Soạn văn bài Đối thoại và độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự ngắn nhất
A. Soạn văn bài Đối thoại và độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự (ngắn nhất)
Câu 1 (trang 176 sách giáo khoa Ngữ văn 9 Tập 1):
Câu 2 (trang 177 sách giáo khoa Ngữ văn 9 Tập 1):
a. Ba câu đầu đoạn trích là cuộc trò chuyện giữa những phụ nữ di cư
- Tham gia câu chuyện có ít nhất 2 người tham gia
- Biểu hiện cho chúng ta biết đó là một cuộc đối thoại vì:
+ Về nội dung: thảo luận cùng nhau về tinh thần, thái độ của cư dân làng Chợ Dầu trước cuộc tấn công của kẻ thù.
+ Về hình thức, có hai dấu gạch đầu dòng trích lời của nhân vật, thể hiện việc trao đổi giữa họ.
b. - Câu “hà, nắng gớm, về nào” của ông Hai không phải là một câu đối thoại mà chỉ là một câu nói phát biểu mà không hướng đến ai cụ thể.
- Vì câu này chỉ là sự tránh né của ông Hai trước cuộc trò chuyện của những phụ nữ di cư.
- Trong đoạn trích có một câu độc thoại như thế này “Chúng bay .... nhục nhã thế này”.
c. Đó là những câu mà ông Hai tự hỏi chính mình. Đó là những câu độc thoại nội tâm vì trước những câu này không có dấu gạch đầu dòng.
d. Ý nghĩa: Các hình thức đối thoại tạo ra bầu không khí giống như cuộc sống thực, thể hiện thái độ giận dữ của những người di cư với cư dân làng chợ Dầu trước sự xâm lược của kẻ thù.
→ Hỗ trợ nhà văn mô tả chân thực tâm trạng đau khổ, nỗi lo sợ của ông Hai khi nghe tin làng chợ Dầu bị kẻ thù xâm lược.
Bài tập
Câu 1 (trang 178 sách giáo khoa Ngữ văn 9 Tập 1):
- Cuộc đối thoại giữa hai vợ chồng ông Hai diễn ra không bình thường.
- Có ba lượt lời trao đổi nhưng chỉ có hai lượt lời đáp.
+ Khi bà Hai nói lời đầu, ông Hai không đáp lại.
+ Khi bà đặt câu hỏi, ông Hai nhẹ nhàng đáp lại bằng cách hỏi lại “Gì?”
+ Lần thứ ba, ông chỉ trả lời bà bằng một câu rút ngắn “Biết rồi”.
⇒ Cuộc trò chuyện này giúp độc giả nhận ra tâm trạng buồn bã, đau khổ, thất vọng của ông Hai.
Câu 2 (trang 179 sách giáo khoa Ngữ văn 9 Tập 1): Viết một đoạn văn kể chuyện theo chủ đề tự chọn, trong đó sử dụng cả hình thức đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.
Gợi ý:
Trái đất vẫn tiếp tục quay và cuộc sống vẫn diễn ra như bình thường, thời gian cũng trôi qua nhanh chóng không chờ đợi ai và tuổi thơ dấu yêu giờ đây đã là quá khứ. Mưa! Mưa rơi từng hạt, mang theo cái lạnh giá và nỗi cô đơn không thể tránh khỏi. Ánh mắt lang thang vào một khoảng không vô hình, hồi tưởng về những ngày tháng học trò. Sau 20 năm xa quê, tôi đặt chân tới cổng trường cũ của mình. Một hình bóng quen thuộc tiến tới gần. Đó có phải là thầy Tuấn dạy Toán không? Thật đấy, chính là thầy! Nhưng thầy sao lại có nhiều tóc bạc đến vậy? 20 năm đã trôi qua, thời gian thật không thương xót. Thầy dạy Toán của tôi, ngày xưa luôn là người đẹp trai và phong độ nhất trong trường. Nhưng giờ đây, thời gian đã làm cho thầy trở nên khác biệt. Điều này thực sự là một phần của cuộc sống, không phải sao?
- Chào thầy ạ! Thầy còn nhớ em không ạ?
- Đúng rồi, em là Tâm đúng không? Là lớp trưởng lớp 12D đây phải không?
- Vâng, đúng em đây ạ. (Tôi cảm động nghẹn ngào). Thầy khỏe không ạ?
- Thầy khỏe ạ, vào đây ngồi nói chuyện và tham quan trường với thầy nhé.
Sau đó hai thầy cùng nhau ngồi trên ghế đá sân trường để hồi tưởng lại những kỷ niệm ngày xưa.
B. Kiến thức cơ bản
1. Đối thoại: hình thức trao đổi, trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người
2. Độc thoại: lời của một người nói với chính mình, hoặc nói với ai đó trong suy tư của mình
3. Độc thoại nội tâm: trong văn tự sự, khi người độc thoại nói thành lời thì phía trước câu có dấu gạch đầu dòng, khi không nói thành lời thì không có dấu gạch đầu dòng.