Buzz
Hôm nay, Mytour trân trọng giới thiệu tới quý độc giả tài liệu Soạn văn 7: Mùa xuân nhỏ xíu, cung cấp thông tin chi tiết về tác giả và tác phẩm.
Hãy cùng tham khảo nội dung đầy đủ mà chúng tôi đã chia sẻ ngay sau đây cho các bạn học sinh lớp 7.
Soạn bài Mùa xuân nhỏ xíu - Mẫu số 1
1.1 Trước khi đọc
Câu hỏi 1. Mùa xuân theo cảm nhận của bạn có điều gì đặc biệt?
Thời tiết dịu dàng, cây cỏ mọc xanh tươi, và không khí Tết truyền thống của dân tộc…
Câu hỏi 2. Hãy chia sẻ một số đoạn thơ về mùa xuân mà bạn yêu thích.
Ong bướm vội vã, tuần tháng đi tìm mật ngọt;
Hoa đồng xanh rì, lá cây phất phơ bay;
Yến anh ngâm mình trong khúc tình say đắm;
Ánh sáng lấp lánh như những hàng mi lung linh,
Mỗi buổi sáng, niềm vui đến gõ cửa;
Tháng giêng đẹp như cặp môi gần kề;
Tôi hạnh phúc. Nhưng chẳng chờ đợi nắng hạ mới mong chờ.
(Tạm biệt, Xuân Diệu)
Mỗi độ xuân về
Lại thấy ông bán bút và giấy bên lề
Nét chữ quen thuộc, mực Tàu, giấy đỏ
Người qua đường, phố đông nhộn nhịp
(Người bán bút, Vũ Đình Liên)
1.2 Đọc văn bản
Câu hỏi 1. Những màu sắc, âm thanh được miêu tả trong bài thơ.
- Màu sắc: sắc xanh của dòng sông, màu tím của hoa nở.
- Âm thanh: tiếng chim ríu rít vang xa
Câu hỏi 2. Hình ảnh của con chim, cành hoa, giai điệu, mùa xuân nhỏ nhắn.
- Hình ảnh của “con chim hót, một cành hoa, giai điệu: những hình ảnh nhỏ bé, gần gũi với con người.
- Hình ảnh ẩn dụ “mùa xuân nhỏ nhắn”: ý định của tác giả là muốn tạo ra một mùa xuân nhưng chỉ là một mùa xuân nhỏ nhắn - đóng góp một phần nhỏ bé của bản thân để làm cho mùa xuân đất nước thêm phần tươi đẹp.
1.3 Sau khi đọc
Trả lời các câu hỏi
Câu hỏi 1. Trong đoạn thơ đầu, nhà thơ mô tả mùa xuân qua những hình ảnh gì? Những hình ảnh đó gợi lên cho bạn cảm xúc gì về mùa xuân?
- Mùa xuân được mô tả qua những hình ảnh: dòng sông xanh, hoa tím rực, bầu trời cao thẳm.
- Cảm xúc về mùa xuân: thanh bình, tươi mới và tràn đầy sức sống.
Câu hỏi 2. Cảm xúc của nhà thơ trước vẻ đẹp của mùa xuân được thể hiện như thế nào trong những dòng thơ: “ Ơi, con chim ríu rít/ Hót vang trời xa/ Từng giọt sáng long lanh rơi/ Tôi chạm tay, hứng giữ lại ?”
- Tiếng gọi “ơi con chim ríu rít”: vang lên sống động và cuồng nhiệt không ngớt.
- Câu hỏi dịu dàng: “Hót vang trời xa” đưa ra hình ảnh tiếng chim líu lo rộn ràng xa xa như gần ngay trước mắt, hình thành thành những giọt sương lung linh màu sắc rơi rớt, rơi mãi.
- Nhà thơ đã sử dụng mọi cảm xúc trong tâm hồn để tưởng tượng ra “tôi đưa tay, tôi hứng” - người đang hứng những âm thanh hay giọt sương rơi. Đoạn thơ đầu của “Mùa xuân nhỏ nhắn” đã mô tả hình ảnh mùa xuân của tự nhiên một cách rất đặc biệt.
Câu hỏi 3. Hình ảnh người cầm súng và người ra đồng khiến bạn nghĩ ngay đến ai? Tại sao khi nói về mùa xuân của đất nước, nhà thơ lại nhắc đến hình ảnh này?
- Người cầm súng: lính, người ra đồng: nông dân.
- Khi nói về mùa xuân của đất nước, nhà thơ đề cập đến hình ảnh người cầm súng và người ra đồng vì họ là hai nhóm người chịu trách nhiệm lớn trong xã hội thời bấy giờ: người lính và người nông dân, đại diện cho hai nhiệm vụ quan trọng của đất nước là bảo vệ và sản xuất.
Câu hỏi 4. Đặc điểm về cách chọn từ và ngắt vần trong đoạn thơ sau là gì?
Đất nước/ bốn phương trời
Lao động và/ cần cù
Đất nước/ tỏa sáng như sao
Tiến lên/ không ngừng
Vần chân: ao (lao - sao), với nhịp 2/3 xen kẽ với 3/2
Câu hỏi 5. Theo bạn, tại sao tác giả chọn làm “con chim”, “một cành hoa”, “một nốt trầm”? Liên kết với bối cảnh sáng tác, bạn cảm nhận gì về ước mong mà nhà thơ muốn truyền đạt qua những hình ảnh này?
Tác giả muốn tạo ra “con chim”, “một cành hoa”, “một nốt trầm”: Các hình ảnh giản dị, nhỏ nhặt của tự nhiên. Nhà thơ khao khát được đóng góp một phần nhỏ bé cho đất nước, cho cuộc sống. Bài thơ “Mùa xuân nhỏ nhắn” được viết không lâu trước khi nhà thơ qua đời, điều này càng làm hiểu được khát vọng mãnh liệt đó.
Câu hỏi 6. Trong phần đầu của bài thơ, tác giả sử dụng “tôi” nhưng sau đó chuyển sang “ta”. Theo bạn, việc thay đổi cách xưng hô như vậy mang ý nghĩa gì?
- “Tôi”: cá nhân, “Ta”: cộng đồng.
- Thay đổi từ “tôi” sang “ta” đã thể hiện sự kết nối giữa cá nhân và cộng đồng; là biểu hiện mong muốn của tác giả hòa nhập vào xã hội, mong muốn đóng góp cho cuộc sống.
Câu hỏi 7. Sau khi đọc và tìm hiểu bài thơ, bạn nhận xét gì về cách sử dụng từ trong tiêu đề Mùa xuân nho nhỏ? Tiêu đề đó gợi lên trong bạn những cảm xúc, suy nghĩ như thế nào?
- Mùa xuân ban đầu là một khái niệm trừu tượng, nhưng tác giả lại sử dụng từ “nho nhỏ” để mô tả mùa xuân như một hình ảnh bé nhỏ.
- Cảm xúc, suy nghĩ:
“Mùa xuân” thường là một đề tài quen thuộc trong thơ ca. Nhiều nhà thơ đã sáng tác về mùa xuân với những cách nhìn khác nhau. Khác với Mùa xuân chín của Hàn Mặc Tử, Mùa xuân xanh của Nguyễn Bính hay Xuân lòng của Tố Hữu… Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ mang một ý nghĩa đặc biệt. Mùa xuân không chỉ là thời gian đầu tiên trong năm, khi mà tự nhiên bắt đầu bừng tỉnh, đầy sức sống. Nó còn là biểu tượng của vẻ đẹp, sức sống tươi mới, và sự tinh khiết nhất của thiên nhiên. Kết hợp với từ “nho nhỏ”, tác giả muốn nhấn mạnh tính đơn giản, bé nhỏ và khiêm nhường của mùa xuân. Với tiêu đề này, Thanh Hải muốn diễn đạt mong muốn làm cho mùa xuân trở nên đẹp hơn, nhưng chỉ bằng một cách nhỏ bé - góp phần làm cho mùa xuân của đất nước thêm phần tươi đẹp.
Kết nối với việc đọc
Viết một đoạn văn (khoảng từ 5 đến 7 câu) chia sẻ cảm nhận về một đoạn thơ trong bài Mùa xuân nho nhỏ mà bạn yêu thích.
Gợi ý:
Khổ thơ cuối cùng trong bài “Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải đã để lại cho tôi nhiều ấn tượng:
“Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến”
Trước hết, cách tác giả thay đổi cách gọi bản thân từ “tôi” sang “ta” cùng với các hành động “làm”, “tham gia” để thể hiện mong muốn hòa nhập cá nhân với cộng đồng. Thanh Hải mong muốn gắn bó với mọi sinh linh để làm cho cuộc sống trở nên tươi mới và đẹp đẽ hơn. Đó là “tiếng chim hót” trong buổi sáng mới bắt đầu một ngày mới. Đó là “nhành hoa” làm cho vườn hoa cuộc sống thêm phần rực rỡ. Và đó là “nốt trầm” làm rung động vạn trái tim để cùng nhau đóng góp. Những hình ảnh giản dị và thân thuộc này đã phản ánh niềm khao khát sống và sự hiến dâng tận cùng của Thanh Hải. Đặc biệt hơn, khi đặt vào bối cảnh tác giả đang nằm trên giường bệnh. Trước cái chết, Thanh Hải vẫn giữ được niềm tin và lòng yêu cuộc sống, với mong muốn được đóng góp mạnh mẽ. Có thể khẳng định rằng, khổ thơ này truyền tải một ước nguyện tươi đẹp và cao cả.
Soạn bài Mùa xuân nho nhỏ - Mẫu 2
2.1 Một chút về tác giả và tác phẩm
Tác giả
- Thanh Hải (1930 - 1980) sinh ra tại huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.
- Ông đã tích cực tham gia vào các hoạt động văn nghệ trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, góp phần vào việc xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam Việt Nam.
Tác phẩm
* Bối cảnh sáng tác
Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” được viết không lâu trước khi nhà thơ ra đi, thể hiện tình yêu cuộc sống và đất nước cùng ước nguyện của tác giả.
* Cấu trúc
Bao gồm 4 phần:
- Phần 1. Khởi đầu bài thơ: cảm xúc trước mùa xuân của tự nhiên, của trời đất.
- Phần 2: Tiếp theo là “Cứ đi lên phía trước”: hình ảnh mùa xuân của đất nước.
- Phần 3. Tiếp theo đến “Dù là khi tóc bạc”: suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ trước bức tranh thiên nhiên của đất nước.
- Phần 4. Cuối cùng: lời ca tỏ lòng yêu quê hương, đất nước qua bài ca Huế.
* Tiêu đề
- Nhiều nhà thơ đã viết về mùa xuân với nhiều cảm xúc khác nhau: Mùa xuân chín (Hàn Mặc Tử); Mùa xuân xanh (Nguyễn Bính); Ý xuân hay Xuân lòng (Tố Hữu).
- Trong bài thơ này, tác giả muốn tạo ra một mùa xuân, nhưng chỉ là một mùa xuân nho nhỏ - đóng góp một phần nhỏ bé của mình để làm cho mùa xuân của đất nước thêm rực rỡ.
2.2 Hiểu văn bản
a. Tình cảm trước mùa xuân của tự nhiên
Bức tranh tưởng tượng về thiên nhiên rực rỡ trong lòng tác giả:
- Những hình ảnh đặc trưng của mùa xuân: hoa tím, dòng sông xanh, bầu trời cao rộng
- Âm thanh: tiếng chim chiền chiện.
- Giọt sương long lanh: biểu tượng của sự thay đổi cảm xúc độc đáo.
=> Tác giả bị mê hoặc bởi vẻ đẹp mùa xuân của tự nhiên với tinh thần tràn đầy sự biết ơn
b. Tình cảm trước mùa xuân của quê hương
- Hình ảnh sự phồn thịnh của mùa xuân trên cánh đồng lúa: cuộc sống lao động xây dựng đất nước của những người nông dân.
- Hình ảnh 'người mang súng': lòng tin vào một ngày mai hòa bình.
- Từ ngữ “hối hả” và “xôn xao”: thể hiện nhịp sống lao động vội vã nhưng sôi động, hòa mình vui tươi trong nhịp sống bận rộn.
- Đất nước được so sánh với những hình ảnh tươi đẹp, tráng lệ.
- Nhắc nhở mọi người nhớ về những ngày gian khổ trong cuộc chiến tranh, cuộc cách mạng.
- Phụ từ “cứ” kết hợp với động từ “đi lên” thể hiện quyết tâm cao độ, kiên định tiến lên phía trước dù gặp khó khăn, gian khổ.
=> Sự lạc quan, niềm tin của nhà thơ ca ngợi sức sống, sự vươn lên mạnh mẽ của đất nước, dân tộc dù trải qua nhiều khó khăn, gian khổ.
c. Ước nguyện hiến dâng của nhân vật trữ tình
- Sử dụng từ ngữ “ta” kết hợp với các hình ảnh “con chim hót, một nhành hoa, nhập vào hòa ca” thể hiện sự hòa quện giữa cá nhân và cộng đồng.
- Hình ảnh ẩn dụ “mùa xuân nho nhỏ” tượng trưng cho khát vọng hiến dâng và sống có ý nghĩa được thể hiện một cách tình cảm.
- Sự kết hợp giữa từ điển “dù” với “tuổi hai mươi” - thanh niên trẻ, “khi tóc bạc” - người già dặn: nguyện vọng được hiến dâng suốt cuộc đời.
- Niềm khao khát sống với tình yêu quê hương, đất nước: mong muốn được hát vang câu Nam ai, Nam bì.
