Buzz
Với việc soạn bài về Nguyễn Đình Chiểu, người tiên phong trong văn hóa dân tộc trang 47-54 sách Ngữ văn lớp 12 sẽ hỗ trợ học sinh trả lời các câu hỏi và soạn văn 12 dễ dàng.
Soạn văn bài về Nguyễn Đình Chiểu, người tỏa sáng trong văn học dân tộc (Phạm Văn Đồng)
Hướng dẫn cách soạn bài
Câu 1 (trang 53 sách giáo khoa ngữ văn 12 tập 1)
Phần bắt đầu: Tác giả nhấn mạnh vai trò lớn lao của Nguyễn Đình Chiểu trong văn hóa dân tộc, đặc biệt là trong lĩnh vực văn xuôi yêu nước
Các điểm trình bày:
- Quan điểm 1: Nguyễn Đình Chiểu được xem như một nhà thơ yêu nước
- Quan điểm 2: Thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu phản ánh chặt chẽ phong trào chống Pháp kiên cường của người dân Nam Bộ
- Quan điểm 3: Lục Vân Tiên, tác phẩm vĩ đại nhất của Nguyễn Đình Chiểu, được rất nhiều người dân ưa chuộng, đặc biệt là ở miền Nam
Phần kết: Khẳng định tầm vóc vĩ đại của nhân cách và công việc của Nguyễn Đình Chiểu
Câu 2 (trang 53 sách giáo khoa ngữ văn 12 tập 1) Văn thơ của Nguyễn Đình Chiểu như một “nguồn sáng đặc biệt”
- Thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu không được đánh bóng, chỉnh sửa kỹ lưỡng, mà thường mang tính chân thành, đôi khi có vẻ thô lỗ, cần phải tập trung để hiểu rõ hơn
- Ánh sáng mà tác giả nhắc đến chính là vẻ đẹp tự nhiên, giản dị, gần gũi của thơ văn Nguyễn Đình Chiểu:
+ Văn chương hướng tới cộng đồng, phục vụ cộng đồng, thấu hiểu cộng đồng sâu sắc
- Văn chương của Nguyễn Đình Chiểu đẹp bởi tư duy, lòng nhân ái sâu sắc, cao quý của cộng đồng
+ Vẻ đẹp trở nên cao quý hơn khi nhà thơ sáng tác trong hoàn cảnh khó khăn, gian khổ
- Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu tôn vinh bởi tư duy, lòng nhân ái sâu sắc, cao quý của cộng đồng
- Nhận xét, đánh giá của tác giả có ý nghĩa phương pháp luận trong việc nghiên cứu, đánh giá văn học của Nguyễn Đình Chiểu.
+ Đó là sự điều chỉnh cách nhìn để có hướng đi chính xác, trong việc tìm hiểu về nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu.
Câu 3 (trang 53 sách giáo khoa ngữ văn 12 tập 1) Tác giả giúp ta nhận ra những “nguồn sáng đặc biệt” của ngôi sao sáng Nguyễn Đình Chiểu trên bầu trời văn học:
+ Cuộc sống của Nguyễn Đình Chiểu là cuộc sống đẹp, tràn đầy ý chí, dù đối diện với nhiều khó khăn, đau buồn, nhưng vẫn kiên cường, đứng vững, sống vì dân, vì nước
+ “Tinh thần không bán, chí lực không mua” tinh thần không hợp tác mạnh mẽ của Nguyễn Đình Chiểu trước sự tham nhũng của thực dân Pháp
+ Niềm tin vào việc sáng tạo chân chính, tiến bộ: “Bao nhiêu thuyền đạo không khuất/ Dù mấy kẻ thù gian ác cũng không sợ”
+ Ông dùng bút để đấu tranh, để truyền bá
- Thơ văn yêu nước của ông phục vụ mạnh mẽ, quyết liệt cho cuộc chiến chống xâm lược
+ Văn tế tôn nghiêm của nhà thơ ở Cần Giuộc, bài thơ Ngư Tiều thâm hỏa…
+ Các tác phẩm tôn vinh vẻ đẹp của người nông dân trong cuộc đấu tranh, là bản mẫu kiên cường
- Thơ văn tỏa sáng với tinh thần cao quý, lý tưởng đạo đức, ca ngợi những người trung nghĩa, tôn trọng đạo đức, không quan trọng về tài trí, từ trước đến nay vẫn kiên định
+ Các tác phẩm ca ngợi: Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga, Tiểu Đồng, Hán Minh…
+ Bằng cách nhìn mới lạ, chính xác, tác giả đưa ra một cái nhìn, một đánh giá lại về “giá trị nghệ thuật của bản trường ca hấp dẫn từ đầu đến cuối”
Câu 4 (trang 45 sách giáo khoa ngữ văn 12 tập 1) Ngôi sao Nguyễn Đình Chiểu cần phải tỏa sáng rực rỡ hơn nữa:
- Rất ít người hiểu rõ về thơ văn yêu nước của Nguyễn Đình Chiểu, một số thậm chí còn phê phán văn thơ ông thô kệch, nôm na
- Tính cách đạo đức và thành tựu nghệ thuật của Nguyễn Đình Chiểu khẳng định ông là biểu tượng hàng đầu của văn học chống Pháp
- Cần tỏa sáng rõ ràng hơn trong thời đại hiện đại để khôi phục lại giá trị thực sự của thơ văn yêu nước
Câu 5 (trang 45 sách giáo khoa ngữ văn 12 tập 1) Những yếu tố làm nên sức hấp dẫn của tác phẩm:
- Phương pháp thuyết minh không chỉ chặt chẽ và logic, mà còn sâu sắc, đầy cảm xúc, với nhiều hình ảnh, ngôn từ đặc biệt làm cho người đọc không thể quên
- Sự kết hợp giữa hiện thực và thơ văn làm cho bài viết trở nên mạch lạc, dễ hiểu, có sức ảnh hưởng và tạo ra sức thuyết phục mạnh mẽ đối với người đọc
- Cách nhìn mới mẻ, khám phá giá trị của tác giả thu hút người đọc vào bài viết của mình
→ Bằng cách suy nghĩ sâu sắc, tầm nhìn mới, tác phẩm văn chương được làm sáng tỏ mối quan hệ với hoàn cảnh đất nước vào thời điểm đó, tác giả tôn vinh Nguyễn Đình Chiểu, một nhà văn trọn đời dùng bút làm vũ khí trong cuộc chiến.
II. BÀI TẬP
Văn tế tôn nghiêm của nhà văn tại Cần Giuộc là một tác phẩm tiếc thương những anh hùng hy sinh, tạo dựng hình ảnh người nông dân anh hùng, kiên cường, không khuất phục, ghi chép sự kiện bi thương nhưng cũng hào hùng của dân tộc
+ Nghệ thuật viết văn tế: tuân theo phong cách cổ điển nhưng mang đầy cảm xúc của nhà văn, đủ để chạm đến hàng triệu trái tim
- Thanh niên hiện nay cần phải nuôi dưỡng tình yêu quê hương, lòng tự hào về dân tộc. Họ phải học hỏi để đáp ứng các yêu cầu cơ bản của xã hội trong thời đại mới
