Với việc soạn bài Một đời như người tìm đường trang 107, 108, 109, 110 Ngữ văn lớp 10 Kết nối tri thức sẽ hỗ trợ học sinh giải quyết câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 10.
Soạn văn Một đời như người tìm đường - Kết nối tri thức
* Trước khi đọc
Câu hỏi (trang 107 SGK Ngữ Văn 10 – tập 2, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
- Mỗi sự lựa chọn của chúng ta trong ngày hôm nay đều có tác động sâu sắc đến cuộc sống của chúng ta trong tương lai, bởi nó sẽ dẫn đến các hướng đi khác nhau trên con đường cuộc sống.
- Để đưa ra quyết định đúng trong cuộc sống, chúng ta cần xác định rõ mục tiêu của bản thân, năng lực của bản thân để từ đó xác định được con đường phù hợp với bản thân.
* Trong quá trình đọc
1. Dự đoán nội dung sẽ được trình bày trong văn bản
- Nội dung tác phẩm kể về sự lựa chọn của nhân vật “tôi”.
2. Người viết đã nêu ra những tình huống lựa chọn nào?
- Người viết đã đề cập đến 2 tình huống lựa chọn: đó là hai chương trình học ngoại ngữ cổ điển và hiện đại.
3. Chú ý đến những suy ngẫm, rút ra của người viết
- Cuộc đời chúng ta có thể giống như một con đường với hàng ngàn khúc quanh, đến khúc nào chúng ta cũng phải có những lựa chọn. Chọn hướng đi, chọn phương án, chọn bạn đồng hành, chọn trang bị, chọn thời điểm hành động. Rất nhiều khi chúng ta không có quyền lựa chọn hoặc không biết lựa chọn. Nhưng rồi cuối cùng chúng ta cũng phải tiếp tục bước đi....Cuộc đời dù tiến hay lui vẫn phải tiếp tục bước đi.
4. Chú ý cách lí giải về mối liên hệ giữa lựa chọn và số phận
- Tác giả đã đưa ra những nghịch lý về mối liên hệ giữa quyết định của bản thân và số phận của mình. Những quyết định của tác giả thường không dẫn đến một kết cục như quyết định ban đầu: tốt nghiệp làm kỹ sư mặc dù chưa bao giờ mơ làm kỹ sư và chưa bao giờ thiết kế cây cầu hay xây dựng con đường nào cho ai đi. Cuối cùng, nhân vật “tôi” đã trở thành giảng viên kinh tế và chuyên gia quy hoạch vùng, điều này là những công việc mà “tôi” chưa từng học nhưng số phận đã đưa nhân vật đến quyết định đó.
5. Chú ý đến những rút ra, suy ngẫm của người viết
- Đi đâu cũng có thể thành công, chọn đường nào cũng có khả năng đạt hạnh phúc, vì hạnh phúc và thành công không phụ thuộc vào con đường mà chúng ta chọn, mà vào trạng thái tâm trí của chúng ta, cũng như những giá trị mà chúng ta gieo trồng trên những con đường đã đi qua.
- Hạnh phúc nhỏ nằm trong từng bước đi, nhưng hạnh phúc lâu dài là hạnh phúc được xây dựng từ sự trải nghiệm, từ lòng biết chấp nhận, từ tinh thần tích cực mà chúng ta luôn có.
6. Chú ý giọng điệu của người viết
- Giọng điệu đầy tư duy, kinh nghiệm và tự tin khi kết luận, tác giả đã nhận ra con đường đúng đắn của cuộc đời mình.
* Sau khi đọc xong
Nội dung: Văn bản “Một đời như kẻ tìm đường” của Phan Văn Trường đã truyền đạt những trải nghiệm của tác giả về việc lựa chọn hướng đi đúng đắn của mỗi người trên con đường cuộc sống. Dù ở hoàn cảnh nào, chúng ta vẫn phải tiến lên và đưa ra sự lựa chọn của mình vì bất kỳ con đường nào cũng có lối ra, và đi đâu cũng có thể thành công vì hạnh phúc nằm ngay trên con đường mà ta đã chọn.
* Trả lời câu hỏi sau khi đọc
Câu 1 (trang 110 SGK Ngữ Văn 10, tập 2 – Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Mục đích của bài viết nhằm truyền đạt đến độc giả thông điệp hãy trân trọng những giá trị mà chúng ta đạt được trên hành trình cuộc đời: mỗi người đều là một kẻ tìm đường, tìm kiếm thành công và hạnh phúc. Tuy nhiên, thành công và hạnh phúc không phụ thuộc vào con đường chúng ta đi mà nằm ở những giá trị mà chúng ta gieo trên những nẻo đường đã qua.
Câu 2 (trang 110 SGK Ngữ Văn 10, tập 2 – Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
- Quan điểm chính của tác giả: Cho đi để nhận được, một lời nhắc nhở về ý nghĩa của việc giúp đỡ và sẻ chia.
- Quan điểm đó đã được phổ biến qua hệ thống lý lẽ chặt chẽ khi tác giả chia sẻ về những lựa chọn của con người trên cuộc đời:
+ Cuộc sống của mỗi người có thể ví như một con đường với hàng ngàn khúc quanh, đến khúc nào chúng ta cũng phải có những lựa chọn.
+ Cuộc đời dù tiến hay lui, vẫn phải tiếp tục bước đi.
+ Đi đường nào rồi cũng có thể thành công, chọn lối nào rồi cũng có khả năng đạt hạnh phúc, vì hạnh phúc và thành công không phụ thuộc vào con đường chúng ta đi, mà vào tâm trạng tự tại của chúng ta, cũng như vào những giá trị mà chúng ta gieo trồng trên những nẻo đường đã đi qua.
+ Cả cuộc đời tìm đường để rồi mãi đến lúc xế chiều tôi mới khám phá ra không có đường để tìm.
- Hệ thống bằng chứng chân thực, xác đáng: đó là câu chuyện lựa chọn ngành học của tác giả với ba mẹ, là những trải nghiệm nghề nghiệp của chính tác giả.
Câu 3 (trang 110 SGK Ngữ Văn 10, tập 2 – Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
- Trong phần tâm sự: tác giả kể về câu chuyện chọn ngành học của mình cùng bố mẹ (Năm mươi bốn tuổi....hoạt động xã hội nhiều hơn), câu chuyện nghề nghiệp của tác giả (Tôi sang Pháp năm mươi bảy tuổi....Bồ Đào Nha)
=> Tác dụng: việc kể lại trải nghiệm của bản thân là một dẫn chứng cụ thể, xác đáng, giúp văn bản thêm tính chân thực, đáng tin cậy, từ đó tăng tính thuyết phục đối với bạn đọc.
- Trong yếu tố biểu cảm: tác giả diễn đạt những suy nghĩ cá nhân về hành trình cuộc đời của mình. (Cá nhân tôi trong suốt bấy nhiêu năm toàn gặp những tình huống lạ kì. / Suốt cuộc đời tôi đã mãi mò, giống như người khiếm thị lại phải đi trong cảnh sương mù.../ Suốt cuộc đời tìm đường, tôi đã tìm thấy sức mạnh của mình trong những thử thách vô cùng gian nan...)
=> Tác dụng: giúp tác giả có thể nhấn mạnh những thông điệp muốn truyền tải, tạo được mối liên kết gần gũi giữa người viết và người đọc, từ đó tạo độ tin tưởng và thuyết phục từ bạn đọc.
Câu 4 (trang 110 SGK Ngữ Văn 10, tập 2 – Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Tác giả đặt tên bài viết là “Một đời như kẻ tìm đường” nhưng lại viết“cả cuộc đời tìm đường đi rồi mãi từ lúc xế chiều tôi mới khám phá ra chẳng có đường để tìm” vì chỉ khi đã trải qua những thăng trầm của cuộc đời, tích luỹ được những trải nghiệm cuộc sống, con người mới nhận ra, đường là do chính bản thân mình tạo ra. Sẽ không có một con đường đúng đắn nào được định sẵn để chúng ta lựa chọn, bất kỳ con đường nào cũng dẫn tới thành công và hạnh phúc bởi nó nằm ở những giá trị mà chúng ta gieo trồng trên hành trình đi qua. Vì vậy, tác giả không tự mâu thuẫn với chính mình mà tác giả nhận ra: tìm đường là một việc ý nghĩa – đó là biết cho đi, gieo thành công và hạnh phúc trên hành trình cuộc đời mình.
Câu 5 (trang 110 SGK Ngữ Văn 10, tập 2 – Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Luận điểm khiến tôi tâm đắc nhất là: “Cuộc đời dù tiến hay lui, vẫn phải tiếp tục bước đi”. Đúng vậy, cuộc đời là một cuộc hành trình, vì vậy, chúng ta không thể mãi đứng lại một chỗ. Dù lựa chọn con đường nào, chúng ta vẫn phải bước tiếp bởi bất kỳ con đường nào chỉ cần chúng ta bước đi bằng cả tinh thần, nhiệt huyết, trách nhiệm, chắc chắn sẽ gặt hái được hạnh phúc và thành công.
Câu 6 (trang 110 SGK Ngữ Văn 10, tập 2 – Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Trong cuộc sống, mỗi chúng ta đều có một hướng đi riêng, có một sự lựa chọn riêng. Không ai có thể bắt chúng ta đi theo con đường của họ hay bắt ta dừng lại trên con đường của chính mình. Hướng đi trong cuộc sống mỗi người phụ thuộc vào ý chí, năng lực và mục tiêu của bản thân người đó, vì vậy, chúng ta hãy cứ đưa ra những lựa chọn phù hợp nhất với chính mình, tin tưởng vào con đường đã chọn và luôn cố gắng tạo ra thật nhiều giá trị tốt đẹp trên hành trình của mình.
* Kết nối đọc – viết
Câu hỏi (trang 110 SGK Ngữ Văn 10, tập 2 – Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Trả lời
Thành công và hạnh phúc phụ thuộc vào sự lựa chọn của chúng ta nhưng cũng có thể phụ thuộc vào những sự may mắn trong cuộc đời. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng có may mắn, quyết định số phận của con người chủ yếu là ở lựa chọn của chính ta. Nếu chúng ta chọn một hướng đi phù hợp với bản thân, chúng ta sẽ nhanh chóng đạt được thành công và hạnh phúc. Ngược lại, nếu chúng ta đưa ra những quyết định sai lầm và nhanh chóng mất niềm tin vào lựa chọn của mình, thì chỉ có thể nhận lại những thất bại. Tuy nhiên, dù con đường bạn chọn là đúng hay sai, chúng ta hoàn toàn có thể tự thay đổi, vì thành công và hạnh phúc không chỉ là mục tiêu cuối cùng mà còn là những giá trị mà chúng ta gieo trồng ngay trên hành trình cuộc đời của mình.