Với việc soạn văn bài Chuyện xưa trong phủ chúa Trịnh ở trang 60, 61, 62, 63, 64 sách Ngữ văn lớp 9, học sinh có thể dễ dàng trả lời các câu hỏi và soạn văn 9.
Soạn văn bài Chuyện xưa trong phủ chúa Trịnh (trích từ Vũ Trung tùy bút - Phạm Đình Hổ)
Cấu trúc:
Phần 1 (từ đầu… biết đó là triệu bất tường): Sự xa hoa lụy tình trong phủ Chúa.
Phần 2 (phần còn lại): Thái độ tàn bạo của quan lại đối với dân chúng.
Hướng dẫn cách soạn văn
Câu 1 (trang 63 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập 1)
Thái độ ăn chơi xa xỉ, lãng phí của chúa Trịnh:
+ Xây dựng những công trình lộng lẫy, cuộc vui sướng không biên giới
+ Mô tả tỉ mỉ các hoạt động giải trí xa xỉ của chúa Trịnh
- Việc thu thập tài sản quý giá và việc trang trí phủ với những vật dụng xa xỉ gây lãng phí và rắc rối
- Tác giả biểu lộ thái độ cá nhân của mình trước thái độ lãng phí của chúa Trịnh, khi mô tả cảnh vườn trong phủ Chúa
+ Tiếng chim hót, tiếng vượn reo rắc rối khắp nơi, giữa đêm ồn ào như cơn bão, phá tan bừa vườn
+ Tác giả nhận thấy rằng đó là điều bất thường: thể hiện sự phê phán, cảnh báo về thái độ ăn chơi xa xỉ, hưởng lạc không công bằng trên nỗi lao động của nhân dân sẽ gây ra sự suy tàn
Câu 2 (trang 63 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập 1)
Bọn quan lại cận vệ trong hoàng thất: thực hiện những hành động quyền lợi, tham lam đối với dân chúng
+ Quan lại tham lam, lợi dụng quyền lực của nhà chúa để chiếm đoạt tài sản của dân chúng
+ Họ sẵn sàng lợi dụng mọi cơ hội để trục lợi
+ Chiêu trò: vừa ăn cắp vừa trách móc
+ Dân chúng bị cướp bóc, hoặc phải tự hủy bỏ tài sản quý giá của mình
→ Tình trạng không hợp lý, thiếu công bằng
- Ngay cả gia đình của tác giả cũng phải tự mình chặt cây lê, và hai cây lựu trắng quý hiếm để tránh nguy hiểm
→ Đoạn văn được tác giả miêu tả một cách sinh động, chân thực. Tâm trạng của tác giả được diễn đạt một cách tinh tế.
Câu 3 (trang 54 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập 1)
Sự khác biệt giữa thể loại tùy bút và truyện
- Tùy bút là loại văn bản dùng để ghi chép về con người, các sự kiện cụ thể, thực tế, thể hiện quan điểm, cảm xúc, tư duy, nhận thức, đánh giá của bản thân về con người, cuộc sống
- Truyện là loại văn bản phản ánh hiện thực của cuộc sống, với những sự kiện, biến cố xảy ra trong cuộc sống con người
- Truyện thường có cốt truyện và nhân vật, cốt truyện được phát triển với phần mở đầu, diễn biến và kết thúc
- Nhân vật được xây dựng với ngoại hình, chi tiết và mô tả tâm trạng, tâm lý phức tạp
Tùy bút là việc ghi chép tự do, thường tản mạn, không tuân theo một cốt truyện cụ thể, nhấn mạnh vào cảm xúc, quan điểm của tác giả
Luyện tập
Đất nước vào thời vua Lê- thời kỳ cuối của triều chúa Trịnh vào thế kỷ XVIII đang phải đối mặt với tình hình khó khăn, hỗn loạn
Vua chúa sống thảnh thơi, thưởng thức cuộc sống xa hoa. Phủ chúa rộng lớn với nhiều loại chim quý, thú hoang, cây cổ thụ… các quan lại ở triều đình lo lắng về việc tận hưởng cuộc sống mà không quan tâm đến việc quản lý triều chính, bỏ mặc dân chúng. Bọn quan lại lạm dụng quyền lực, gây ra nhiều phiền toái. Thậm chí, ngay cả những gia đình giàu có cũng không được yên bình với họ. Nhân dân ở khắp nơi phải chịu đựng cảnh khốn khó, đói kém.