Buzz
Sau khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 95 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Cụm từ nào trong nhan đề và các đoạn mở bài, kết bài cho thấy rõ đề tài của bài viết?
Phương pháp giải:
Đọc văn bản và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Nhan đề: tương đồng, khác biệt
Mở bài: Tương đồng và khác biệt trong lối viết của hai tác giả
Kết bài: Hai tác phẩm cũng thể hiện … mặc dù …
Sau khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 95 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Tác giả bài viết so sánh và đánh giá hai tác phẩm trên những tiêu chí nào?
Phương pháp giải:
Đọc văn bản và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
- Thể loại
- Đề tài
- Cách quan sát và mô tả đối tượng
- Sử dụng ngôn từ
- Tâm trạng người viết
Sau khi đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 trang 95 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Nhận xét về cách sử dụng lý lẽ và bằng chứng của tác giả bài viết khi so sánh, đánh giá hai tác phẩm.
Phương pháp giải:
Đọc văn bản và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Khi đưa ra quan điểm, người viết luôn kèm theo lý lẽ và bằng chứng trong văn bản
Ví dụ: Khi đánh giá sự khác biệt trong cách quan sát, mô tả dòng sông:
- Nguyễn Tuân tập trung vào vẻ đẹp hoang sơ, hung vĩ của sông Đà: “hung bạo', cuộc sống rực rỡ…
- Hoàng Phủ Ngọc Tường quan sát sự phong phú văn hoá trữ tình: “thiên tính nữ', nữ tính thuần túy của cô gái Di gan…
Sau khi đọc 4
Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 95 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Nhấn mạnh những điểm tương đồng/ khác biệt giữa hai tác phẩm thông qua một số mẫu câu thường được sử dụng.
Phương pháp giải:
Đọc văn bản mẫu và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
- Sự tương đồng trong lựa chọn thể loại, đề tài…
- Tuy nhiên, hai tác phẩm mang hai phong cách riêng biệt.
- Khác biệt trong quan sát, mô tả
- Sự đặc biệt trong huy động kiến thức đời sống và sử dụng ngôn từ
Sau khi đọc 5
Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 95 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Từ bài viết trên, bạn chú ý đến những điều gì khi viết văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm văn học?
Phương pháp giải:
Đọc văn bản mẫu và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
- Làm rõ các điểm tương đồng, khác biệt giữa hai tác phẩm qua việc sử dụng một số mẫu câu so sánh như: “nếu… thì…”, “tác phẩm A đã thể hiện… còn tác phẩm B…”, “trong khi tác phẩm A… thì tác phẩm B…”...
- Thái độ trung lập, không dùng cảm tính, chủ quan khi so sánh, đánh giá
Thực hành viết
Trả lời Câu hỏi Thực hành viết trang 96 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện, kí hoặc kịch mà theo bạn là có những điểm tương đồng/ khác biệt.
Phương pháp giải:
Dựa vào tri thức phần viết
Dựa vào kiến thức và kĩ năng đã học
Lời giải chi tiết:
Nghệ thuật luôn tìm hiểu hiện thực từ nhiều góc độ khác nhau. Mỗi góc độ đều là một phần không thể thiếu của hiện thực, với những khía cạnh âm thầm, những đau thương cũng như những vẻ đẹp và tình cảm cao quý. Trong không gian của nghệ thuật, chúng ta nuôi dưỡng khát vọng sống và yêu thương, niềm tin vào bản thân và cuộc sống. Trên bàn vẽ của Thạch Lam, những ngày mà đất nước đang trong thời kỳ bế tắc, hiện thực vẽ lên như một cảnh phố nghèo chỉ nhấp nhô khi con tàu lao qua. Trong khi đó, dưới bút Nguyễn Minh Châu, trong những ngày đất nước vẫn bị cuốn vào hào quang chiến thắng, những điều mà chúng ta cho là chắc chắn lại tan vỡ trước sự hiện diện gần gũi.
Có người đã nói, nhà văn là những nhà chứng kiến trung thành của thời đại. Hai tác phẩm của Thạch Lam và Nguyễn Minh Châu có lẽ cũng mang theo hiện thực lịch sử ấy.
Thạch Lam mô tả phố nghèo, nơi mà con người vật lộn để kiếm sống. Câu chuyện bắt đầu với chiều tà, những cửa hàng bắt đầu sáng đèn, ánh sáng lan tỏa khiến phố trở nên phân chia giữa sáng và tối, nhưng tất cả đều chìm trong bóng tối khi chiều tàn. Cảm nhận về ánh sáng nhạt nhòa so với sự bất ổn của con người. Khao khát một ánh sáng trong cảnh khó khăn của phố. Cảm nhận về cuộc sống mòn mỏi trước hiện thực. Tiếng cười của bà cụ Thi tràn ngập phố. Tiếng cười của những kẻ say, tiếng cười của những kí ức về cuộc sống mệt nhọc. Chán nản của chị Tý, dù có đi làm sớm hay muộn, không khác gì, sự yên lặng của nhà bác sỹ khi khách chưa tới, bóng của bác phở Siêu trước ngọn lửa. Bức tranh về phố nghèo trong những ngày mà đất nước chưa độc lập hiện ra, một bức tranh u tối, mệt mỏi.
Bức tranh đầu tiên của Nguyễn Minh Châu lại là một bức tranh rất đẹp. Bức tranh khiến con đường dài trước mặt nhìn như mục tiêu của cuộc hành trình, là điều mà nghệ thuật hướng tới. Con thuyền ở xa ngoài đẹp và yên bình trên mặt biển sương mù. Gia đình ngồi yên lặng trên con thuyền nhỏ. Tất cả hòa quyện vào một vẻ đẹp hoàn hảo. Có lẽ đó cũng là bức tranh của đất nước sau những năm độc lập. Chúng ta sống trong những hào quang sau chiến thắng, những hạnh phúc sau khi đoạt được chiến thắng, giống như khi nhìn thấy con tàu giữa bóng sương mờ, lòng tựa như bị co lại.
Nhưng hiện thực không chỉ nằm ở những bề nổi dễ nhìn thấy. Hiện thực nằm ở những góc khuất, những khoảng trống để hoàn chỉnh chính nó.
Phố nghèo nơi ánh văn của Thạch Lam như được thắp lên niềm hy vọng khi con tàu tới. Con tàu giống như Hà Nội xa xôi trong nhân vật Liên, đem ánh sáng đánh tan bóng tối nơi phố nghèo. Cảm thức về một Hà Nội, về cuộc sống đa dạng dường như nuôi dưỡng trong nhân vật Liên và những người đợi chờ con tàu, một khát vọng, một khát vọng chấm dứt những đau khổ và mệt mỏi. Tiềm ẩn sau bức tranh phố nghèo là một khát vọng, một khát vọng hướng tới ánh sáng, thoát khỏi sự bao trùm của bóng tối.
Con thuyền xa xa nơi ánh văn của Nguyễn Minh Châu hiện ra rõ nét trước ánh nhìn gần gũi. Nhân vật chứng kiến từng cảnh như một cuộc chiến đánh đập, thậm chí đánh đổ nhau. Người chồng đánh vợ, người phụ nữ chịu đựng nhưng không phản kháng, đứa trẻ đánh bố mình. Một hiện thực thô thiển, không có lời giải pháp sau hai từ độc lập, một hiện thực không dưới chữ dân chủ bình đẳng. Một hiện thực mà nghệ thuật đã phá hủy và méo mó. Nghệ thuật là gì nếu không đối mặt với hiện thực mà chỉ lấy làm đẹp? Độc lập là gì nếu chỉ là cái cớ để chúng ta đắm chìm trong quá khứ?
Khắc họa hai bức tranh về hiện thực, hai tác phẩm mang đến cái nhìn mới và thông điệp lịch sử. Chỉ qua nghệ thuật, những ngày đã qua mới thể hiện toàn vẹn là chính nó với những hiện thực rõ ràng và tiềm năng.
