã đáp ứng được yêu cầu của thể loại bài viết thuyết phục về một vấn đề xã hội trong văn học vì những lý lẽ, bằng chứng trong bài viết chặt chẽ, thuyết phục độc giả bởi việc xem xét vấn đề từ nhiều góc độ, có các cơ sở vững chắc làm nền tảng. Các lý lẽ, bằng chứng mà tác giả đưa ra hoàn toàn hợp lý, thực tế, từ đó tạo ra sức hấp dẫn, thuyết phục trong văn bản thuyết phục.
Thực Hành Viết
Đề Bài ( trang 30, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Hãy viết bài văn thuyết minh về mối liên hệ giữa con người và thiên nhiên, lấy cảm hứng từ một trong ba truyện ngắn đã học.
Phương Pháp Giải:
Viết bài theo bốn bước: Chuẩn Bị, Thu Thập Ý Kiến, Sắp Xếp Ý, Viết Bài, và Kiểm Tra.
Lời Giải Chi Tiết:
Bài Văn Tham Khảo:
Nguyễn Huy Thiệp là một nhà văn mang đến làn gió mới trên thị trường văn học Việt Nam với đa dạng trong thể loại và phong cách viết không lặp lại. Trong tác phẩm “Muối của rừng”, Ông đã sâu sắc phân tích mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Tác phẩm đã truyền đạt những thông điệp quan trọng về giá trị của thiên nhiên - đánh thức tinh thần nhân loại. Vậy mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên là gì, vì sao chúng ta cần giữ gìn mối liên hệ này, và điều chúng ta cần làm là gì?
Đầu tiên, mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên là một mối quan hệ bền vững, không thể tách rời, tồn tại từ thuở nào đến thuở nấy, không thể chia cắt. Con người tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định nếu bị cách ly khỏi xã hội, nhưng con người không thể sống nếu không có không khí để hít, nước để uống, thức ăn để nuôi sống, không có đất, nước, ánh sáng… Con người được sinh ra từ thiên nhiên, và thiên nhiên định đoạt cuộc sống của con người, trong khi con người lại định hình số phận của thiên nhiên. Con người không chỉ là sản phẩm mà còn là chủ thể của tài nguyên và môi trường. Vì thế, con người cần tài nguyên của môi trường để sống, và đồng thời con người cũng tác động lên môi trường, thay đổi nó.
Tuy nhiên, mặc dù mối quan hệ này mang lại nhiều lợi ích cho chúng ta, nhưng con người thường không biết trân trọng, bảo vệ, và duy trì nó. Chúng ta lợi dụng tài nguyên thiên nhiên một cách bất cẩn, gây ra ô nhiễm cho nước và không khí qua các chất thải từ nhà máy, xí nghiệp, và các phương tiện giao thông hàng ngày. Chúng ta phá hủy các khu rừng, đốt cháy cây cối để thu lợi ích cá nhân mà không quan tâm đến hậu quả cho người khác. Dù tài nguyên từ thiên nhiên dường như vô tận, nhưng nếu chúng ta không biết cách bảo tồn và duy trì, chúng sẽ bị cạn kiệt, môi trường sẽ bị ô nhiễm, gây ra những hậu quả đáng lo ngại như thủng tầng ozon, nhiệt đới hóa, hạn hán, lũ lụt. Con người đang góp phần vào việc tạo ra những tác động tiêu cực này đối với cuộc sống của chính mình. Thiên nhiên đóng vai trò rất quan trọng đối với con người và tất cả sinh vật trên trái đất. Vì vậy, chúng ta phải biết cách khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách bền vững, và duy trì môi trường để nó trở thành một trong những tài sản quý giá nhất của chúng ta.
Thông qua phương tiện truyền thông, chúng ta nhận thức được tình hình ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng, sự nóng lên của hành tinh, và các hiện tượng thiên tai ngày càng tăng. Sự biến đổi môi trường không tốt đối với sức khỏe của con người, và dịch bệnh cũng trở nên phổ biến hơn. Cuộc sống của con người đang ngày càng xa lạ với thiên nhiên do ảnh hưởng của sự đô thị hóa. Đứng trước tình hình tiêu cực này, mỗi người chúng ta cần nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của môi trường đối với cuộc sống, và hãy cùng nhau bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động bảo vệ môi trường cả trong và ngoài nước. Việc cải thiện môi trường là một quá trình mất thời gian, và vì thế mỗi người chúng ta cần lựa chọn những biện pháp bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình dựa trên tình trạng môi trường hiện nay.
Vậy, tác phẩm “Muối của rừng” đã hoàn thành nhiệm vụ của mình trong việc nhắc nhở con người về mối quan hệ quan trọng giữa con người và thiên nhiên. Nó là một lời kêu gọi cho con người phải bảo vệ, yêu thương, và che chở cho thiên nhiên.