Câu 1
Câu 1 (trang 66, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xác định và giải thích tác dụng của các biện pháp tu từ được sử dụng trong bốn câu thơ đầu tiên.
Cách giải:
Áp dụng kiến thức về các biện pháp tu từ
Giải thích chi tiết:
Phương pháp 1
Các biện pháp tu từ và tác dụng được sử dụng trong bốn câu thơ đầu tiên là:
- Biện pháp so sánh: tác giả so sánh tiếng “suối chảy” như “tiếng đàn cầm”, ngồi trên đá như ngồi chiếu êm, tạo ra hình ảnh sinh động và diễn đạt, thể hiện vẻ đẹp của Côn Sơn, nơi yên bình, yên ả, vắng lặng, êm đềm và gửi gắm tình cảm của tác giả.
- Sử dụng từ láy “rì rầm” để mô tả dòng nước chảy xiết, tạo nên bức tranh phong cảnh của Côn Sơn.
=> Tất cả những điều này thể hiện tâm trạng của tác giả về quê hương và tình yêu thiên nhiên của Côn Sơn.
Câu 2
Người kể chuyện “ta” trong đoạn trích có thể là ai?
Cách giải:
Áp dụng kỹ năng đọc hiểu
Giải thích chi tiết:
Phương pháp 1
Người kể chuyện “ta” trong đoạn trích là chính tác giả, là nhà thơ Nguyễn Trãi.
Câu 3
Câu 3 (trang 66, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Tìm các chi tiết miêu tả về thiên nhiên và nhân vật “ta” trong đoạn thơ, sau đó phân tích về mối quan hệ giữa thiên nhiên và nhân vật “ta”.
Cách giải:
Áp dụng kỹ năng đọc hiểu
Giải thích chi tiết:
Phương pháp 1
* Cảnh thiên nhiên và nhân vật “ta” trong đoạn thơ được miêu tả thông qua các chi tiết
- Mô tả về thiên nhiên:
+ Suối: dòng nước chảy rì rầm, nghe như tiếng đàn cầm.
+ Đá: đá mọc rêu phơi
+ Rừng thông: có rất nhiều cây thông dày đặc tạo nên bóng mát, nơi nhân vật “ta” có thể nằm nghỉ.
+ Cây trúc tạo bóng râm: cây trúc rậm tạo ra bóng râm mát mẻ, là nơi tác giả viết thơ.
- Mô tả về nhân vật: ngồi lên đá như ngồi trên chiếu êm; nằm nghỉ
* Phân tích về mối quan hệ giữa thiên nhiên và nhân vật “ta”:
- Thiên nhiên được miêu tả đẹp đẽ, tinh tế, yên bình, không có con người nhưng vẫn có tiếng nước rì rầm. Đây là một hình ảnh thú vị và thơ mộng, thiên nhiên giống như người bạn, người tri kỷ.
- Việc lặp lại đại từ nhân xưng “ta” nhấn mạnh sự hiện diện của nhân vật trước cảnh đẹp của Côn Sơn.
- Sử dụng nhiều từ khẳng định tư thế làm chủ của tác giả trước thiên nhiên Côn Sơn như: ta nghe, ta ngồi, ta nằm, ta viết thơ.
=> Thiên nhiên đẹp được cảm nhận qua trái tim thơ mộng, qua đó ca ngợi sức sống cao quý, chìm đắm trong thiên nhiên của tác giả Nguyễn Trãi ở Côn Sơn.
Câu 4
Câu 4 (trang 66, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Ý kiến của bạn về hình ảnh và tâm trạng của nhân vật “ta” trong đoạn thơ là gì?
Cách giải:
Áp dụng kỹ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Phương pháp 1
Trong đoạn thơ, chúng ta có thể nhận thấy nhân vật “ta” đang trải qua một thời gian thư thả, thoải mái, không bận tâm với cuộc sống. Điều này được thể hiện qua những chi tiết như: lúc thì lắng nghe tiếng suối, lúc thì ngồi lên đá, nằm dưới bóng thông, viết thơ dưới bóng trúc. Tác giả đang thể hiện việc hòa mình vào thiên nhiên để tận hưởng vẻ đẹp của Côn Sơn, cho thấy một tâm hồn thơ nhạy cảm và yêu thiên nhiên của Nguyễn Trãi.