1. Tóm tắt nội dung
Hồi V của tác phẩm 'Vũ Như Tô,' do nhà văn Nguyễn Huy Tưởng sáng tác, khép lại câu chuyện với một bức tranh kịch tính của vở bi kịch lịch sử. Trong hồi này, xung đột giữa dân chúng và tầng lớp phong kiến trở nên gay gắt hơn bao giờ hết. Phong kiến, đại diện bởi vua chúa và quận công Trịnh Duy Sản, khai thác sự khốn khổ của nhân dân, đặc biệt là những người bị bắt làm phu, để củng cố quyền lực và đối đầu với triều đình. Quận công Trịnh Duy Sản đã tổ chức một cuộc nổi dậy, thu hút những người thợ bất mãn và cuối cùng giết chết Lê Tương Dực, Vũ Như Tô, và Đan Thiềm. Cũng trong hồi này, Đài Cửu Trùng, biểu tượng của sự xa hoa và ngu dốt của tầng lớp phong kiến, đã bị phá hủy và thiêu rụi, đánh dấu sự kết thúc của một thời kỳ xa hoa và phô trương. Hồi V của 'Vũ Như Tô' không chỉ phản ánh sự xung đột giữa dân chúng và phong kiến mà còn là đỉnh điểm của các mâu thuẫn khác, từ xã hội đến nghệ thuật, từ thực tế đến tưởng tượng. Đây là phần quan trọng thể hiện ảnh hưởng của nghệ thuật và văn chương đối với cuộc sống và lịch sử.
2. Giải đáp câu hỏi
Câu 1 (trang 193 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Hồi V thể hiện hai mâu thuẫn chính, bài viết sẽ phân tích chi tiết từng mâu thuẫn và cách chúng được thể hiện trong tác phẩm.
- Mâu thuẫn giữa nghệ thuật thuần túy và đời sống thực tế: Một mâu thuẫn nổi bật trong Hồi V là giữa nghệ thuật và cuộc sống thực. Vũ Như Tô, với tài năng nghệ thuật xuất sắc, sống trong thế giới của tưởng tượng và sáng tạo, trong khi cuộc sống của những người phu phen lại là thực tại đầy gian khổ và vất vả. Mâu thuẫn này thể hiện sự khác biệt rõ rệt giữa thế giới nghệ thuật cao quý và thực tế cuộc sống, tạo ra một cái nhìn sâu sắc về sự phân tầng xã hội.
Hồi V của tác phẩm khám phá nhiều mâu thuẫn đa dạng, từ xung đột xã hội đến sự xung đột trong bản chất con người và nghệ thuật. Điều này làm cho tác phẩm trở nên phong phú và lôi cuốn, mở ra nhiều góc nhìn về cuộc sống và con người.
Câu 2 (trang 193 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Vũ Như Tô:
Với diễn xuất tinh tế, Vũ Như Tô đã khắc họa sâu sắc sự chuyển biến tâm trạng của nhân vật từ ngạc nhiên và nghi ngờ đến bàng hoàng và cuối cùng là sự suy sụp, đau khổ. Cô thể hiện được sự phức tạp của một nghệ sĩ tài ba, hết lòng vì nghệ thuật với niềm đam mê mãnh liệt, nhưng cũng đối mặt với mâu thuẫn nội tâm, lo lắng và nghi ngờ. Vũ Như Tô mang đến cho khán giả cái nhìn sâu sắc về sự hy sinh cho nghệ thuật và cuộc sống.
Đan Thiềm:
Diễn viên Đan Thiềm đã thể hiện một cách chân thật và sâu sắc sự lo lắng, hoảng sợ và thất vọng của nhân vật. Cô làm nổi bật tính cách của người trân trọng tài năng và cái đẹp, luôn bảo vệ giá trị đạo đức. Nhân vật của Đan Thiềm là một người tinh tế, trọng tình nghĩa, và sự thất vọng khi thấy Vũ Như Tô lệch lạc trong cuộc sống và hôn nhân đã tạo nên một khoảnh khắc đầy xúc động và tiếc nuối trong diễn xuất của cô.
Câu 3 (trang 193 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Hồi cuối của tác phẩm mở ra một bước ngoặt cho thấy tác giả đã tìm cách giải quyết mâu thuẫn giữa nghệ thuật thuần túy và nghệ thuật vị nhân sinh theo cách rất biểu tượng.
Mâu thuẫn giữa nghệ thuật và cuộc sống tiếp tục được thể hiện qua sự đối lập giữa Đài Cửu Trùng và cái chết của Vũ Như Tô. Đài Cửu Trùng, một biểu tượng của nghệ thuật vĩ đại nhưng thiếu giá trị thực tiễn, đại diện cho thế giới tưởng tượng và xa hoa mà Vũ Như Tô theo đuổi. Việc phá hủy Đài Cửu Trùng có thể được xem là cách tác giả giải quyết mâu thuẫn này, nhấn mạnh rằng nghệ thuật không nên tồn tại tách biệt khỏi thực tại cuộc sống.
Ngoài ra, cái chết của Vũ Như Tô cũng là một cách để tác giả giải quyết mâu thuẫn. Sự ra đi của nhân vật, sống trong thế giới giả tạo và xa hoa, đánh dấu sự kết thúc và là hình phạt cho sự phân biệt xã hội mà anh ta đại diện. Cái chết của Vũ Như Tô có thể được hiểu là sự trừng phạt cho cuộc sống trong thế giới của hình tượng mà anh ta đã xây dựng.
Tóm lại, hồi cuối của tác phẩm đã cố gắng giải quyết mâu thuẫn bằng cách thể hiện sự đối lập giữa thế giới nghệ thuật và cuộc sống thực qua việc phá hủy Đài Cửu Trùng và cái chết của Vũ Như Tô. Điều này cho thấy sự phân tích sâu sắc về cuộc sống và nghệ thuật, đồng thời đặt ra câu hỏi về giá trị thực sự của nghệ thuật trong xã hội.
Câu 4 (trang 193 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Phần diễn xuất này thực sự đạt đến đỉnh cao của sự tinh tế, với ngôn ngữ kịch sắc sảo và phong cách cổ điển, từng từ ngữ được chọn lọc cẩn thận để gợi lên những cảm xúc mạnh mẽ. Khán giả không chỉ cảm nhận qua lời nói mà còn qua ngôn ngữ cơ thể, cử chỉ, và ánh mắt, biến mỗi nhân vật thành một tổng thể sống động, không chỉ là hình ảnh bên ngoài mà còn là tâm hồn sâu thẳm.
Qua ngôn ngữ và hành động, các nhân vật trong vở kịch không chỉ là những cá thể với số phận riêng biệt mà còn là tinh hoa của tư duy và cảm xúc. Mỗi hành động, mỗi cử chỉ tạo ra một cầu nối giữa khán giả và nhân vật, khiến cho từng tâm trạng, suy tư trở nên sống động và gần gũi hơn bao giờ hết.
Hơn nữa, việc xây dựng xung đột kịch với cao trào và thắt nút là một điểm đặc sắc của vở diễn này. Những tình huống căng thẳng và kịch tính không chỉ làm tăng sức hấp dẫn cho câu chuyện mà còn làm nổi bật sức mạnh của nghệ thuật kịch, với từng chi tiết nhỏ đều góp phần tạo nên một tác phẩm xuất sắc và đầy nghệ thuật.
3. Luyện tập
Câu hỏi (trang 193 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Lời đề tựa của đoạn trích phản ánh sự băn khoăn và trăn trở trong tâm hồn tác giả. Qua lời đề tựa, có thể nhận thấy rằng tác giả đang đối mặt với mâu thuẫn phức tạp giữa nghệ thuật thuần túy và nghệ thuật phục vụ con người.
Đoạn trích nêu bật mối liên hệ giữa văn chương và cuộc sống, nhấn mạnh rằng văn chương cần phải gắn bó chặt chẽ với thực tế. Nói cách khác, nghệ thuật không chỉ tồn tại trong thế giới tưởng tượng mà còn phải phản ánh và tương tác với cuộc sống hàng ngày của con người.
Tác giả đã khai thác cuộc đời của nhân vật Vũ Như Tô để làm nổi bật những mâu thuẫn xã hội, từ sự đối lập giữa lý tưởng nghệ thuật và thực tế cuộc sống, cho đến hình ảnh của một nghệ sĩ và vai trò xã hội của anh ta. Đoạn trích từ đó chứng minh rằng văn chương và nghệ thuật có vai trò quan trọng trong việc phản ánh và đặt câu hỏi về xã hội và con người.
- Soạn bài Trăng ơi... từ đâu đến ngắn gọn, đầy đủ nhất
- Soạn bài Trái Đất - cái nôi của sự sống ngắn gọn Kết nối tri thức 6
- Phân tích bài thơ Cảm xúc mùa thu (Thu hứng) của Đỗ Phủ