Buzz
Soạn bài: Viết văn Nghị luận, phân tích và đánh giá một tác phẩm văn học trang 61-65, vẫn đảm bảo ngắn gọn nhưng vẫn trung thực với nội dung của sách Ngữ văn lớp 10 từ Kết nối tri thức, giúp việc soạn văn 10 trở nên dễ dàng hơn.
Soạn bài: Viết văn Nghị luận, phân tích và đánh giá một tác phẩm văn học - Lựa chọn cách ngắn nhất từ Kết nối tri thức
* Yêu cầu:
- Tóm tắt thông tin quan trọng về tác giả và tác phẩm một cách tổng quát.
- Đưa ra nhận xét tổng quan về giá trị của tác phẩm.
- Phân tích đặc điểm chủ đề của tác phẩm.
- Phân tích sâu hơn về mối liên kết giữa chủ đề và các nhân vật trong tác phẩm, bao gồm cả sự ảnh hưởng của chủ đề đối với lựa chọn và mô tả nhân vật, sự phát triển của nhân vật và việc mở rộng chủ đề.
- Đưa ra đánh giá tổng quát về sự thành công hoặc hạn chế của tác phẩm dựa trên mối quan hệ giữa chủ đề và nhân vật.
- Phân tích tác động của chủ đề và nhân vật trong tác phẩm đối với bản thân đọc giả.
* Bài viết tham khảo:
Tìm hiểu về Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân
- Giới thiệu tổng quan về thế giới của nhân vật trong tác phẩm Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân.
- Đưa ra quan điểm về vai trò của nhân vật trong việc thể hiện chủ đề của tác phẩm.
- Tóm tắt chủ đề của câu chuyện.
- Đánh giá mức độ ảnh hưởng mạnh mẽ của chủ đề đối với tính cách của nhân vật.
- Xác định ý nghĩa cốt lõi của chủ đề.
Trả lời câu hỏi:
Câu 1 (trang 62 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức):
- Trong Chữ người tử tù, tác giả tái hiện một thế giới u tối, nơi bóng tối, sự ác độc thống trị.
- Đây là trận đấu giữa sự sáng và sự tối, giữa cái đẹp và cái xấu, giữa công lý và tội lỗi.
Câu 2 (trang 62 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức):
Tác giả hướng dẫn độc giả đi từ việc hiểu biết về phong cách nghệ thuật của mình đến việc nhận biết các biểu hiện của phong cách đó trong truyện ngắn “Chữ người tử tù”, kèm theo việc phân tích tác phẩm và mở rộng bình luận về những giá trị quan trọng trong cuộc sống để làm nổi bật bài viết.
Câu 3 (trang 62 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức):
Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân đề cao ý nghĩa: muốn trở thành con người hoàn hảo, cần phải tôn trọng ba điều này: tài năng, cái đẹp và đạo lý.
* Thực hành viết
1. Chuẩn bị viết
- Xem xét lại trong tâm trí, lựa chọn một câu chuyện có chủ đề sâu sắc và các nhân vật gây ấn tượng mạnh, để rút ra những bài học quan trọng về cuộc sống.
2. Lập kế hoạch và tổ chức ý
a. Lập kế hoạch:
Chọn truyện ngắn “Hai đứa trẻ” (Thạch Lam)
- Chủ đề của câu chuyện là gì? Mô tả điểm đặc biệt của chủ đề đó
+ Chủ đề: khát khao ánh sáng, hy vọng vào một tương lai tươi sáng của những người sống trong hoàn cảnh khó khăn
- Các nhân vật trong truyện có điểm nổi bật nào? Bao gồm ngoại hình, cách nói, hành động, và tâm trạng của họ trong việc thể hiện chủ đề ra sao?
- Từ chủ đề và nhân vật, tác phẩm có điều gì đặc biệt?
b. Tổ chức dàn ý:
Giới thiệu: Trình bày về tác giả, tác phẩm và các nhân vật
Nội dung chính: Sắp xếp các ý đã thu thập theo thứ tự logic để bài viết có cấu trúc rõ ràng, chặt chẽ
- Tóm tắt chủ đề của câu chuyện
- Phân tích từng nhân vật đại diện và mối quan hệ giữa họ
- Đánh giá ý nghĩa của chủ đề và vai trò của nhân vật trong việc thể hiện chủ đề, rút ra những bài học cho cuộc sống
Kết luận: Khẳng định ý nghĩa của vấn đề được thảo luận
Kế hoạch dàn ý tham khảo:
1. Mở đầu: Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và nhân vật
2. Nội dung chính
- Tổng quan về chủ đề của truyện
+ Truyện “Dưới bóng hoàng lan” truyền tải thông điệp về tình yêu gia đình, tình yêu quê hương và tình yêu đầu tiên trong sáng của nhân vật Thanh.
- Phân tích từng nhân vật đặc biệt và mối quan hệ giữa họ
+ Nhân vật Thanh: yêu thương bà, yêu quê hương, và có tình cảm đặc biệt với cô gái hàng xóm
+ Vai trò của nhân vật bà: yêu thương cháu, nhân hậu, sẵn lòng hy sinh
+ Nhân vật Nga: tốt bụng, trung thành
- Phân tích vai trò của nhân vật trong việc thể hiện chủ đề
+ Mối quan hệ giữa các nhân vật đóng góp vào việc làm nổi bật chủ đề
- Đánh giá chủ đề và ý nghĩa của nhân vật trong việc thể hiện chủ đề, rút ra bài học cho cuộc sống
3. Kết luận: Khẳng định ý nghĩa của vấn đề được nêu
* Bài viết tham khảo:
Thạch Lam là một trong những tác giả văn học lãng mạn tiêu biểu của thời kỳ 1930 – 1945, các tác phẩm của ông thường tập trung vào cuộc sống hàng ngày, giản dị nhưng ẩn chứa những thông điệp sâu sắc về vẻ đẹp cuộc sống và tâm hồn con người. Trong số các tác phẩm được đánh giá như “truyện không có truyện” của Thạch Lam, không thể không nhắc đến truyện ngắn “Dưới bóng hoàng lan”.
Câu chuyện kể về Thanh, một chàng trai mồ côi sống cùng bà. Mỗi khi về thăm quê sau một thời gian dài, Thanh luôn mang theo nỗi nhớ quê hương và gia đình. Đối với Thanh, quê hương là nơi bình yên và quen thuộc, nơi mà anh luôn cảm thấy được chào đón và yêu thương. Dù sống trong thành phố nhưng Thanh vẫn giữ vững tính cách hiền lành và yêu thương gia đình.
Quê hương là nơi không bao giờ quên được, là mái ấm của mỗi người. Và với Thanh cũng vậy! Dù đã rời xa quê nhà 2 năm nhưng mỗi khi trở về, Thanh luôn cảm thấy an lành và quen thuộc. Nhà cửa và khu vườn như một nơi mát mẻ và yên bình, luôn chào đón Thanh về. Chính vì thế, dù sống trong môi trường thành thị, Thanh vẫn giữ vững bản sắc và tình cảm với quê hương, với gia đình.
Hơn hết, vì mồ côi cha mẹ từ bé, Thanh rất yêu và hiếu thảo với bà của mình. Với bà, Thanh vẫn như một chàng trai bé bỏng, để bà săn sóc, vỗ về. Nghe tiếng bà đi vào. Thanh nằm yên giả vờ ngủ. Thanh nằm yên cảm nhận bà ở bên mình quạt nhẹ trên mái tóc, cảm giác như được trở về những ngày thơ ấu. Chàng không dám động đậy, có lẽ để tận hưởng thêm những giây phút hạnh phúc ấy. Được bà yêu thương vỗ về, Thanh cảm động gần ứa nước mắt. Với Thanh, bà là tất cả. Chàng cố gắng học tập, làm việc cũng chỉ mong được báo đáp những tình cảm bag dành cho mình.
Ở dưới bóng hoàng lan, không chỉ có bà và Nga, mà còn có tình yêu thắm thiết và bình dị của Thanh với quê hương và gia đình. Cuộc sống đơn giản nhưng ấm áp và đầy ý nghĩa ấy là điều mà Thanh luôn trân trọng và gìn giữ.
Ngoài vai trò của Thanh trong câu chuyện, hình ảnh người bà cũng là điểm nhấn mang theo hình ảnh của phụ nữ Việt Nam. Một người phụ nữ hiền lành, hiếu thảo, vị tha, luôn hy sinh và tận tâm với gia đình. Bà không chỉ là người mẹ, người cha mà còn là người bạn đồng hành và là nền tảng vững chắc của gia đình. Với Thanh, bà là nguồn động viên lớn lao trong cuộc sống.
Ngoài ra, trong câu chuyện còn có sự xuất hiện của nhân vật Nga - một cô gái trong sáng và đầy tình cảm. Tình cảm giữa Thanh và Nga được thể hiện qua những cử chỉ nhỏ nhẹ và kí ức đẹp đẽ, tạo nên một mối quan hệ trong sáng và ấm áp giữa hai người.
Như vậy, qua nhân vật Thanh, bà và Nga, chúng ta thấy rằng Thạch Lam không tạo ra những nhân vật quá đặc sắc, nhưng lại mang lại những ý nghĩa về cuộc sống sâu sắc. Đó là câu chuyện về tình thân, tình yêu và tình yêu quê hương. Dưới bóng hoàng lan là không gian quen thuộc, nơi con người thể hiện tình cảm chân thành, là nơi yên bình và mát mẻ, đối lập hoàn toàn với cuộc sống ồn ào bên ngoài, cũng như là nơi mối tình trong sáng, đẹp đẽ được sinh sôi.
4. Chỉnh sửa, hoàn thiện
- Đọc lại bài viết và so sánh với yêu cầu của dạng bài và dàn ý để thực hiện việc chỉnh sửa hoàn thiện.
Chú ý:
- Bổ sung các phân tích cụ thể về các chi tiết, hình ảnh và sự kiện trong truyện, tránh việc nêu ý kiến chung chung mà thiếu bằng chứng về nhân vật.
- Kiểm tra các ý phân tích về mối quan hệ giữa chủ đề của truyện với hệ thống nhân vật, loại bỏ các câu hoặc đoạn phân tích không đạt đến sự hiểu biết sâu sắc về chủ đề.
- Kiểm tra tính logic giữa các đoạn văn, bổ sung các liên kết hợp lý hoặc sắp xếp lại thứ tự của các câu, đoạn đó nếu cần thiết.
- Kiểm tra và sửa các lỗi chính tả, lỗi từ ngữ và ngữ pháp.
