Soạn bài Viết văn nghị luận về vấn đề xã hội (Xây dựng lối sống tích cực trong xã hội hiện đại) trang 114-119 ngắn nhất vẫn đảm bảo nội dung sách Ngữ văn lớp 11. Kết nối tri thức hỗ trợ soạn văn 11 một cách hiệu quả.
Soạn bài Viết văn nghị luận về vấn đề xã hội (Xây dựng lối sống tích cực trong xã hội hiện đại) - Tóm tắt ngắn từ Kết nối tri thức
Xã hội ngày nay đang đối diện với nhiều thách thức mới. Việc suy ngẫm về các vấn đề ảnh hưởng mạnh mẽ đến lối sống của chúng ta trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự liên kết giữa các quốc gia, dân tộc, con người với môi trường sống là cần thiết. Viết bài văn nghị luận về những vấn đề này không chỉ là cơ hội khám phá mà còn là việc nhận thức ý nghĩa sâu sắc của chúng.
* Yêu cầu:
- Xác định một vấn đề có ý nghĩa, liên quan đến việc hình thành lối sống tích cực trong xã hội hiện đại.
- Phát triển hệ thống luận điểm rõ ràng, tuân thủ logic của vấn đề, sử dụng lí lẽ và bằng chứng thuyết phục, đầy đủ và chính xác.
- Đưa ra quan điểm khác về vấn đề được thảo luận.
- Rút ra ý nghĩa của việc thảo luận vấn đề.
* Phân tích nội dung tham khảo
Dân cư trên hành tinh
1. Trình bày vấn đề cần thảo luận theo cách gián tiếp.
Giới thiệu vấn đề cần thảo luận: Dân cư trên hành tinh.
2. Quan điểm 1: Đánh giá vấn đề từ góc độ chung của loài người.
3. Quan điểm 2: Xem xét vấn đề từ quá trình lịch sử gần đến hiện đại của thế giới.
4. Đưa ra chứng cứ xác nhận sự liên kết của con người trên Trái Đất ngày nay.
Tất cả các tiện ích ... là những bằng chứng rõ ràng.
5. Quan điểm 3: Xem xét vấn đề từ mối quan hệ giữa các quốc gia, dân tộc.
6. Đưa ra bằng chứng từ những sự kiện ảnh hưởng đến cộng đồng lớn.
- Một sản phẩm điện thoại di động ... quốc gia, vùng lãnh thổ.
- Một cú đá quyết định của ... thú vị.
7. Quan điểm 4: Xem xét vấn đề từ góc độ khác nhau.
Xu hướng toàn cầu hóa mang theo nhiều hệ lụy khác nhau.
8. Đưa ra bằng chứng cho quan điểm từ khía cạnh khác: toàn cầu hóa đối mặt với nhiều thách thức.
Phản ứng của cộng đồng ... đa dạng của con người.
9. Quan điểm 5: Hành động thực tế cần phải có của mỗi người khi nhận ra tầm quan trọng của vấn đề được bàn luận.
10. Kết luận bằng một trích dẫn phù hợp.
Lần đầu tiên, con người đã thực sự ... trên khắp toàn cầu.
Trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1 (trang 118 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Nêu vấn đề chính được thảo luận trong văn bản và ý nghĩa của nó.
Trả lời:
- Vấn đề: Cư dân của hành tinh
- Ý nghĩa: Đây là vấn đề đáng suy ngẫm để xác định một thái độ sống tích cực, có trách nhiệm với cuộc sống và sự sống nói chung.
Câu 2 (trang 118 sgk Ngữ văn 11 Tập 1):
Trả lời:
Luận điểm 1: Xem xét vấn đề từ nguồn gốc chung của loài người.
Luận điểm 2: Xem xét vấn đề từ thực tiễn lịch sử cận – hiện đại của thế giới.
Luận điểm 3: Xem xét vấn đề từ mối quan hệ giữa các quốc gia, dân tộc.
Luận điểm 4: Xem xét vấn đề từ góc nhìn khác.
Luận điểm 5: Ứng xử thực tế cần có của mỗi người khi nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề bàn luận.
Câu 3 (trang 118 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Đánh giá mức độ thuyết phục của các bằng chứng được tác giả trình bày.
Trả lời:
Dẫn chứng cụ thể, đa dạng tạo nên độ thuyết phục cao cho bài viết.
* Thực hành viết
1. Chuẩn bị viết
Đề tài bạn sẽ chọn, như được định hướng từ nhan đề chung của phần Viết, nên là đề tài có thể khơi dậy được thái độ sống tích cực trong hoàn cảnh sống có nhiều thách thức mới hiện nay. Cần bình tâm ngẫm nghĩ về những câu hỏi nảy sinh từ chính cuộc sống của mình, với những điều được gợi mở từ những thông tin mà các phương tiện truyền thông phổ biến vẫn truyền tải hằng ngày.
- Gợi ý một chơi xổ số tài có thể chọn đọc: Tự bảo vệ mình trước các tệ nạn; Thực hành lối sống xanh; Đấu tranh cho bình đẳng giới; Tôn trọng sự khác biệt; Sự cần thiết của việc học ngoại ngữ; Trách nhiệm với lớp người yếu thế trong xã hội; Ý nghĩa của các diễn đàn, câu lạc bộ khởi nghiệp…
- Khi đã xác định được đề tài, nên tìm cho bài viết một nhan đề phù hợp. Tên bài viết có thể là tên của đề tài và việc diễn đạt tường minh về đề tài sẽ tạo tiền đề để thuận lợi cho bạn triển khai thông suốt hệ thống luận điểm, lí lẽ, bằng chứng trong bài.
2. Tìm ý, lập dàn ý
Tìm ý
Gợi ý một số câu hỏi có thể dùng để tìm ý, huy động các bằng chứng:
- Có thể nhìn nhận vấn đề từ những góc độ và theo các cấp độ nào? Tác giả bài viết tham khảo đã triển khai vấn đề từ các góc nhìn: lịch sử, xã hội, đạo đức; đã chứng minh vấn đề theo từng cấp độ: cá nhân, quốc gia – dân tộc, nhân loại. Cách triển khai này phản ánh cách triển khai của bài viết tham khảo ở Bài 3. Như vậy, việc xác định hệ thống luận điểm trong một bài văn nghị luận tùy thuộc vào vấn đề được bàn có thể nhìn nhận từ những góc độ hay theo cấp độ nào.
- Nên chọn những bằng chứng gì để làm sáng tỏ các luận điểm.
- Những ý kiến sáng giá nào có thể trích dẫn?
- Có thể bàn về vấn đề từ góc nhìn trái chiều như thế nào?
- Việc nhận thức sâu sắc về vấn đề có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi người, trước hết là với chính người viết?
Lập dàn ý
Mở bài: Nêu vấn đề cần bàn luận, hướng bàn luận và ý nghĩa chung của việc bàn luận về vấn đề. Bạn có thể giới thiệu vấn đề theo cách trực tiếp hoặc gián tiếp. Phần này không được dài dòng và cần giúp người đọc nắm rõ từ đầu bài viết sẽ bàn luận về vấn đề gì.
Thân bài:
- Miêu tả khái quát hoàn cảnh đời sống liên quan đến vấn đề.
- Phân tích từng khía cạnh vấn đề theo trình tự hẹp đến rộng hoặc rộng đến hẹp với lí lẽ và bằng chứng phù hợp.
- Làm rõ sự cần thiết phải nhận thức đầy đủ về vấn đề.
- Nêu trải nghiệm cá nhân với vấn đề được bàn luận.
- Bàn luận vấn đề từ góc nhìn đa chiều.
Kết bài: Tóm tắt những điểm chính đã trình bày và khẳng định ý nghĩa của vấn đề dựa trên việc thu thập nhiều tư liệu và bằng chứng mới.
3. Viết
- Tuân thủ dàn ý đã lập để viết, có thể điều chỉnh nhận xét, đánh giá để phù hợp với các bằng chứng được trình bày.
- Mỗi luận điểm nên được triển khai thành một đoạn văn, có câu chủ đề và các ý nhỏ để mở rộng chủ đề.
- Luôn chú ý đến mạch lạc và sự liên kết trong bài viết, sử dụng chính xác và đúng chỗ các liên kết.
- Trích dẫn ý kiến về vấn đề (nếu có) cần đảm bảo tính trung thực, không cắt xén, ghi rõ nguồn đầy đủ và chính xác (phần trích dẫn trực tiếp phải được đặt trong ngoặc kép).
- Sử dụng hình thức đối thoại với các quan điểm khác để làm nổi bật vấn đề.
- Linh hoạt vận dụng yếu tố tự sự và biểu cảm để tăng tính thuyết phục của lập luận.
Bài viết tham khảo
Đôi khi chúng ta cảm thấy lạc lõng giữa xã hội ồn ào, đầy thị phi. Cuộc đời mỗi người đều đối mặt với những thách thức khó khăn. Người ta có thể cảm thấy mệt mỏi, chán nản, nhưng không dễ dàng buông xuôi. Cuộc sống không chỉ là tiền bạc và không phải ai cũng tìm được hạnh phúc thực sự trong những thứ vật chất. Đôi khi, những người giàu có không hạnh phúc bởi họ thiếu đi những giá trị tinh thần và gia đình ổn định.
Nhiều người cho rằng tiền bạc là tất cả, nhưng có thể không mua được hạnh phúc thực sự. Không phải người giàu có nào cũng có cuộc sống viên mãn và hạnh phúc bên gia đình. Họ phải đối mặt với những áp lực, căng thẳng, và không thể mua được niềm vui thật sự từ những thứ vật chất.
Người giàu có có thể mua được nhiều thứ, nhưng không mua được sự bình yên và hạnh phúc thực sự. Cuộc sống của họ có thể đầy rẫy những lo âu, stress, và cảm giác bế tắc mặc cho họ có bao nhiêu tiền.
Không có số tiền nào có thể mua được hạnh phúc thật sự và khóa chặt những khó khăn của cuộc sống. Đó là điều mà người giàu có không thể mua được bằng tiền bạc.
Thảo luận về tình hình của phụ nữ trong gia đình, những khó khăn và niềm vui của họ.
Những trải nghiệm bất hạnh của phụ nữ khi phải đối mặt với chồng vũ phu, sự sợ hãi và cô đơn của họ.
Khám phá những cách để tìm kiếm hạnh phúc trong cuộc sống, khuyến khích hành động tích cực và thay đổi suy nghĩ để sống hạnh phúc hơn.
Làm mới cuộc sống bằng cách thay đổi tư duy, tìm kiếm niềm vui và hạnh phúc từ bên trong bản thân.
Khuyến khích khám phá sức mạnh bên trong, tìm kiếm hạnh phúc và không để những khó khăn làm mất đi niềm tin.
4. Sửa chữa và hoàn thiện
So sánh với yêu cầu của bài viết và dàn ý đã lập.
Thêm những ý quan trọng hoặc loại bỏ những ý không liên quan đến vấn đề chính.
Kiểm tra cẩn thận và điều chỉnh cấu trúc bài viết để đảm bảo logic và liên kết mạch lạc.
Phát triển kỹ lưỡng những ý chưa hoàn chỉnh.
Sửa chữa và bổ sung các phương tiện liên kết cần thiết và phù hợp với nội dung.
Khắc phục các lỗi về chính tả, diễn đạt và trình bày (nếu có).