Tóm tắt ngắn nhất bài văn Dương phụ hành trang 107, 108, 109 theo sách Ngữ văn lớp 11, vẫn đảm bảo ý chính của bài và giúp học sinh soạn văn lớp 11 dễ dàng hơn.
Soạn văn Dương phụ hành - phiên bản rút gọn nhất Liên kết tri thức
* Trước khi đọc
Câu hỏi 1 (trang 107 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Theo bạn, khi đi đến một xứ sở khác, tiếp xúc với một nền văn hóa khác, người ta thường có những phản ứng hay cảm xúc như thế nào trước những gì được gặp, được thấy?
Trả lời:
- Theo em, khi đến một đất nước mới, tiếp xúc với văn hóa mới, con người thường rất tò mò và muốn khám phá.
Câu hỏi 2 (trang 107 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Bạn đã nghe câu chuyện thú vị nào về việc giao lưu văn hóa giữa người từ phương Đông và phương Tây chưa? Hãy chia sẻ câu chuyện đó.
Trả lời:
- Có một câu chuyện thú vị về việc giao lưu văn hóa giữa người từ hai thế giới khác nhau: phương Đông và phương Tây. Đó là câu chuyện về một người nước ngoài thử ăn phở Việt Nam. Họ không biết cách sử dụng đũa, sau một thời gian vất vả, họ được bác chủ quán hướng dẫn cầm đũa nhưng vẫn không thành công. Vì vậy, bác đã cắt phở thành từng miếng nhỏ giúp vị khách nước ngoài dễ ăn.
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi từ bài đọc
1. Lưu ý các chi tiết mô tả về hình ảnh của người phụ nữ phương Tây.
- Mặc chiếc áo màu trắng sáng
- đưa vai chồng
- nắm áo, nhẹ nhàng trò chuyện
- cầm tách sữa
- uốn cong.
2. Tưởng tượng về nhân vật lãng mạn
- Nhân vật lãng mạn dường như bị ngạc nhiên trước sự âu yếm, có phần ung dung trong bối cảnh đông người của người phụ nữ vì đây là hành động hiếm thấy ở phương Đông. Với người phương Đông, việc này thường bị coi là thiếu văn hóa và khiếm nhã. Vì vậy, việc chứng kiến người phụ nữ âu yếm với chồng khiến ông cảm thấy ngạc nhiên và kinh ngạc.
* Sau khi đọc
Nội dung chính: Bài thơ phản ánh sự thay đổi quan điểm của một quan phương Đông, người thường kỹ tính và cứng nhắc, khi họ chứng kiến sự ngọt ngào, tự do của một cặp vợ chồng trẻ từ phương Tây.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc
Câu 1 (trang 109 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): So sánh và chỉ ra những điểm khác biệt giữa bản dịch thơ và bản gốc.
Trả lời:
- Tương đồng:
+ Cả hai đều sử dụng thể thơ tự do
+ Cả hai đều truyền đạt thông điệp về sự đa dạng văn hóa giữa phương Đông và phương Tây từ góc nhìn của một người xa xứ.
- Điểm khác biệt:
+ Bản dịch thơ: Dường như ngữ điệu mang âm nhạc hơn, nhưng không thể truyền đạt hết ý nghĩa so với bản gốc.
+ Bản gốc: Phong cách thơ giống như một câu chuyện được kể, sử dụng nhiều từ ngữ Hán Việt gây khó hiểu.
Câu 2 (trang 109 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Xác định thời gian, không gian và sự kiện của câu chuyện trong bài thơ.
Trả lời:
- Thời gian: buổi tối
- Không gian: trên một chiếc thuyền xa hoa dưới ánh trăng thanh mát
- Sự kiện: Người phụ nữ phương Tây tựa vào vai người chồng, trò chuyện một cách thân mật dưới ánh trăng.
Câu 3 (trang 109 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Đặt ra các chi tiết mô tả về người phụ nữ phương Tây, từ đó nhấn mạnh vào những đặc điểm đáng chú ý của hình tượng này.
Trả lời:
- Các đặc điểm miêu tả người phụ nữ phương Tây: cô ấy mặc áo trắng, tựa vào vai chồng, thì thầm nói chuyện, cầm tách sữa, và đòi chồng đỡ dậy.
- Những đặc điểm nổi bật của nhân vật này:
Tất cả các chi tiết này làm nổi bật hình ảnh một người phụ nữ đang khẳng định tình cảm với chồng. Cô ấy mong muốn sự quan tâm, ân cần từ phía chồng và cảm thấy hạnh phúc khi nhận được sự chăm sóc đó.
= > Điều này cũng là cách tác giả muốn thể hiện về người phương Tây, họ luôn mở lòng, tự do và không ngần ngại thể hiện tình cảm công khai với người thân yêu vì họ tin rằng tình yêu giữa vợ chồng là điều bình thường và tự nhiên.
Câu 4 (trang 109 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Hình tượng người phụ nữ phương Tây trong bài thơ được miêu tả qua góc nhìn của một nhà Nho đồng thời cũng là một nhà thơ phương Đông. Hãy phân tích các cảm xúc, thái độ mà tác giả bày tỏ từ các góc độ này.
Trả lời:
Cảm xúc, thái độ của tác giả khi nhìn vào cảnh này:
- “Người phụ nữ Tây dương mặc chiếc áo trắng sáng”
→ Dòng thơ này phần nào thể hiện sự tự do, thảnh thơi trong cách ăn mặc của người phương Tây, khiến tác giả cảm thấy lạ lẫm
- “Tựa vào vai chồng dưới bóng trăng sáng/ Nhìn thuyền Nam với ánh đèn lấp lánh/ Nắm áo, rì rầm thì thầm cùng nhau”
→ Hình ảnh người phụ nữ tựa vào vai chồng một cách âu yếm, hạnh phúc khiến tác giả cảm thấy chút ghen tị khi so sánh với hoàn cảnh của mình
- “Kéo chồng thì thầm với nhau/ Gió biển, đêm sương, lạnh lùng thoáng qua!”
Khung cảnh đêm yên bình, gió lạnh làm tăng thêm nỗi buồn của tác giả
- “Uốn éo đòi chồng nâng đỡ dậy,”
→ Người phụ nữ tiếp tục làm nũng chồng, khiến tác giả càng cảm thấy buồn bã vì cảm giác cô đơn và lạc lõng ở quê xa.
- “Chẳng ai biết được nỗi lòng này.”
→ Tâm trạng buồn bã, cô đơn của tác giả trở nên sâu sắc hơn và được diễn đạt ra bằng lời thơ, tác giả thương xót cho số phận lạc lõng và cô đơn của mình trong một đất nước xa lạ.
Câu 5 (trang 109 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Phân tích tâm trạng của nhân vật trữ tình trong câu thơ cuối cùng và những ý nghĩa được mở ra từ câu thơ này?
Trả lời:
- Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong câu thơ cuối cùng thể hiện sự nhớ nhà, nhớ gia đình khi ở xa quê hương. Đây là một góc nhìn nhân văn, rất hiện đại, giúp tác giả mở rộng tư duy sau chuyến đi đó.
Câu 6 (trang 109 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Đọc bài thơ, bạn cảm nhận được gì về tư tưởng, tâm hồn của tác giả?
Trả lời:
- Từ bài thơ, độc giả cảm nhận được tâm hồn đa cảm, đa sầu và suy tư tiên tiến của nhà thơ. Tác giả thể hiện tâm trạng phóng khoáng, thông cảm và ao ước có một gia đình hạnh phúc, ấm êm. Sau chuyến đi này, tác giả mở rộng tầm nhìn, tiến bộ hơn.
* Kết nối đọc – viết
Bài tập (trang 109 sgk Ngữ văn 11 Tập 1): Viết một đoạn văn (khoảng 150 từ) trình bày điều bạn cảm thấy ấn tượng nhất trong bài thơ Dương phụ hành.
Tham khảo về đoạn văn
Trong tác phẩm “Dương phụ hành”, tác giả Cao Bá Quát đã thể hiện một cái nhìn đa cảm, đa sầu và tiến bộ. Ông biểu đạt rằng, đối với người Phương Đông, hành động âu yếm, thể hiện tình cảm ở nơi công cộng thường bị coi là khiếm nhã, không tôn trọng người khác. Tuy nhiên, tác giả hiểu rõ văn hóa phương Tây và nhận thức rằng điều đó là hoàn toàn bình thường đối với họ. Ông miêu tả tỉ mỉ từng hành động của người thiếu phụ, với mong muốn sống trong cảm xúc tự nhiên mà không quan tâm đến sự nhìn nhận của người khác. Tuy nhiên, ông nhận ra rằng số phận không cho phép mình được như vậy, và ông ngắm nhìn cảnh vợ chồng họ âu yếm, hạnh phúc, cảm thấy thương xót cho chính mình.